Marskość wątroby to choroba, która może nie dawać żadnych objawów, dlatego o jej istnieniu wiele osób początkowo nie wie. Niekiedy występujące objawy nie są łączone z chorobą wątroby.Gdy marskość wątroby się rozwija następują zmiany zwyrodnieniowe i ogniskowa martwica komórek narządu. Następuje włóknienie miąższu wątroby. Wątroba jest niezwykle ważnym organem w organizmie.
Jej zadaniem jest przekształcanie niebezpiecznych produktów w bezpieczne związki, które następnie są wydalane wraz z kałem i moczem. Wątroba jest również największym organem w ciele, mianowicie może ważyć nawet 1,5 kg. Co ciekawe, nawet zniszczona w około 70% może pracować. Kiedy stopień jej zniszczenia jest bardzo wysoki, przestaje spełniać swoje funkcje: nie usuwa toksyn, nie przetwarza leków, przestaje produkować białka i żółć.
Marskość wątroby – przyczyny
Marskość wątroby musi być czymś zapoczątkowana. Jej degeneracja jest procesem długotrwałym i negatywne czynniki oddziaływające na wątrobę wpływają niekorzystnie przez długi czas. Przyczyny marskości:
- alkohol – spożywany regularnie w dużych ilościach prowadzi do marskości. Alkohol blokuje metabolizm związków pokarmowych takich jak tłuszcze i białka. Jest to bardzo częsta przyczyna marskości wątroby. Nie tylko osoby cierpiące na alkoholizm są narażone na chorobę marskości wątroby. U osób, które mają zwyczaj picia niewielkiej ilości alkoholu do posiłku, jest większe ryzyko problemów z marskością wątroby, niż u osób pijących większe ilości alkoholu, ale sporadycznie. Marskość spowodowana przez alkohol nazywa się marskością alkoholową.
- zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B – w Europie i Ameryce dzięki obecności szczepionek zakażenie jest o wiele mniejsze niż na przykład w południowo-wschodniej Azji,
- zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C – zakażenie patogenem powoduje zapalenia miąższu. Do zakażenia może dochodzić przez niedokładne wyjałowienie narzędzia w gabinetach lekarskich.
- otyłość – choroba cywilizacyjna również może prowadzić do marskości wątroby, dlatego najważniejszym powodem zrzucenia kilogramów dla osób otyłych jest poprawienie zdrowia i zmniejszenie ryzyka zachorowań,
- przewlekłe przyjmowanie leków, toksyn – spożywanie dużej ilości leków jest toksyczne dla wątroby tak jak alkohol,
- dieta bogata w niezdrowe tłuszcze,
- choroby genetyczne – takie jak mukowiscydoza, czy choroba Wilsona
Ze względu na przyczyny, które prowadzą do marskości wątroby wyróżnia się:
- marskość alkoholową
- marskość pozapalną
- marskość zastoinową
- marskość żółciową
- marskość, która jest uwarunkowana genetycznie
Marskość wątroby – objawy
Marskość wątroby niekiedy jest lekceważona, ponieważ może nie dawać objawów, albo są one w ogóle nie skojarzone z chorobą wątroby. Objawy jakie występują to:
- zmęczenie i osłabienie – bardzo często jest przypisywane innym skoszeniom lub po prostu tłumaczone przepracowaniem,
- utrata apetytu,
- stracenie na wadze – może nastąpić poprzez nietolerancję niektórych produktów,
- nudności – występujące ze względu na to, że organizm nie toleruje części produktów,
- bóle brzucha,
- nadciśnienie wtórne,
- ginekomastia – przerost tkanki piersiowej u mężczyzn,
- powiększenie śledziony – spowodowane przekrwieniem w wyniku nadciśnienia wtórnego
- powiększenie się obwodu brzucha,
- hipogonadyzm – zaburzenie polegające na nieprawidłowym funkcjonowaniu układu rozrodczego,
- krwawienia – mogą wystąpić na przykład z dziąseł podczas mycia zębów,
- żółtaczka,
- swędzenie skóry,
- insulinoodporność.
Do stwierdzenia marskości wątroby potrzebne jest wykonanie tzw. prób wątrobowych. Dzięki pobraniu krwi oceni się czy wątroba została uszkodzona lub czy pracuje poprawnie. Wykonuje się także sprawdzenie bilirybiny. Podczas badań szuka się przeciwciał w surowicy krwi. Badanie to może potwierdzić lub zaprzeczyć wirusowemu zapaleniu wątroby tylu B lub C. Innymi metodami pomagającymi wykryć marskość wątroby jest wykonanie USG, rezonansu magnetycznego, albo tomografii komputerowej. Jeśli lekarz zaleci można wykonać pobranie wycinka wątroby do badania histopatologicznego.
Marskość wątroby – leczenie
Bardzo ważne jest ustalenie co wywołało marskość wątroby przed podjęciem leczenia. Należy przeprowadzić wywiad z chorym, a po występujących objawach oraz badaniach laboratoryjnych ustalić chorobę. W przypadku zakażenia wirusem HCV – wirusowym zapaleniem wątroby, stosuje się leczenie WZW. W przypadku marskości wątroby spowodowanej alkoholem, należy go najszybciej odstawić oraz przyjmowanie leków, które zostały przepisane przez lekarza, a także stosowanie się do jego poleceń.
Ze względu na to, że bariera immunologiczna jest osłabiona stosuje się przyjmowanie antybiotyków, aby zapobiec infekcjom. Leczenie ma za zadanie powstrzymać rozwój choroby i ją zahamować, ponieważ skutków nie można odwrócić. Oprócz tego należy przestrzegać odpowiedniej diety, np. ograniczyć przyjmowanie tłuszczów i soli.Trzeba wyeliminować przyjmowanie alkoholu i produktów toksycznych. Należy także się oszczędzać.
Jeśli leczenie nie będzie przynosiło oczekiwanych skutków i rozwój marskości wątroby nie będzie zatrzymany, lekarz może rozważać przeszczep wątroby. Po przeszczepie jest ryzyko wystąpienia odrzucenia wątroby przez organizm, dlatego podaje się leki immunosupresyjne.
