Kandydoza przewodu pokarmowego to grzybica jamy ustnej i gardła, przełyku, żołądka oraz jelit, a ponadto skóry okolic odbytu. W przypadku kandydozy układu pokarmowego procesy chorobowe znajdują się w obszarze powierzchniowych warstw nabłonka, którym towarzyszy przewlekły stan zapalny. Najczęściej spotykaną formą grzybicy przewodu pokarmowego jest kandydoza jamy ustnej oraz przełyku. Grzybica żołądka oraz jelit występuje znacznie rzadziej.
Kandydoza przewodu pokarmowego – przyczyny
Obecność grzybów oraz drożdżaków w przewodzie pokarmowym jest rzeczą naturalną. Jednakże w normalnych warunkach ich ilość nie zagraża człowiekowi. Występują jednak przypadki, że ilość drożdżaków w przewodzie pokarmowym jest tak duża, ze doprowadza do uaktywnienia się kandydozy przewodu pokarmowego. Co zatem może przyczynić się do takiego stanu? Co wywołuje kandydozę przewodu pokarmowego? Wśród przyczyn powstania problemu wymienia się takie elementy jak antybiotykoterapia, obniżona odporność, choroby przewlekłe, hospitalizacja w oddziałach intensywnej terapii, niedożywienie, choroby odcinków przewodu pokarmowego.
Stosowanie antybiotyków, w głównej mierze doustnych przyczynia się do zwiększenia ryzyka powstania infekcji grzybiczej. Dzieje się tak prawdopodobnie w wyniku redukcji naturalnej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego, której zadanie polega na hamowaniu rozrostu grzybów. Wymienić tutaj można także inne preparaty, które sprzyjają kształtowaniu się kandydozy przewodu pokarmowego. Są to w głównej mierze środki steroidowe oraz cytostatyki.
Obniżona odporność może powstać na skutek leczenia z wykorzystaniem cytostatyków albo także w sytuacji obecności HIV lub AIDS. Organizm wówczas staje się podatny na ataki wszelkich drobnoustrojów oraz grzybów, nie może się bowiem dostatecznie i skutecznie bronić. Jako przyczynę powstania grzybicy przewodu pokarmowego wymienia się także obecność chorób przewlekłych takich jak: nieuregulowana cukrzyca, nowotwory, wirusowe oraz bakteryjne choroby zakaźne, niedoczynność przytarczyc, niedrożność przełyku, choroby hematologiczne i inne. Poza wymienionym przyczynami prowadzącymi do uaktywnienia się schorzenia wymienić można zakażenie szczepami obecnymi w środowisku szpitalnym oraz możliwy transport z człowieka na człowieka.
Kandydoza przewodu pokarmowego – objawy
W przypadku grzybicy jamy ustnej oraz gardła zauważyć można zaczerwienienie z obecnością białych płytek oraz błon rzekomych na obszarze błon śluzowych gardła, języka, a ponadto dziąseł.
W sytuacji grzybicy przełyku może dojść do rozprzestrzeniania się infekcji z jamy ustnej, ale także zdarza się że przełyk stanowi pierwotne umiejscowienie grzybicy. Symptom świadczący o grzybicy przełyku to dotkliwy ból podczas przełykania, który w pewnych przypadkach może być tak ciężki, że uniemożliwia przyjmowanie pokarmów. Inne objawy świadczące o kandydozie przełyku to: nieprawidłowości w przełykaniu, krwawienie z przewodu pokarmowego, a ponadto bóle zamostkowe, obszaru przykręgosłupowego, okołołopatkowego oraz bóle pleców. Grzybicy przełyku rzadko towarzyszą symptomy ogólne, takie jak na przykład gorączka.
W przypadku kandydozy żołądka bardzo często pojawiają się owrzodzenia, nadżerki, obecność białych płytek albo błon śluzowych. Sygnały świadczące o obecności grzybicy żołądka przypominają te występujące w przypadków wrzodów żołądka.
Objawy świadczące o kształtowaniu się grzybicy jelit to występowanie zaparć, biegunek, dolegliwości bólowych brzucha, wzdęcia, gazy, odbijanie, ponadto uczucie ciągłego zmęczenia oraz bóle mięśniowe.
W kandydozie okolicy odbytu natomiast częstą przyczynę świądu odbytu stanowią grzyby z kategorii Candida. Infekcja grzybicza tego obszaru ma charakter powierzchowny oraz często pojawia się tutaj mocny odczyn rumieniowy, a także maceracja skóry. Bardzo częstym powikłaniem w tym zakresie jest szerzące się zakażenie w obszarze skóry krocza albo kanału odbytu.
Kandydoza przewodu pokarmowego – diagnostyka
Diagnostyka schorzenia polega na przeprowadzeniu badania endoskopowego z jednoczesnym pobraniem wycinków z miejsc zmienionych przez chorobę. Takie działanie pozwala na uwidocznienie komórek grzybowych wchodzących do błony śluzowej. W przypadku na przykład diagnostyki kandydozy jamy ustnej oraz przełyku wystarczające będzie rozpoznanie na podstawie badania wymazu szczoteczkowego, który pobrany został z typowo wyglądających zmian chorobowych.
Dokładny oraz ostateczny wynik uzyskuje się za pośrednictwem testów laboratoryjnych. W badaniach laboratoryjnych kandydozy wykorzystuje się bezpośrednie badania mikroskopowe, badania immunologiczne, a ponadto hodowlę dla identyfikacji oraz określenia liczby grzybów w oddanym do badania materiale.
Kandydoza przewodu pokarmowego – leczenie
W sytuacji obecności grzybicy jamy ustnej oraz gardła mającej łagodny przebieg wskazane staje się stosowanie środków, które mają działanie miejscowe (klotrimazol oraz nystatyna). Natomiast w przypadku ciężkiego zakażenia wykorzystuje się preparat o nazwie flukonazol. Kandydoza przełyku leczona jest za pośrednictwem flukonazolu w formie doustnej. Grzybica żołądka leczona jest przez miejscowe podawanie nystatyny, ketokonazolu, flukonazolu, albo też itrakonazolu, w zależności od stanu ogólnego osoby chorej.
Kandydoza przewodu pokarmowego – zapobieganie
Zapobieganie opisywanej w tym artykule choroby polega na stosowaniu pewnych zasad dotyczących odżywiania. W przypadku grzybicy przewodu pokarmowego należy zrezygnować ze spożywania cukrów, produktów z pszennej mąki, a także serów pleśniowych. Przyjmować natomiast należy duże ilości warzyw, takich jak marchew, pietruszka, kalafior, brokuły i innych oraz produktów zawierających białko czyli chude mięso, białe sery, jogurty naturalne, jaja i inne. Należy także dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu.