Sposoby na czkawkę – czkawka jest nie tyle schorzeniem, chorobą, co pewnego rodzaju chwilowym zaburzeniem. To odruch bezwarunkowy, który jest dość uciążliwy. Każdy człowiek go doświadcza raz na jakiś czas czkawki. Najczęściej samoczynnie mija, niemniej są sytuacje, gdy trzeba sobie pomóc w jakiś sposób. Zwykle czkawka jest objawem przemarznięcia, zbyt szybkiego spożywania posiłków czy napojów, w czasie którego do płuc dostaje się nadmiar powietrza, niż zwiastunem choroby.
Czkawka – co to jest?
Czkawka powstaje jako rytmicznie powtarzający się, spazmatyczny skurcz przepony oraz mięśni oddechowych klatki piersiowej. Może trwać kilka do nawet kilkunastu minut. Czkawka jest powodowana zwykle gwałtownym wciągnięciem powietrza. Sprawia to, że głośnia, jak również struny głosowe ulegają zamknięciu. W wyniku tego następuje odcięcie dopływu powietrza. Utrudnione jest wówczas prawidłowe oddychanie, zwłaszcza wdech. Dodatkowo z ust wydobywa się z ust charakterystyczny dźwięk „czkania”.
Główne przyczyny czkawki
Do głównych przyczyn czkawki zalicza się podrażnienie zakończeń nerwowych, które kontrolują przeponę. Zwykle pojawia się, kiedy nastąpią bardzo silne emocje, stres, po spożyciu znacznej ilości alkoholu. Także spożyciu w dużym tempie posiłku albo przy podrażnieniu gardła albo żołądka.
Najczęściej czkawka przechodzi samoistnie lub po zastosowaniu jednego z domowych sposobów. Trwająca ponad 48 godzin może świadczyć o pojawieniu się choroby. Jest zwiastunem takich schorzeń, jak na przykład.:
- wrzody żołądka,
- zapalenie wątroby,
- zapalenie wyrostka robaczkowego,
- zapalenie płuc lub opłucnej,
- cukrzyca,
- mocznica,
- zapalenie osierdzia.
W przypadku częstego pojawiania się czkawki konieczna jest natychmiastowa interwencja lekarza w celu dokładnego ustalenia przyczyn i podjęcia leczenia ewentualnych chorób.
Sposoby na czkawkę – jak sobie radzić z czkawką
Zwykle czkawka przechodzi samoistnie, jednak jeśli utrzymuje się dłużej niż kilka minut, warto zastosować jeden z domowych sposobów. Sposoby na czkawkę to na przykład:
- pochylenie się lekko w przód oraz dość mocne uciśnięcie nasady nosa.przez około 30 sekund;
- zjedzenie łyżeczki cukru bez popijania;
- ssanie słodkiego cukierka lub kostki cukru nasączonej octem;
- wypicie dużej zimnej wody, z przeciwległego do ust brzegu szklanki, małymi łykami; pamiętając o zasadzie, żeby pić wydechu, na zasadzie wydech – szklanka wody – wdech;
- oddychanie do torebki foliowej (powoduje to wytworzenie powietrze o zwiększonej zawartości dwutlenku węgla, dzięki czemu następuje rozluźnienie przepony);
- dla osób bardziej wygimnastykowanych skuteczne może okazać się stanie na głowie do momentu ustąpienia czkawki, ewentualnie stanięcie z pochyloną głową;
- wstrzymywanie oddechu – nabranie maksymalnej ilości powietrza w płuca i wstrzymywanie jak najdłużej, ile się wytrzyma (około 10 – 15 sekund); po wypuszczeniu powietrza zwykle czkawka ustępuje;
- żucie skórki chleba przez jakiś czas;
- wysunięcie języka na kilkadziesiąt sekund (20 – 30 sekund) i powtórzenie kilka razy;
- picie świeżo wyciśniętego soku z cytryny (1 łyżeczka);
- wystraszenie przez inną osobę.
Jeżeli czkawka jest wynikiem przemarznięcia, zwykle wystarczy ubrać się ciepło, przykryć kocem lub schować na kilka minut pod kołdrę, by objawy ustąpiły.
Czkawka niemowlęca – przyczyny i sposoby na czkawkę
Czkawka dotyka nie tylko dorosłych, ale pojawia się już od najmłodszych lat. Przychodzące na świat dziecko musi powoli przystosowywać się do zmienionych nagle warunków życia. Pierwsze tygodnie to nauka takich czynności jak: oddychanie, wydalanie, ssanie czy przełykanie. Są to naturalne czynności, których jednak trzeba się wyćwiczyć. Czkawka u niemowlaka to naturalna reakcja dziecka na czynniki zewnętrzne. Bezpośrednią przyczyną jest tu zakłócenie pracy przepony. Wynika ona z nierównego łapania oddechu.
Czkawka u niemowlęcia występuje najczęściej w następujących sytuacjach:
- tuż po karmieniu – dziecko jedząc czasem może połknąć powietrze wraz z pokarmem, co powoduje czkawkę lub przepełnienie brzuszka; zwykle mija samoistnie po jakimś czasie;
- po głośnym śmianiu się;
- podczas marznięcia – np. po kąpieli, wyjściu z ciepłego do chłodniejszego pomieszczenia czy na dwór itp.
Metody walki z czkawką u niemowlęcia różnią się od tych, stosowanych u dorosłych. Najczęściej przechodzi sama. Wywołuje tak naprawdę większy stres u rodzica, niż u dziecka. Już bowiem w okresie płodowym dziecko doświadczało czkawki i uczyło się, że występuje. Łykając wody płodowe czasem miały taką dolegliwość. Żeby pomóc maleństwu można np.:
- delikatnie dmuchnąć w twarz dziecka;
- ogrzać brzuszek i nóżki dziecka, jeśli jest mu zimno;
- nakarmić – dzięki regularnemu przełykaniu pokarmu funkcjonowanie przepony niemowlęcia zostanie unormowane;\
- wyjść na spacer – powiew chłodnego powietrza może zmienić rytm jego oddechu;
- zmienić pozycję dziecka, najlepiej położyć na brzuszku i delikatnie poklepać po pleckach.
Po sprawdzeniu czy dziecko ma sucho, czy jest najedzone, czy jest mu ciepło, najczęściej jednak wystarczy tylko poczekać cierpliwie aż sama czkawka przejdzie.
