Zespół przeżuwania to schorzenie polegające na występowaniu stałego cofania się pokarmów. W tym przypadku dochodzi do mimowolnego cofania się do jamy ustnej ówcześnie przyjętego pokarmu. Schorzenie zaliczane jest do czynnościowych nieprawidłowości funkcji przewodu pokarmowego.
Mimowolne cofanie się zawartości pokarmowej z powrotem do jamy ustnej, kojarzone jest z powstawaniem stanów wymiotnych. W przypadku zespołu przeżuwania dochodzi do trochę podobnego zjawiska, które również polega na powrocie przełkniętych już pokarmów do jamy ustnej, jednakże w tym przypadku nie pojawia się odruch wymiotny.
Zespół przeżuwania – przyczyny
W przypadku określonego schorzenia nie istnieje organiczna przyczyna występujących u pacjenta dolegliwości. W pewnych badaniach dostrzeżono, że u pacjentów pojawiają się zaburzenia czynności dolnego zwieracza przełyku, ale i tak nie tłumaczy to występujących w tej jednostce dolegliwości. Podkreślić należy fakt, że tak naprawdę przyczyna obecności zespołu przeżuwania nie została do końca poznana. Jednakże pojawiło się kilka poglądów, które skupiają się wokół patogenezy zespołu przeżuwania. Zwracają one uwagę na różnego rodzaju zaburzenia psychologiczne.
Dla przykładu u niemowląt przyczyną określonej sytuacji miałby być niedobór uwagi poświęcanej dziecku, a także brak wykształconej więzi pomiędzy dzieckiem a rodzicami. W przypadku starszych dzieci schorzenie to może pojawiać się towarzyszące z innymi nieprawidłowościami psychicznymi. Dla przykładu można należy tutaj wymienić zaburzenia lękowe, depresję, a także zaburzenia odżywiania. Inne poglądy są skupione wokół doświadczenia zdarzeń, które silnie wpłynęły na psychikę osoby chorej. Niektórzy mają przeświadczenie, że zespół przeżuwania może pojawić się w przypadku osób, które z różnych powodów doświadczają regurgitacji .
Zespół przeżuwania – objawy
Głównym symptomem zespołu przeżuwania mimowolne cofanie się treści pokarmowej z żołądka ponownie do jamy ustnej. Taka sytuacja może pojawiać się w różnym czasie od przyjęcia posiłku. Najczęściej pojawia się w ciągu 30 sekund od przełknięcia pokarmu do 1 godziny od zakończenia przyjmowania pokarmów. Przebieg nieprawidłowości w przypadku poszczególnych pacjentów może być różny, bowiem u niektórych osób regurgitacje pojawiają się po każdym przyjętym pokarmie, natomiast w pewnych przypadkach po przyjęciu konkretnego rodzaju pokarmów.
Podkreślić w tym przypadku należy fakt, że regurgitacjom w zespole przeżuwania nie towarzyszą nudności oraz wymioty, a ponadto powracające pokarmy nie są dla osoby chorej nieprzyjemne. Bardzo duża część chorych przeprowadza ponowne przeżuwanie i połykanie cofniętych pokarmów. Jednakże są takie przypadki, w których osoby dotknięte schorzeniem odczuwają konieczność wyplucia cofniętej treści pokarmowej. Dodatkowe symptomy obecne przy zespole przeżuwania to: bóle brzucha, zaparcia, odbijanie, biegunki, utrata masy ciała, próchnica, erozja szkliwa, a ponadto nieświeży oddech.
Zespół przeżuwania – diagnostyka
Dla rozpoznania choroby konieczne staje się wykluczenie innych, potencjalnych powodów dolegliwości występujących u pacjentów. W związku z tym konieczne staje się tutaj przeprowadzenie różnych badań, takich jak na przykład endoskopowa ocena przełyku oraz żołądka. Za pośrednictwem określonej metody można wykluczyć istnienie przeszkód w tych fragmentach przewodu pokarmowego, które mogłyby prowadzić do pojawienia się zespołu przeżuwania. Podstawowymi chorobami, które należy wykluczyć przy diagnostyce zespołu przeżuwania jest refluks żołądkowo-przełykowy, bulimię, a także gastroparezę.
W sytuacji, w której zostanie odrzucone źródło organiczne powstania choroby, możliwe jest postawienie diagnozy zespołu przeżuwania. Ważne jest jednak to, że chorzy spełniać muszą określone kryteria, wśród których wymienić można: regurgitacje w ciągu muszą występować ciągle przez okres co najmniej 6 miesięcy, do pierwszego cofania się posiłku dochodzi przed osiągnięciem czasu 30 sekund od zakończenia spożywania posiłku, symptomy nie ustępują po przyjęciu preparatu typowego dla refluksu żołądkowo-przełykowego, a ponadto cofanie się fragmentów pokarmowych ustępuje w ciągu 90 od zakończenia procesu przyjmowania pokarmów.
Zespół przeżuwania – leczenie
W tym przypadku zarówno przyczyna powstawania zespołu przeżuwania jak i przyczynowe leczenie schorzenia nie jest znane. Bardzo często pacjentom, którzy cierpią na zespół przeżuwania zleca się terapię poznawczo-behawioralną, a ponadto techniki zapewniające relaksację dla organizmu, czy też biofeedback. Ponadto objawy określonego schorzenia mogą być łagodzone przez zastosowanie ćwiczeń oddechowych z wykorzystaniem przepony.
W przypadku niektórych pacjentów wdrażana zostaje terapia z wykorzystaniem preparatów farmakologicznych. Stosuje się w tym przypadku lekarstwa należące do grupy inhibitorów pompy protonowej. Określone postępowanie znajduje sens w odniesieniu do tych osób, w przypadku których pojawia się podrażnienie obszaru przełyku przez cofającą się treść pokarmową.