Enteropatia wysiękowa (w skrócie PLE od angielskiej nazwy protein losing enteropathy), inaczej enteropatia z utratą białka – następuje w wyniku zaburzenia homeostazy między wytwarzaniem a rozpadem białka. Ta równowaga jest konieczna dla właściwego działania organizmu. Następstwem wahań jest zmniejszenie albumin, czyli białka surowicy we krwi.
CO TO JEST ENTEROPATIA WYSIĘKOWA?
Enteropatia wysiękowa powstaje wówczas, gdy zachwieje się równowaga w ilości produkowanych oraz wydalanych białek produkowanych przez wątrobę. Następuje wówczas brak prawidłowej ilości białka, które pozwoliłoby na zaspokojenie potrzeb organizmu. Dodatkowo brakuje możliwości wyrównania powstałych strat biała, które w nadmiernej ilości przeniknęły poprzez błonę śluzową jelita.
ENTEROPATIA WYSIĘKOWA – JAKIE SĄ PRZYCZYNY?
Do głównych przyczyn pojawienia się enteropatii wysiękowej zalicza się następujące sytuacje:
- choroby serce, takie jak na przykład: niewydolność prawej komory, zapalenie osierdzia, wady wrodzone – ubytek w przegrodzenie międzykomorowej (VSD) czy też międzyprzedsionkowej (ASD),
- przetrwały przewód tętniczy (PDA), koarktacja aorty (CoA), krytyczne zwężenie zastawki aorty (AS) lub pnia płucnego (PS), teralogia Fallota (ToF);
- uszkodzenia układu chłonnego w wyniku między innymi sarkaidozy (choroba Besniera-Boecka-Schaumanna, z łac. sarcoidosis, która jest chorobą charakteryzującą się powstawaniem ziarniniaków nie podlegających martwicy), radioterapii oraz chemioterapii różnych narządów podczas leczenia choroby nowotworowej;
- choroby wątroby, takie jak: marskość czy zakrzepica żył wątrobowych;
- wrodzone wady układu chłonnego, jak na przykład naczyniak limfatyczny jelit;
- choroby układu pokarmowego (wrzody żołądka lub dwunastnicy, choroba Leśniewskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, rak żołądka, choroby pasożytnicze układu pokarmowego);
- choroby układowe tkanki łącznej (między innymi toczeń rumieniowaty układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów);
- nadużywanie leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych.
OBJAWY ENETROPATII WYSIĘKOWEJ
Enteropatię wysiękową można rozpoznać po następujących symptomach, które pojawiają się w ciele człowieka:
- obrzęki w różnych okolicach ciała;
- problemy gastryczne – biegunka o długotrwałym przebiegu, tłuszczowa, o nieprzyjemnej, gnijącej woni, o błyszczącej powierzchni, trudne do spłukania z muszli klozetowej);
- znaczący spadek masy ciała;
- bóle brzucha;
- wodobrzusze (nagromadzenie płynów w jamie brzusznej, ewentualnie opłucnej czy worku osierdziowym);
- niedobór witamin:
- A (powodujące suchość skóry, trądzik, zespół suchego oka i tym podobne);
- D (powodujące patologiczne złamania kości, zapalenie spojówek, zwyrodnienia układu kostnego czy też zapalenia skóry).
W JAKI SPOSÓB PRZEPROWADZA SIĘ POSTĘPOWANIE DIAGNOSTYCZNE W PRZYPADKU ENTEROPATII WYSIĘKOWEJ?
W przypadku podejrzenia, że występuje enteropatia wysiękowa stwierdzana na podstawie zgłaszanych przez pacjenta objawów, lekarz zleca badania specjalistyczne. Maja one na celu potwierdzenie diagnozy oraz ustalenie sposobów leczenia. Wykonuje się:
- badanie krwi (w szczególności białko całkowite, albuminy oraz cholesterol; niskie wartości białka oraz albumin przy podwyższonym poziomie cholesterolu świadczą o eneteropatii);
- badanie kału w kierunku oznaczenia wydalania alfa 1 (antytrypsyny, czyli białka osocza krwi);
- badanie ultrasonograficzne (USG) lub tomografia komputerowa (TK) jamy brzusznej;
- w przypadku niejednoznacznych badań poprzednich, konieczne jest dodatkowo przeprowadzenie endoskopii, w trakcie której zostaje pobrana próbka ze śluzówki jelita do badania histopatologicznego (obserwacja zaniku kosmków jelitowych, naciek oraz obrzęk śluzówki);.
Następuje także stwierdzenie, jaka jest główna przyczyna wystąpienia enteropatii wysiękowej. Po przeprowadzeniu szczegółowej diagnostyki lekarz przystępuje do wdrożenia właściwego sposobu leczenia dolegliwości.
ENTEROPATIA WYSIĘKOWA – LECZENIE
W leczeniu enteropatii wysiękowej niezwykle istotne jest stwierdzenie, co jest pierwotną przyczyną choroby. Leczenie polega na wdrożeniu postępowania medycznego zgodnie ze współtowarzyszącą jednostka chorobową. Wówczas, po wyleczeniu głównej choroby, ustępują także objawy enteropatii. Wyjątek stanowią takie choroby, jak na przykład toczeń rumieniowaty układowy czy choroba Leśniewskiego-Crohna. Ponieważ są to choroby nieuleczalne, można jedynie wdrożyć postępowanie objawowe.
Dodatkowo konieczna jest suplementacja witamin A oraz D, jak również składników mineralnych utraconych przez organizm. Może być konieczne czasowe stosowanie leków odwadniających oraz albumin, a także dożylnie osocza krwi.
Niezwykle istotne jest stosowanie właściwie zbilansowanej diety. Konieczne jest wprowadzenie produktów wysokobiałkowych. Właściwa ilość białka dostarczanego organizmowi w ciągu dobry, w przypadku enteropatii wysiękowej wynosi od 1,5 do 3 gramów liczonych na kilogram masy ciała. Ponadto konieczne jest obniżanie ilości przyjmowanej soli oraz tłuszczów. Szczególnie powinny zostać wyeliminowane kwasy tłuszczowe długołańcuchowe (LCFA, zawarte w tłuszczach roślinnych i zwierzęcych) na rzecz kwasów tłuszczowych średniotłuszczowych (MCFA). Zawarte w produktach takich jak tłuszcze mleka i masła, sprawiają, że następuje zmniejszanie zaburzeń wchłaniania białek w jelitach.
