Refluks przełyku występuje, gdy kwas żołądkowy często wraca do przewodu, łączącego jamę ustną i żołądek (przełyk). To płukanie zwrotne (refluks kwaśny) może podrażniać błonę śluzową przełyku.
Wiele osób doświadcza refluksu od czasu do czasu. Czasami występuje łagodny, kwaśny refluks, co najmniej dwa razy w tygodniu lub umiarkowany albo ciężki refluks, co najmniej raz w tygodniu.
Większość osób może sobie z tym poradzić, zmieniając styl życia i przyjmując leki, dostępne bez recepty. Ale niektórzy pacjenci mogą potrzebować silniejszych leków lub operacji, aby złagodzić objawy.
Refluks przełyku – objawy
Do typowych objawów łagodnego refluksu możemy zaliczyć:
- uczucie pieczenia w klatce piersiowej (zgaga), zwykle po jedzeniu, która może się pogarszać w nocy,
- ból w klatce piersiowej,
- trudności z połykaniem,
- zwrot jedzenia lub kwaśnej cieczy,
- poczucie guza w gardle.
Jeśli mamy refluks nocny, możemy doświadczyć:
- przewlekłego kaszlu,
- zapalenia krtani,
- nowej lub nasilającej się astmy,
- zakłóconego snu.
Kiedy warto iść do lekarza?
W przypadku bólu w klatce piersiowej, należy natychmiast zgłosić się do lekarza, zwłaszcza jeśli występuje duszność lub ból szczęk albo ramion. Mogą to być bowiem objawy zawału serca.
Umówmy się z lekarzem jeśli:
- doświadczamy ostrych lub częstych objawów refluksu,
- przyjmujmy leki bez recepty na zgagę więcej niż dwa razy w tygodniu.
Refluks przełyku – przyczyny
Kiedy połykamy, okrągła opaska mięśniowa wokół dolnej części przełyku (dolny zwieracz przełyku) rozluźnia się, umożliwiając przepływ pokarmów i płynów do żołądka. Następnie zwieracz zamyka się ponownie.
Jeśli zwieracz odpręża się nieprawidłowo lub słabnie, kwas żołądkowy może wracać do przełyku. To ciągłe płukanie kwasem drażni wyściółkę przełyku, często powodując jego zapalenie.
Czynniki ryzyka
Do podstawowych czynników ryzyka możemy zaliczyć:
- otyłość,
- wybrzuszenie górnej części brzucha w przeponę (przepuklina rozworu przełykowego),
- ciąża,
- zaburzenia tkanki łącznej, takie jak twardzina,
- opóźnione opróżnianie żołądka.
Do czynników, które mogą zaostrzyć refluks zaliczamy:
- palenie,
- jedzenie dużych posiłków lub późno w nocy,
- spożywanie określonych pokarmów, takich jak tłuste lub smażone potrawy,
- picie określonych napojów, takich jak alkohol lub kawa,
- przyjmowanie pewnych leków, takich jak aspiryna.
Komplikacje
Z czasem przewlekłe zapalenie przełyku może powodować:
- zwężenie przełyku: uszkodzenie dolnej części przełyku z powodu kwasu żołądkowego prowadzi do tworzenia się tkanki bliznowatej. Taka tkanka zwęża ścieżkę pokarmową, co prowadzi do problemów z połykaniem.
- otwarty wrzód w przełyku: kwas żołądkowy może zużywać tkanki w przełyku, powodując powstanie otwartego owrzodzenia. Wrzód przełyku może krwawić, powodować ból i utrudniać połykanie.
- przedrakowe zmiany przełyku (przełyk Barretta): uszkodzenie kwasu może spowodować zmiany w wyściółce tkanki w dolnej części przełyku. Zmiany te wiążą się ze zwiększonym ryzykiem raka przełyku.
Refluks przełyku – diagnoza
Aby potwierdzić pojawienie się refluksu lub sprawdzić powikłania, lekarz może zalecić:
- górną endoskopię (gastroskopię),
- test sondy ambulatoryjnej (pH),
- manometrię przełyku,
- RTG górnej części układu trawiennego,
- możemy również zostać poproszeni o połknięcie specjalnej tabletki, która może pomóc zdiagnozować zwężenie przełyku, co przeszkadza w połykaniu.
Refluks przełyku – leczenie
Lekarz prawdopodobnie zaleci najpierw wypróbowanie modyfikacji stylu życia i zażywanie leków dostępnych bez recepty. Jeśli nie będziemy odczuwać ulgi w ciągu kilku tygodni, lekarz może nam zalecić leki na receptę lub zabieg chirurgiczny.
Jeśli chodzi o leki bez recepty, dostępne są następujące opcje:
- leki, zobojętniające i neutralizujące kwas żołądkowy,
- leki, zmniejszające produkcję kwasu,
- leki, blokujące produkcję kwasu i leczące przełyk.
Leczenie na receptę obejmuje:
- mocne receptory: blokery receptora H-2,
- wytrzymałe inhibitory pompy protonowej.
- leki do wzmocnienia dolnego zwieracza przełyku.
Operacja i inne zabiegi
Zazwyczaj refluks można kontrolować za pomocą leków. Ale jeśli one nie pomogą lub chcemy uniknąć ich długotrwałego przyjmowania, lekarz może zalecić:
- fundoplikację: chirurg owija żołądek wokół dolnego zwieracza przełyku, aby zacisnąć mięśnie i zapobiec refluksowi. Fundoplikacja jest zwykle wykonywana przy użyciu procedury minimalnie inwazyjnej (laparoskopowej). Owijanie górnej części żołądka może być częściowe lub całkowite.
- urządzenie LINX: pierścień drobnych paciorków magnetycznych jest owinięty wokół połączenia żołądka i przełyku. Magnetyczne przyciąganie między kulkami jest wystarczająco mocne, aby utrzymać połączenie zamknięte z kwasem wrzenia, ale wystarczająco słabe, aby umożliwić przepływ pokarmu. Urządzenie LINX można wszczepić przy użyciu minimalnie inwazyjnej chirurgii.
Zmiany stylu życia
Dobre zmiany mogą zmniejszyć częstotliwość występowania refluksu. Spróbujmy utrzymać zdrową wagę, przestać palić i leżeć z głową, podniesioną nieco wyżej. Nadmiar kilogramów powoduje nacisk na brzuch, w ten sposób go popychając i powodując refluks kwasu do przełyku. Możemy iść do dietetyka.
