Laparoskopia to operacja wykonywana w jamie brzusznej lub miednicy za pomocą kamery, wprowadzanej poprzez małe nacięcia – zwykle 0,5-1,5 cm w powłoce brzusznej. Nazwa operacji bierze się od małego smukłego narzędzia z miniaturową kamerą i źródłem światła czyli laparoskopu. Wprowadzony przez małe nacięcie do jamy brzusznej przekazuje obraz narządów do monitora. Na podstawie przesłanego obrazu lekarz może postawić diagnozę, bądź przeprowadzić operację.
Laparoskopia – jakie problemy diagnozuje i leczy?
Za pomocą laparoskopii można zdiagnozować wiele problemów zdrowotnych. Laparoskopia najczęściej wykorzystywana jest do leczenia bądź diagnostyki:
Ginekologia:
- Niepłodność kobieca – laparoskopia umożliwia sprawdzenie problemów tj.: endometrioza, drożność jajowodów, nieprawidłowości w budowie jajników itp.
- Guzy macicy, jajników.
- Zmiany chorobowe w obrębie szyjki macicy.
- Wypadanie pochwy.
- Ciąża pozamaciczna.
- Choroby układu moczowego – laparoskopię można stosować do badania i leczenia chorób nerek, pęcherza moczowego, zatkania moczowodów czy nietrzymania moczu.
- Nowotwory narządów wewnętrznych – nowotwory wątroby i trzustki można zdiagnozować za pomocą laparoskopii, a w przypadku niektórych nowotworów jelita grubego, można wykonać zabieg laparoskopowy.
- Wodobrzusze – laparoskopie może pomóc w ustaleniu przyczyny
- Inne problemy – usuwanie woreczka żółciowego lub robaczkowego oraz zabiegi związane z przepuklinami są już standardowo przeprowadzane poprzez zabiegi laparoskopii.
Laparoskopia – zalety
Istnieje wiele korzyści dla pacjenta leczonego za pomocą laparoskopii. Należą do nich:
- Zmniejszone krwawienie podczas zabiegu, czyli automatycznie zmniejszone ryzyko transfuzji krwi.
- Mniejsze nacięcie, a więc mniejszy ból, szybsza rekonwalescencja.
- Krótszy pobyt w szpitalu – pacjent po zabiegu laparoskopii najczęściej opuszcza szpital po 48 godzinach, a w przypadku lekkich zabiegów nawet tego samego dnia.
- Mniejsze ryzyko infekcji poprzez wprowadzenie zewnętrznych zanieczyszczeń przez nacięcia operacyjne.
- Skrócony czas rekonwalescencji i szybszy powrót do normalnych zajęć.
- Znacznie mniejsze i lepiej gojące się rany po laparoskopii w porównaniu z operacją tradycyjną.
Laparoskopia – wady
- Dłuższy czas trwania zabiegu
- Komplikacje po laparoskopii – nie są częste ale można wymienić wśród nich:
- Uszkodzenia narządu lub naczynia krwionośnego – zabiegi laparoskopii wymagają dużej zręczności i wysokich kwalifikacji od przeprowadzającego ją chirurga.
- Laparoskopia ma opinię drogiej techniki, jednak z drugiej strony występuje zmniejszenie kosztów w związku z krótszym pobytem pacjenta w szpitalu.
- Operacje laparoskopowe wykonywane są w znieczuleniu ogólnym, którego nie można zastosować do wszystkich pacjentów.
Laparoskopia – jakie badania są niezbędne przed zabiegiem.
Przed zabiegiem laparoskopii wykonuje się zazwyczaj rutynowe badania krwi, moczu, RTG klatki piersiowej oraz EKG. Poza tym lekarz prowadzący może dodatkowo zlecić badania:
USG – w celu wprowadzającego rozpoznania istoty choroby.
MRI – badanie przeprowadzane falami elektromagnetycznymi w celu zobrazowania narządów w jamie brzusznej.
CT – komputerowe badanie rentgenowskie, pozwalające często zdiagnozować chorobę.
Laparoskopia – rodzaj znieczulenia podczas zabiegu.
Znieczulenie miejscowe – najczęściej stosowane podczas laparoskopii diagnostycznej, polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego w ścianę jamy brzusznej i znieczulenie pożądanego obszaru, co pozwala na bezbolesne wprowadzenie laparoskopu .
Znieczulenie ogólne – zwykle wykorzystywane podczas zabiegów laparoskopii, trwających dłużej, chętnie stosowane u ludzi młodych, którzy nie są w stanie spokojnie leżeć przez dłuższy czas bądź u pacjentów którzy nie mogą lub nie chcą być znieczulani miejscowo.
Laparoskopia – wymagane przygotowanie do zabiegu.
Przygotowanie do operacji laparoskopowej nie wymaga specjalnych zaleceń. Ogólne wskazania to:
- Od północy w dniu poprzedzającym zabieg pozostawać na czczo (nie należy nic jeść ani pić).
- Jeśli istnieje potrzeba zażywania jakichś leków należy poinformować o tym lekarza.
- Kilka dni przed zabiegiem należy odstawić leki powodujące zaburzenia krzepnięcia krwi, tj.: aspiryna, witamina E, leki przeciwzapalne.
Laparoskopia – czego się spodziewać podczas zabiegu
Ponieważ zabieg wykonywany jest pod znieczuleniem, pacjent nie odczuwa bólu. Laparoskop wprowadzany jest do jamy brzusznej w jej górnej części bądź z boku, tuż pod łukiem żebrowym. Po zabiegu nacięcia zamykane są szwami wchłanialnymi lub plastrami chirurgicznymi.
Laparoskopia – czego spodziewać się po zabiegu.
Natychmiast po zabiegu można spodziewać się:
- Bolesności wokół miejsca nacięcia.
- Uczucia wzdęcia brzucha.
- Skurczów brzucha.
- Zaparć.
- Bólu barku, spowodowanego wprowadzaniem gazu do jamy brzusznej.
Większość objawów laparoskopii ustępuje w ciągu jednego do dwóch dni.
Laparoskopia – dbanie o siebie po zabiegu.
Ogólnie należy zastosować się do zaleceń lekarza. Standardowo obejmują one:
- Usunięcie opatrunków następnego dnia.
- Unikanie wysiłku fizycznego przez około tydzień po zabiegu.
- W niektórych przypadkach zaleca się stosowanie diety lekkostrawnej.
Jeśli w czasie rekonwalescencji wystąpią jakiekolwiek niepokojące objawy typu: gorączka, krwawienia, wymioty – należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Po laparoskopii większość pacjentów wraca do normalnej aktywności w przeciągu tygodnia.