Zatrucie wodą (w medycynie „przewodnienie hipotoniczne”, zaburzenie gospodarki wodnej) to problem, który wbrew pozorom dotyczy dość sporej ilości osób. Wszędzie do naszych uszu dochodzi informacja, że musimy się nawadniać, że woda jest bardzo zdrowa, a już na pewno, że powinno się ją pić w dużej ilości. Bez wątpienia, woda odpowiada za właściwe tempo metabolizmu, ma funkcję transportującą i reguluje temperaturę ciała, lecz jak to na tym świecie bywa- we wszystkim należy zachować umiar.
Stan przewodnienia hipotonicznego zazwyczaj dotyczy sportowców pijących ogromne ilości wody po przebiegnięciu maratonu. Stan zatrucia wodą zdarza się stosunkowo rzadko, ale jest niezwykle groźny dla zdrowia, a niekiedy też dla życia człowieka. Może wydawać się błahym i śmiesznym problemem, jednak gdy lekarz ma pod sobą takiego pacjenta, nie jest mu do śmiechu i traktuje go jak każdy inny przypadek- indywidualnie i poważnie. Okazuje się więc, że woda nie jest taka zdrowa, jak każdy myśli i stawia przed sobą wiele zagrożeń.
Przewodnienie hipotoniczne
Dorosły człowiek powinien w ciągu dnia wypić od 1,5 do 2 litrów wody. Każdy zna to zdanie, ponieważ przewija się w reklamach, mediach, a także u lekarzy. Jednak na temat tego, że należy uważać na większą ilość spożywanych płynów jest już ciszej. Zatrucie wody to efekt, który jest wynikiem podania organizmowi około 4 litrów wody w krótkim czasie, przez co nerki człowieka nie nadążają z jej wydalaniem. Bliska zatruciu pokarmu jest hiponatremia- niskie stężenie sodu we krwi.
Zatrucie wodą – przyczyny
Przyczyną podstawową jest wprowadzenie zbyt dużej ilości płynów do organizmu. Jednak jest kilka zjawisk, które sprzyjają zatruciu wodnemu:
- choroby nerek,
- niedobór hormonów tarczycy- prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych,
- niedoczynność przysadki mózgowej,
- przyjmowanie niektórych leków, np. moczopędnych,
- leczenie winkrystyną- związkiem chemicznym, który podaje się dożylnie,
- hipoproteinemia- zmniejszenie stężenia białek we krwi,
- niedoczynność kory nadnerczy- długotrwały niedobór hormonów wytwarzanych przez korę nadnerczy, np. glikortykosteroidów,
- zespół nieprawidłowego wydzielania ADH – ADH powoduje zagęszczenie moczu,
- zespół paranowotworowy- we krwi pacjentów cierpiących na ten zespół wykryto obecność substancji podobnej do ADH,
- porfiria- objawem, między innymi jest zaburzenie przetwarzania hemoglobiny we krwi,
- stan zapalny płuc i mózgu, np. gruźlica.
Objawy zatrucia wodą
W zależności od stopnia przewodnienia można dostrzec:
- przesięki-czyli płyny przedostające się poza układ naczyń- do jam ciała,
- obrzęki obwodowe,
- obrzęk mózgu, w przypadku zaawansowanego stadium zatrucia wodą,
- drgawki,
- wymioty,
- uczucie niepokoju,
- nudności,
- bóle głowy,
- podwyższone ciśnienie,
- zwolnienie czynności serca,
- drżenie mięśni,
- śpiączka, również w przypadku zaawansowanego stadium zatrucia wodnego,
- nierówność źrenic,
- skąpomocz lub bezmocz,
- obniżone stężenie sodu,
- rozrzedzenie krwi,
- obniżone stężenie hemoglobiny i białek.
Po przeczytaniu objawów zatrucia wodą bez wątpienia można stwierdzić, że nie jest to jakiś wymysł i na prawdę warto zwrócić na to uwagę przy codziennym nawadnianiu- zwłaszcza po wykonanym wysiłku fizycznym.
Leczenie zatrucia wodą
Leczenie zależy od stopnia zaawansowania zatrucia. Podstawą jest przerwanie nawadniania organizmu oraz wyrównanie sodu we krwi. Następnym krokiem jest wprowadzenie nowej diety, ubogiej w sód. Stosowane są także lekarstwa, które pomagają wydalać sód z organizmu człowieka wraz z moczem. Leczenie jest dostosowywane indywidualnie do każdego człowieka, zależnie od tego jakie miał objawy zatrucia wodą. W gorszych przypadkach stosuje się dializę otrzewnej, która jest zwykle wykorzystywana do leczenia zaawansowanej przewlekłej niewydolności nerek.
Zatrucie wodą – hiponatremia
Tak inaczej nazywane jest zatrucie wodą i skupia się głównie na biegaczach, którzy po sporym wysiłku wypijają wiele litrów wody. Zadziwia to, że zbyt duża ilość wody szkodzi organizmowi człowieka. Wiadomo, że po wysiłku wskazane jest uzupełnienie płynów, jednak mimo to należy uważać ile wody wypito. Dlaczego można zatruć się wodą przez „przepicie”? Otóż, zbyt dużo wody w organizmie człowieka wypłukuje minerały, przez co pojawiają się takie objawy, jakie wymienione zostały powyżej.
To ile pić, żeby było dobrze?
W takim razie pojawia się teraz problem ile pić wody, aby zadowolić nasz organizm oraz nasze samopoczucie? Gdzie jest ta granica? Cienka granica, która może zaważyć na naszym życiu. Lekarze podtrzymują zdanie, że wystarczająca ilość wody, jaką dziennie może przyjąć człowiek to od sześciu do ośmiu szklanek- czyli około 2 litrów wody.
Co jednak w wypadku, gdy wypijemy dzienną „dawkę”, a pragnienie nadal daje o sobie znać? Wtedy przychodzą na ratunek woda kokosowa oraz napój izotoniczny, które są bezpieczne i mają w składzie wiele elektrolitów. Zjawisko zatrucia wodą występuje dość rzadko, stąd tak mało się o nim mówi, jednak warto mieć świadomość, że nadmiar wody jest groźny dla organizmu człowieka.