Zaparcia – przyczyny, objawy, leczenie, diagnostyka

Zaparcia to dość częsty problem, którego nie należy lekceważyć, bo pomijając ogólne złe samopoczucie możemy doprowadzić nasz organizm do zakażenia, poprzez odkładające się w jelitach kamienie kałowe. Warto jednak pamiętać, że regularne korzystanie ze środków przeczyszczających, bez żadnej zmiany trybu życia, czy diety nie doprowadzi do rozważania naszego problemu.
Przede wszystkim kiedy należy mówić, że problem zaparć nas dotyczy?

Za normę uznaje się wypróżnianie dwa razy w ciągu dnia, czy też od pięciu do siedmiu razy w tygodniu. Kilkudniowe odstępstwo nie jest powodem do niepokoju. Problem rozpoczyna się, gdy w ciągu tygodnia ilość wypróżnień jest rzadsza niż trzy razy. Słabe skurcze mięśni w okrężnicy spowalniają przesuwanie się stolca, gdy zbliża się on do odbytnicy. W tym momencie możemy mówić o zaparciu, któremu dodatkowo towarzyszą ból brzucha i wzdęcia.

Zaparcia – przyczyny

Przyczyną zaparć jest zbyt leniwe jelito. Pasaż jelitowy to czas, w jakim zjedzony pokarm powinien pokonać cały odcinek przewodu pokarmowego. U dorosłej, zdrowej osoby czas ten to około 72 godziny, chociaż nie ma idealnego i jednego czasu trawienia dla wszystkich. Tak naprawdę jest to cecha bardzo indywidualna, uzależniona od diety i trybu życia. Lekarze zauważyli, że u kobiet pasaż jelitowy jest dłuższy niż u mężczyzn, a z wiekiem dodatkowo się wydłuża.

Kiedy czas pomiędzy jednym, a drugim wypróżnieniem to około 72 godziny, nie ma powodu do zmartwień, jeśli jednak wypróżnienie wydłuża się powyżej tego czasu można mówić o spowolnionym pasażu jelitowym, który uznawany jest za patologię. U kobiet zaparcia występują pięćdziesiąt procent częściej niż u mężczyzn i nie ma co doszukiwać się poważniejszych schorzeń. Nie każde zaparcie musi od razu oznaczać kłopoty. Może być ono spowodowane stresem, zmianą diety, podróżą, czy zmianą wody, jeśli ustąpi po kilku dniach można być spokojnym. Powodem do niepokoju są zaparcia, które utrzymują się kilka tygodni.

Częstym źródłem kłopotów z jelitami jest także nieregularne jedzenie, stres, zbyt mała ilość wody w pożywieniu, brak ruchu. W zależności od przyczyn problemy z wypróżnieniem dzielimy na:

• zaparcia nawykowe, czyli takie, które wywoływane są naszą psychiką, np. niechęcią do korzystania z publicznych toalet, nieregularnym trybem życia, czy porannym pośpiechem;
• zaparcia czynnościowe, te spowodowane są zaburzeniami funkcji jelit. Nie jest to niebezpieczne schorzenie, ale istotnie utrudnia życie. Przyczyną jest zła dieta lub regularne przyjmowanie leków, np. silnych środków przeciwbólowych, nasercowych i stosowanych w chorobach nerek;
• zaparcia spowodowane chorobami przewodu pokarmowego lub anomaliami w jego budowie – często towarzyszą schorzeniom neurologicznym, niedoczynności tarczycy, chorobom przemiany materii oraz mięśni.

Zaparcia – leczenie

Leczenie zaparć powinniśmy rozpocząć od terapii środkami naturalnymi, są one najprostsze w dawkowaniu, a przede wszystkim nie są szkodliwe dla naszego organizmu, jak na przykład leki. Musimy jednak pamiętać, że mimo wszystko zbyt długie stosowanie, nawet naturalnych środków może wyrządzić spustoszenie w organizmie. Może zostać zaburzone wchłanianie witamin, związków mineralnych, a także aminokwasów. Do naturalnych środków pobudzających jelita do intensywniejszej pracy należą suszone śliwki, rodzynki, daktyle, figi, nasiona lnu i słonecznika.

Efekty po zastosowaniu naturalnych środków pobudzających jelita na pewno będą widoczne, ale na efekt trzeba będzie poczekać nieco dłużej niż w przypadku środków przeczyszczających. Na początku są one bardzo skuteczne, ale ich długie stosowanie przyzwyczaja organizm do takiego wspomagania. Gdy stale się ich używa, organizm traci zdolność samodzielnego wypróżniania się i tym sposobem cała terapia będzie stała w martwym punkcie.

Jednak to nie koniec problemów. Większość środków przeczyszczających zawiera substancje syntetyczne, które mogą niekorzystnie działać na przewód pokarmowy. Kilka tabletek nie uczyni nam nic złego, ale nadużywanie takich środków może być przyczyną biegunki z przedawkowania, reakcji alergicznej, zaburzeń wchłaniania, a nawet zapalenia jelita grubego.

Zaparcia

Warto wprowadzić również w swoje codzienne życie kilka zasad, które z pewnością pomogą nam z tym wstydliwym problemem:

• Warto uregulować czas wypróżniania. Rozleniwione jelita można pobudzić stosując bardzo łagodne środki przeczyszczające;
• Najlepsza zmiana, jaką możemy zastosować, to zmiana nawyków żywieniowych. Dodajmy do diety więcej owoców i warzyw, chleb pełnoziarnisty, kefir i jogurty zawierające żywe kultury bakterii. Unikaj natomiast czekolady, kakao, słodyczy, jajek, czy białego ryżu.
• Nawadniaj odpowiednio organizm, codziennie spożywaj przynajmniej 1,5-2 litry płynów, przede wszystkim niegazowanej wody mineralnej.
• Regularne jedzenie również ma wpływ na pracę naszych jelit, spożywaj o stałych godzinach posiłki, najlepiej 4-5 razy dziennie, ale mniejsze porcje i staraj się jeść możliwie wolno, aby nie połykać powietrza.

Zadbaj o ruch, staraj się codziennie zrobić sobie mały spacer, lub wygospodaruj kilkanaście minut na gimnastykę.