Wyrywanie zęba to potoczne określenie jego ekstrakcji. Jest to zabieg chirurgiczny przeprowadzany w gabinecie stomatologicznym, którego istotą jest usunięcie zęba z jamy ustnej. Zabieg przeprowadzany jest z wykorzystaniem znieczulenia miejscowego. Środek znieczulający pozostawia uczucie dotyku. W związku z tym zabieg ten może wiązać się dla pacjenta z odczuwaniem ucisku oraz rozpierania w operowanym obszarze. Obecne zaangażowanie i postępy badań przyczyniły się do tego, że wiele problemów stomatologicznych można rozwiązać bez konieczności przeprowadzania ekstrakcji zęba. Jednakże pojawiają się sytuacje, w których tego procederu nie da się uniknąć.
Wyrywanie zęba – wskazania
W sytuacji pojawienia się wskazań do uśnięcia zęba ważne jest prawidłowe przeprowadzenie wywiadu z pacjentem, stosownych badań, a także niezbędnych zdjęć rentgenowskich. Stomatolog dokonuje dokładnej oceny stanu zęba przeznaczonego do ekstrakcji i rozważa wszystkie możliwości, które mógłby jeszcze uratować ząb przed dokonaniem tego procederu.
Konieczność przeprowadzenia ekstrakcji zęba może być wynikiem występowania chorób tkanek twardych zębów, które nie mogą być leczone z wykorzystaniem leczenia zachowawczego albo protetycznego. Uzębienie charakteryzujące się nieodwracalnym zapaleniem miazgi zęba nie może być poddane leczeniu endodontycznemu, gdyż to nie przyniesie żadnych rezultatów. Może to mieć swoje źródło w niedrożności kanałów, a także niewystarczającej ilości tkanek zęba, które mogą być wykorzystane do jego odbudowy, po zastosowaniu leczenia endodontycznego.
Zaawansowany stany chorobowe
Zaawansowany stany chorobowe komórek, które otaczają ząb mogą doprowadzić do utraty podparcia kostnego dla zęba. Przyczynia się to do znacznego rozchwiania uzębienia, a także pojawiania się stanów zapalnych przyzębia. Wszytko to może prowadzić do podjęcia działań, których skutkiem będzie wyrwanie zęba.
Inną grupę powodów będących podstawą do dokonania ekstrakcji zęba stanowią wskazania dotyczące leczenia ortodontycznego. Wówczas taka sytuacja nie jest związana z występowaniem jednostek chorobowych wpływających na konieczność usunięcia zębów. Może to być związane z obecnością zębów nadliczbowych i innymi czynnikami ważnymi w przypadku leczenia ortodontycznego. Po przeprowadzeniu dokładnej analizy wyników uzyskanych w procesie diagnostyki, lekarz może podjąć decyzję o konieczności usunięcia jednego albo kilku zębów.
Na uwagę zasługuje również grupa czynników wpływających na konieczność przeprowadzenia ekstrakcji zęba, do których należą urazy powstałe na skutek bójek, wypadków komunikacyjnych, sportów ekstremalnych. Istnieją sytuacje, w których doprowadzają one do powstania obrażeń w obrębie twarzoczaszki, w wyniku których może dojść do pęknięcia lub odłamania zęba. Oczywiście nie wszystkie zęby, które uległy złamaniu kwalifikowane są do usunięcia.
Ważny w tym zakresie jest stopień zniszczenia sąsiadujących komórek, a także przebieg granicy złamania zęba. Niebezpiecznym stanem jest występowanie zębów przemieszczonych z granicą złamania, która przebiega wzdłuż korzenia. W wyniku różnego rodzaju obrażeń może dojść do złamań w obszarze żuchwy albo szczęki. W takiej sytuacji ząb może dostać się do otworu złamania, co wpływa negatywnie na mechanizm gojenia się. Wówczas może pojawić się konieczność usunięcia takiego zęba.
Wyrywanie zęba – przebieg procesu
Przed rozpoczęciem właściwego procesu polegającego na dokonaniu ekstrakcji zęba, podejmowane są działania polegające na zaaplikowaniu pacjentowi odpowiedniego znieczulenia. Zabieg złożony jest z kilku następujących po sobie faz. W pieszej kolejności dokonuje się zerwania wiązadła okrężnego, które otacza ząb. Następnie stomatolog podejmuje czynności zmierzające do nałożenia kleszczy oraz zwichnięcia zęba.
W tym celu zastosowanie mają określone ruchy ekstrakcyjne, które wpływają na przerwanie włókien ozębnej i oddzielenie zęba od kości. Sekwencja ruchów wynika z anatomii, a ponadto z lokalizacji zęba, a także budowy kości otaczającej kość. W sytuacji, gdy ząb uległ odpowiedniemu rozchwianiu może być wyciągnięty z zębodołu. Zabieg nie kończy się na wyprowadzeniu zęba z jamy ustnej.
Konieczne wówczas staje się dokładne oczyszczenie zębodołu z pozostałych resztek, fragmentów kości, czy elementów zęba. Pozostawienie fragmentów zęba w zębodole może przyczyniać się do powstania stanu zapalnego. Ta bardzo ważna faza ekstrakcji zęba określana jest mianem wyłyżeczkowania. Następnie na ranę nakładany jest opatrunek. W pewnych sytuacjach może powstać konieczność zszycia rany.
Wyrywanie zęba – zabieg chirurgicznego usunięcia zęba
W pewnych przypadkach istnieje konieczność przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego usunięcia zęba. Najczęściej jest on przeprowadzany w przypadku zatrzymanych „ósemek”. Innym wskazaniem do przeprowadzenia określonej operacji jest korzenienie się zębów, które zostały pozostawione w kości, a ponadto inne przypadki braku możliwości usunięcia zęba w inny sposób.
W operacji chirurgicznej także wykorzystuje się znieczulenie miejscowe. Nacina się tutaj błonę śluzową dziąsła na poziomie usuwanego zęba, a w dalszej kolejności oddziela się od kości płat śluzówki łącznie z okostną. Jest to sposób na dostanie się do kości otaczającego zęba. Przez wykorzystanie specjalnych narzędzi dokonuje się ekstrakcji warstwy kości będącej otoczeniem dla zęba. Powoduje to łatwe wyciągnięcie zęba. Następnie konieczne jest prawidłowe zszycie rany oraz nałożenie opatrunku.
Zabieg chirurgiczny usunięcia zęba związany jest z pojawieniem się różnych powikłań. Wśród powikłań miejscowych, mogących wystąpić w trakcie przeprowadzania operacji wymienić należy różnego rodzaju uszkodzenia powstające w obszarze naczyń oraz nerwów, złamania zęba sąsiadującego, otwarcie zatoki szczękowej, nieprzewidziane usunięcie zęba sąsiadującego. Powikłania ogólne są związane natomiast z obecnością chorób współtowarzyszących takich jak cukrzyca, astma, padaczka i inne.
Powikłania powstające po operacji chirurgicznej to suchość zębodołu, przedłużające się krwawienie, a ponadto ropne zapalenie zębodołu. Komplikacje mogą także dotyczyć pojawienia się infekcji bakteryjnej. Objawy o tym informujące to gorączka, a także złe samopoczucie. Należy wówczas zgłosić się do stomatologa. Lekarz wówczas podejmie czynności, które wyeliminują powstałe konsekwencje.
Wyrywanie zęba – zalecenia po zabiegu
Zalecania po dokonaniu ekstrakcji zęba to konieczność zaprzestania spożywania pokarmów oraz płynów przez dwie godziny po zabiegu. Następne pokarmy powinny mieć miękką konsystencję oraz powinny być chłodne. Należy także przestrzegać prawidłowej higieny jamy ustnej. Przez 3 dni po zabiegu należy także zaprzestać intensywnemu płukaniu jamy ustnej. Ważne jest także ograniczenie palenia papierosów do niezbędnego minimum.
