Pyloroplastyka, czyli tak zwana plastyka Heinekego-Mikulicza, jest zabiegiem, którego celem jest odtworzenie drożności kanału odźwiernikowego. Następuje to w wyniku wykonania podłużnego cięcia odźwiernika oraz jego poprzeczne zszycie. Zalecony do wykonania po zabiegu wagotomii pniowej w trakcie leczenia chirurgicznego w przebiegu choroby wrzodowej. Podczas wagotomii dochodzi do przecięcia nerwu błędnego.
Powoduje to zaburzenia w motoryce żołądka a w konsekwencji uniemożliwia naturalne jego opróżnianie. Dochodzi do rozszerzenia trzonu żołądka. Następuje przez to pobudzenia wydzielania gastryny. Jest to substancja mająca wpływ na stymulację wydzielania soku żołądkowego. Ten proces ma negatywny wpływ na powrót do zdrowia pacjenta pozostającego w trakcie leczenia choroby wrzodowej. Pyloroplastyka umożliwia przywrócenie właściwego funkcjonowania układu.
Pyloroplastyka ma również drugą nazwę, która pochodzi od nazwisk dwóch chirurgów żyjących na przełomie XIX i XX w. Prekursorami tej metody byli panowie Hermann Heineke oraz Jan Mikulicz-Radecki.
Pyloroplastyka w klasyfikacji ICD – 9
Międzynarodowa Klasyfikacja Procedur Medycznych (ICD – 9) zalicza pyloroplastyka do grupy numer 9 „Zabiegi w zakresie układu trawiennego”. Bardziej szczegółowo można wyróżnić następującą klasyfikację:
- 44. Inne operacje w zakresie żołądka
- 44.2. Pyloroplastyka
- 44.21. Poszerzenie odźwiernika przez nacięcie
- 44.22. Endoskopowe poszerzenie odźwiernika
- 22.23. Pyloroplastyka – inna
Wskazania do zabiegu pyloroplastyku
Pyloroplastyka jest wskazana do stosowania u chorych, u których następuje zagrożenie chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, a także dla pacjentów z problemem w postaci przerostowego zwężenia odźwiernika. Także w przypadku, gdy inne metody (np. leczenie farmakologiczne) nie przynoszą efektów lub są niemożliwe do zastosowania, pyloroplastyka jest idealną metodą. Przede wszystkim w przypadku wrzodów żołądka, u podłoża, których leży silny stres lub napięcie nerwowe. Także w przypadku nastąpienia perforacji ściany śluzówki, ewentualnie niedrożności ujścia żołądka, pyloroplastyka jest skutecznym rozwiązaniem.
Na czym polega pyloroplastyka?
Pyloroplastyka jest zabiegiem chirurgicznym. W początkowym etapie dochodzi do nacięcia odźwiernika znajdującego się w dolnej części żołądka. Następnie dokonywane jest zszycie tej struktury. Ten zabieg powoduje poszerzenie otwarcia odźwiernika na dwunastnicę.
Dzięki tego rodzaju interwencji operacyjnej dochodzi do powiększenia otworu, który jest odpowiedzialny za odprowadzanie treści pokarmowej z żołądka do jelit. Jednocześnie przyspiesza czas opróżnienia żołądka i zapobiega zaleganiu treści pokarmowej.
Przygotowanie do zabiegu pyloroplastyki
Przed podjęciem decyzji o wykonaniu zabiegu pyloroplastyki konieczne jest wcześniejsze przeprowadzenie badań. Należą do nich morfologia krwi oraz badanie moczu, a także badanie rentgenowskie (RTG). Na dzień przed zabiegiem pacjent powinien dostać lekki posiłek. Około 10 godzin nie powinien już nic jeść ani pić. W przypadku problemów z wypróżnieniem przed zabiegiem konieczna może być również lewatywa, aby dokonać dokładnego oczyszczenia jelit. Natomiast w przypadku odczuwania nudności przez pacjenta lub pojawienia się wymiotów, konieczne jest oczyszczenie żołądka z użyciem odsysającej rurki.
Pyloroplastyka – przebieg
Pyloroplastyka polega na wykonaniu nacięcia wzdłuż odźwiernika. W dalszej części następuje zaszycie go pod właściwym kątem. Taki rodzaj działań ma na celu rozluźnienie mięśnia oraz stworzenie większego otworu. Dzięki temu przemieszczanie się treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy ulega znacznemu ułatwieniu
Często pyloroplastyka stanowi kolejny etap po zabiegu wagotomii. Pierwszy zabieg polega na przecięciu nerwów błędnych stymulujących produkcję kwasów żołądkowych, a także przesuwanie treści pokarmowej. Drugi zaś ma na celu przywrócenie prawidłowego pracy układu pokarmowego na odcinku żołądek-jelita.
Zalecenia po zabiegu pyloroplastyki
Hospitalizacja po zabiegu pyloroplastycznym wskazane jest na okres od 6 do 8 dni. Bezpośrednio po operacji, przez kilka kolejnych godzin, podstawowe funkcje życiowe pacjenta (takie jak: puls, ciśnienie krwi, oddychanie, temperatura) są nieustannie monitorowane.
Pierwsze doby (jedna lub dwie – w zależności od indywidualnych ustaleń) pacjent dostaje wyłącznie płyny poprzez kroplówkę dożylną. Dopiero, gdy stan zostanie uznany za stabilny, może zacząć spożywać lekkie posiłki.
Około 8 godzin po operacji pacjent może wstać z łóżka i zacząć chodzić. Stopniowo następuje wzrost aktywności i czas utrzymywania ciała w pozycji siedzącej.
Możliwe powikłania po zabiegu pyloroplastyki
Ze względu na złożoność zabiegu pyloroplastyki, u niektórych pacjentów może pojawić się jeden lub kilka objawów świadczących o powikłaniach pooperacyjnych. Należą do nich:
- krwotok wewnętrzny lub zewnętrzny;
- infekcje rany;
- przepuklina;
- nawrót lub nasilenie choroby wrzodowej;
- przewlekła biegunka;
- niedożywienie.
Natychmiastowa interwencja lekarska jest konieczna w przypadku pojawienia się następujących objawów (także po zakończonej hospitalizacji):
- narastający ból, opuchnięcie, zaczerwienienie, krwawienie lub wyciek z operowanego miejsca;
- bóle i zawroty głowy;
- bóle mięśni;
- gorączka;
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak: zaparcia, nudności czy wymioty;
- krwawienie z odbytu.
Skuteczność zabiegu pyloroplastyki
Pyloroplastyka to jedna z bardziej skutecznych metod leczenia choroby wrzodowej. Jeżeli nie pojawiają się objawy świadczące o powikłaniach, całkowity powrót do pełnej sprawności następuje około 4 do 6 tygodni po zabiegu.
