Biegunka tłuszczowa to przewlekły stan, który może trwać nawet ponad 4 tygodnie. Oddawane stole wyróżniają się dużą zawartością niestrawionego tłuszczu. Źródłem takiego stanu rzeczy jest nieodpowiednie trawienie, które wynika z niewydolności zewnątrzwydzielniczej trzustki, a ponadto nieprawidłowości w zakresie wchłaniania, które jest następstwem chorób śluzówki jelit, w głównej mierze celiakii.
U osób starszych do biegunki tłuszczowej może dojść na skutek przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego. Inne powody powstawania biegunki tłuszczowej to mukowiscydoza, cholestatyczna choroba wątroby, ubytek fragmentu trzustki, usunięcie części jelita, nowotwór dróg żółciowych. Biegunka tłuszczowa nie jest zatem chorobą, jest natomiast symptomem świadczącym o obecności innego schorzenia, które należy zdiagnozować i w miarę możliwości leczyć.
Biegunka tłuszczowa – objawy
Biegunka ma miejsce wówczas, kiedy stolce oddawane są powyżej trzech razy na dobę, a ponadto mają luźną, płynną albo półpłynną konsystencję. Główną cechą charakterystyczną biegunki tłuszczowej jest jasny kolor, a ponadto bardzo nieprzyjemny, niemal gnilny zapach oraz tłusta konsystencja. Ponadto występują w tym przypadku bóle brzucha, skurcze, utrata wagi oraz wzdęcia. Należy ponadto zwrócić uwagę na mdłości, a nawet wymioty, co może wskazywać na obecność choroby trzustki.
Ponadto żółtaczkę, żółtawe oczy oraz świąd skóry, a także bursztynowa barwa moczu, która powiązana jest z schorzeniami wątroby oraz dróg żółciowych. Ważną kwestią są także odbarwione, niemal białe stolce. Jest to wyróżniające dla cholestatycznej choroby wątroby. Dodatkowym wskazaniem jest obecność krwi w stolcu. Przyczyną biegunki wówczas może być zapalenie jelit albo celiakia.
Biegunka tłuszczowa – diagnostyka
Diagnostyka polega na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu lekarskiego oraz przeprowadzeniu odpowiednich badań. Sama biegunka tłuszczowa nie stanowi choroby, jest ona natomiast symptomem schorzenia, czasami bardzo groźnego, który trzeba zdiagnozować. W pierwszej kolejności należy określić czy biegunka tłuszczowa została wywołana przez jakąś przyczynę organiczną, taką jak na przykład stan zapalny albo też choroba nowotworowa.
Wówczas przeprowadzone zostaje badanie endoskopowe jelita cienkiego z jednoczesnym pobraniem wycinków, ponadto badanie ultrasonograficzne (USG), tomografia komputerowa jamy brzusznej, w tym także trzustki oraz test immunologiczny w kierunku obecności celiakii. w przypadku testu laboratoryjnego zlecone zostaje wykonanie OB oraz morfologii krwi poziomu kreatyniny, elektrolitów oraz mocznika. Ważną kwestią jest także określenie TSH, białka całkowitego, enzymów trzustkowych, badanie wycinków histopatologicznych pobranych podczas badania endoskopowego jelit.
Badanie stolca przeprowadza się na zbiórce kału uzyskanego w ciągu 72 godzin, a także ocenie następujących wielkości: pH, stężenia potasu oraz sodu, obecność leukocytów oraz laktoferyny. W celu zakwalifikowania biegunki do kategorii tłuszczowej, norm ostatniego parametru musi zostać wielokrotnie przekroczona. Pamiętać należy także o tym, że przed podejściem do badania konieczne jest przestrzeganie prawidłowej diety. Spożycie tłuszczu musi się mieścić wówczas w granicach od 50 do 150 g, dziennie. Tłuszcz powinien być również pochodzenia roślinnego. W dniu pozyskania próbki do badania nie należy także wykorzystywać czopków doodbytniczych, a także stosować tłustych kremów w obszarze okołoodbytniczym.
Biegunka tłuszczowa – leczenie
Leczenie przeprowadza się dopiero po postawieniu prawidłowej diagnozy. Wszystko zależy od rodzaju choroby, która przyczynia się do uaktywnienia się biegunki tłuszczowej. Dla przykładu leczenie zespołu złego wchłaniania w związku z uszkodzeniem trzustki, stosuje się kuracje z użyciem enzymów trzustkowych, których pacjent ma niedostateczną ilość. W przypadku gdy do biegunki tłuszczowej dochodzi na skutek celiakii, działanie lecznicze będzie polegało na wprowadzeniu diety bezglutenowej.
Jeszcze inny przypadek dotyczy powstania biegunki tłuszczowej w wyniku przerostu flory bakteryjnej. W takiej sytuacji działania lecznicze polegają na zastosowaniu antybiotykoterapii. Dużym zagrożeniem dla osób dotkniętych biegunką tłuszczową jest doprowadzenie do odwodnienia organizmu, a ponadto do utraty elektrolitów. W związku z tym, w przebiegu biegunki tłuszczowej niezmiernie ważną kwestią jest odpowiednie nawadnianie organizmu, a także uzupełnianie niedoborów.
Biegunka tłuszczowa – powikłania
Biegunka tłuszczowa doprowadzić może do powstania różnego rodzaju powikłań, na przykład zaburzenia wzrostu u dzieci oraz niemowląt, nieprawidłowości w rozwoju dzieci i niemowląt, niedożywienia u dzieci oraz dorosłych, anemii u dzieci i dorosłych, niedrożności jelit, perforacji jelit, zwiększenia częstotliwości zapadania na infekcje, powstania różnego rodzaju nowotworów. Istnieją także sytuację, w których konieczne staje się usuniecie fragmentu jelit. W związku z tym tak ważną sprawą jest leczenie schorzeń, które przyczyniają się do uaktywnienia się biegunki tłuszczowej.
