Zapalenie otrzewnej jest poważnym zaburzeniem związanym z funkcjonowaniem otrzewnej – tkanki wokół wewnętrznej ściany żołądka. Zazwyczaj ten stan, występuje po zakażeniu bakteryjnym. W większości przypadków, zapalenie otrzewnej wymaga natychmiastowego leczenia. Objawy obejmują nagły, silny ból brzucha.
Perforacja otrzewnej, która jest częsta przy zapaleniu, bardzo często przyczynia się do rozwoju infekcji. Jednym z przykładów jest pęknięcie wyrostka robaczkowego w przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego . Niebezpieczne w przypadku zapalenia otrzewnej jest to, że ropa pochodząca od infekcji może przejść na inne narządy.
Objawy zapalenia otrzewnej są poważne
Objawy zapalenia otrzewnej są poważne. Wymagają one udzielenia pilnej pomocy lekarskiej i wezwania do pacjenta karetki pogotowia. Natomiast osoby, które rozwijają zapalenie otrzewnej podczas pobytu w szpitalu są pod specjalnym nadzorem medycznym. Głównym objawem jest nagły, silny ból brzucha, który z minuty na minuty zaostrza się. Ponadto, niektóre objawy zapalenia otrzewnej są związane z poważnymi skutkami w organizmie, takimi jak odwodnienie i wstrząs. Inne objawy to:
- gorączka,
- nudności i wymioty,
- biegunka,
- utrata apetytu,
- szybkie tętno,
- niezdolność do wydalania stolca lub gazu i trudności z oddawaniem moczu.
Ważne jest, aby w rozwoju takich objawów jak najszybciej uzyskać pomoc lekarską, niezależnie od tego, czy dotyczą one zapalenia otrzewnej, czy nie.
Pierwszy objaw – obrzęk brzucha
Obrzęk brzucha jest również pierwszym z występujących objawów zapalenia otrzewnej. Gdy pęknięcie powoduje zapalenie otrzewnej, płyn wypełnia jamę brzuszną i jelito, powodując utratę płynu z reszty ciała. Powoduje to najgorsze powikłanie odwodnienia zapalenia otrzewnej. Gdy choroba wątroby jest przyczyną zapalenia otrzewnej, obrzęk brzucha może wystąpić z innego powodu.
Zwykle występuje bez perforacji obserwowanej w innych rodzajach zapalenia otrzewnej. To tzw. spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej. Ta forma zapalenia otrzewnej ma różne objawy. Na przykład dyskomfort jest głównym objawem spontanicznego bakteryjnego zapalenia otrzewnej wywołanego ciśnieniem zwiększonego płynu. U osób z chorobami wątroby, których obrzęk brzucha ulega zakażeniu, ból jest łagodny lub umiarkowany, natomiast nie przyjmuje formy poważnej.
Możliwe powikłania
Niestety, bez szybkiego leczenia, zapalenie otrzewnej może prowadzić do bardziej niebezpiecznych zaburzeń zdrowotnych, takich jak sepsa i wstrząs septyczny. W rezultacie stan może szybko zagrozić życiu i spowodować śmierć człowieka.
Przyczyny zapalenia otrzewnej
To rozwój infekcji powoduje większość przypadków zapalenia otrzewnej. Głównie wzrost infekcji z innych narządów jest źródłem zapalenia otrzewnej. Rzadko, choroba samej otrzewnej jest przyczyną. Zdarzyć się może, że pęknięcie jelit przyczynia się do zapalenia otrzewnej. Pęknięcia mogą pochodzić z wyrostka robaczkowego lub otworu utworzonego przez silny wrzód żołądka. Często pacjenci, którzy poddają się dializą nerek, są wysoce narażeni na zakażenie otrzewnej, ze względu na częste wymiany płynów otrzewnowych. Inne możliwe przyczyny to:
- zapalenie trzustki,
- zapalenie jelit w takich stanach, jak choroba Leśniowskiego-Crohna,
- zapalenie torebek w ścianie jelita grubego,
- urazy powodujące uszkodzenie brzucha, takie jak rany nożem lub pistoletem.
Zapalenie otrzewnej może się przydarzyć osobom, u których nadmiar płynu w jamie brzusznej występuje z powodu długotrwałej choroby, zwłaszcza choroby wątroby. Jest to jedna z mniej powszechnych przyczyn zapalenia otrzewnej, ale nie mniej jednak bardzo możliwa. Zapalenie otrzewnej może wywołać nowotwór.
Zapalenie otrzewnej – leczenie
Zapalenie otrzewnej jest uważane za nagły przypadek chorobowy, a leczenie jest zwykle przeprowadzane w warunkach szpitalnych. Alternatywy leczenia obejmują:
- Leki antybiotyczne: można je podawać bezpośrednio do krwi drogą dożylną. Lekarz decyduje się na stosowanie antybiotyków nawet przed zdiagnozowaniem zapalenie otrzewnej potwierdzonymi badanami laboratoryjnymi. Jeśli bardziej ogólne leki antybiotyczne nie przynoszą pożądanego efektu, lekarz może podać bardziej konkretne leki w późniejszym czasie.
- Środki chirurgiczne: lekarze rozważają operację w nagłych przypadkach, zwłaszcza gdy przyczyną zapalenia otrzewnej jest uszkodzenia jelit.
Szersze terapie wspomagające: przybierają postać pomocy psychologa i dietetyka.
Czy zapobieganie zapalenia otrzewnej jest możliwe?
Zapaleniu otrzewnej nie zawsze można zapobiec, ponieważ większość przypadków ma charakter nagły. Jednakowoż, odpowiedzialność za rozwój niektórych przypadków zapalenia otrzewnej ciąży na lekarzach. W takich sytuacjach, ważna jest dobra higiena kliniczna. To szczególnie ważne w przypadku osób z chorobą nerek, u których występuje dializa otrzewnowa.
Infekcje mogą być wprowadzone do jamy brzusznej poprzez wymianę płynów, więc zapewnienie sterylności preparatów przed dializą może być kluczowe dla zapobiegania zapaleniu otrzewnej. Ponadto, szybkie rozpoczęcia leczenia może pomóc w zapobieganiu potencjalnym przypadkom zapalenia otrzewnej. Jeśli przyczyną jest perforacja lub pęknięcie jelit, szybkie reakcja medyczna może zapobiec rozwojowi kolejnych powikłań.
