Proteza szkieletowa jest uzupełnieniem protetycznym ruchomym. Wykorzystywana jest w sytuacji częściowego braku zębów. Utrata zębów może być spowodowana przez wiele czynników. Wśród tych elementów prym wiedzie próchnica oraz jej powikłania. Inną ważną przyczyną utraty uzębienia są choroby przyzębia. Brak nawet jednego zęba przyczynia się do powstania problemów natury stomatologicznej.
Współczesne technologie dają szerokie możliwości w zakresie odbudowy utraconego uzębienia. Jedną z takich możliwości jest proteza szkieletowa. Znajduje ona zastosowanie w przypadku, kiedy w jamie ustnej pacjenta znajduje się jeszcze kilka zębów, natomiast nie ma możliwości odbudowy utraconych tkanek za pośrednictwem koron albo mostów.
Zęby, które pozostały w jamie ustnej muszą zapewnić funkcjonowanie dla takiego rodzaju uzupełnienia. Proteza taka zbudowana jest z części metalowych, które pokryte są akrylem w wybranych miejscach. Części składowe takiej protezy to różnego typu klamry, które pozwalają utrzymać protezę na właściwym miejscu , a ponadto części podpierające, a także zaczepy oraz zatrzaski.
Proteza szkieletowa – cechy charakterystyczne
Proteza jest tak przygotowana aby jej konstrukcja była optymalnie dostosowana do warunków panujących w jamie ustnej pacjenta. Każdy element protezy ma na celu utrzymanie protezy w odpowiednim miejscu, podczas każdej wykonywanej czynności. Wśród tych czynności wymienia się przyjmowanie pokarmów, a ponadto bardziej fizjologiczne przenoszenie sił żucia. W przypadku protez częściowych (albo całkowitych) aktylowych siła uwalniana podczas procesu żucia przemieszczana jest na błonę śluzową jamy ustnej.
W odniesieniu do protez szkieletowych, przez zastosowanie części podpierających, fragment uwalnianych sił zostaje przemieszczony na będące w jamie ustnej zęby. Biorąc pod uwagę powyższe mechanizm funkcjonowania określonej protezy opiera się o bardziej fizjologiczne działanie niż w przypadku protezy akrylowej. Ponadto określony typ protezy jest znacznie wygodniejszy niż ich akrylowe odpowiedniki.
Przez wykorzystanie części metalowych ma ona dużo mniejsze rozmiary, jest także mniej odczuwalna. Wykazuje się większą stabilnością, dzięki temu takie procesy jak mowa oraz spożywanie posiłków są znacznie przyjemniejsze. Ten typ uzupełnienia protetycznego wykazuje się także dużą łatwością czyszczenia. Spada tutaj również ryzyko pojawienia się infekcji grzybiczych.
Z drugiej jednak strony protezy szkieletowe wyposażone są w mało estetyczne klamry, a także elementy podpierające, Zazwyczaj są one niezauważalne, ale czasami muszą mieć swój bieg w obszarze estetycznym. Nie jest to również rozwiązanie refundowane z puli Narodowego Funduszu Zdrowia. Jednakże komfort użytkowania takich protez jest znacznie lepszy niż w przypadku ich odpowiedników w postaci protez akrylowych. W porównaniu jednak do mostów, protezy szkieletowe dużo tracą. Biorąc jednak pod uwagę ich budowę i właściwości uważane są za najlepsze rozwiązanie wśród ruchomych uzupełnień protetycznych.
Proteza szkieletowa – przebieg i wykonanie
W pierwszej kolejności lekarz sprawdza predyspozycje pacjenta do noszenia protezy szkieletowej. W sytuacji występowania odpowiednich warunków dla takiego rozwiązania, pozostaje jeszcze kilka wizyt do momentu oddania prawidłowo przygotowanej protezy. Od chwili pierwszego spotkania w gabinecie stomatologicznym do momentu przekazania pacjentowi gotowej protezy potrzebnych jest najczęściej od 3 do 5 wizyt.
W pierwszej kolejności występujące w jamie ustnej uzębienie musi zostać wyleczone, natomiast ta część która została zakwalifikowana do usunięcia musi zostać wyrwana. W kolejnej fazie pacjent poddany zostaje dokładnemu badaniu, a następnie przedstawiony zostaje schemat leczenia. W dalszym etapie sporządzone zostają wyciski jamy ustnej, na bazie których wykonuje się odlewy gipsowe.
Następnie przychodzi czas na kontrolę metalowego szkieletu przy udziale lekarza oraz technika dentystycznego, a także sprawdzenie sposobu w który zęby górne oraz dolne łączą się ze sobą. Tutaj także dokonuje się doboru koloru protezy do barwy pozostałego uzębienia. Pozostaje już tylko sprawdzenie próbnej protezy, a także odbiór gotowego uzupełnienia protetycznego. Po odebraniu prawidłowo przygotowanej protezy szkieletowej, konieczne stają się regularne wizyty kontrolne.
Ważną kwestią jest prawidłowy sposób dbania o protezę szkieletową. Konieczna staje się w tym zakresie prawidłowa metoda czyszczenia zębów, a ponadto higiena całej jamy ustnej. Po spożyciu każdego posiłku należy oczyścić protezę z resztek pokarmów. Ponadto przed udaniem się na spoczynek nocny uzupełnienie musi być dokładnie oczyszczone. W tym celu można zastosować szczoteczkę do zębów, a także pastę charakteryzującą się niskim współczynnikiem ścieralności.
Dostępne są także specjalnie przeznaczone do tego celu preparaty drogeryjne oraz apteczne. Ważną kwestią jest także to, aby protezy takie przechowywane były na sucho. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że protezy szkieletowe powinny być dokładnie opłukane pod bieżącą wodą, przed ich ponownym założeniem o poranku.