Zaparcia nawykowe u dzieci są przykładem zaparć mających związek z podłożem psychicznym. Do określonego problemu dochodzi w sytuacji, kiedy dziecko w sposób świadomy unika wypróżnienia, w wyniku czego dochodzi do rozluźnienia napięcia mięśniowego w jelicie grubym. Przyczynia się to do tego, że jest on w stanie pomieścić większe obszary zalegającego kału. Rezultatem tego jest zmniejszenie czucia jelita. Ponadto jelito wchłania wodę, co doprowadza do tego, że zalegający stolec ulega zagęszczaniu. Z biegiem czasu natomiast tworzy on coraz twardszą konsystencję. Im taka sytuacja trwa dłużej tym bardziej odczuwalny staje się proces oddawania kału przez dziecko.
Zaparcia nawykowe u dzieci – przyczyny
Zaparcia nawykowe u dzieci są problemem psychicznym. Dzieci w sposób świadomy nie oddają stolca z różnych przyczyn, wśród których można wymienić: strach przed bólem, który pojawia podczas wypróżnienia, ponadto wstyd lub obrzydzenie albo niechęć do korzystania z toalety poza miejscem zamieszkania (np. szkolne toalety). Jednakże podkreślić należy fakt, ze u dzieci zaparcia nawykowe najczęściej powodowane są, wzmożonym stanem napięcia nerwowego.
Biorąc pod uwagę powyższe stany zaparciowe u dzieci mogą być powodowane ważnymi w jego życiu wydarzeniami, na przykład rozpoczęcie nauki w szkole. Ponadto przyczyna tutaj może także tkwić w problemach emocjonalnych dziecka, na przykład konfliktów rodzinnych. W takich przypadkach oprócz leczenia zaparcia nawykowego, konieczna może się także stać opieka psychologa albo psychiatry dziecięcego.
Zaparcia nawykowe u dzieci – objawy
Symptomem zaparć nawykowych u dzieci są suche stolce, mające zbita konsystencję, bardzo często mocno cuchnące z obecnością śluzu, bardzo często o wyglądzie kału bobkowego, barwy ciemnobrązowej lub czarnej. Ponadto dzieci, które dotknięte zostały zaparciem nawykowym uskarżają się na obecność senności, uczucia rozlanego ucisku oraz pełności w jamie brzusznej oraz odczuwają bóle głowy i ociężałość.
Zaparcia nawykowe u dzieci – leczenie
W jaki sposób należy leczyć zaparcia nawykowe u dzieci? W pierwszej kolejności konieczne jest udanie się do lekarza pediatry, który najczęściej zapisuje dziecku preparaty mające działanie zmiękczające stolec oraz ułatwiające wypróżnianie. Jednym z popularniejszych środków tego typu jest laktuloza. Jest to substancja, która nie jest wchłaniana w układzie pokarmowym, a dopiero w okrężnicy rozkładana jest przez bakterie jelitowe.
Dawkowanie leku ustalone jest w sposób indywidualny, biorąc pod uwagę reakcję organizmu na działanie określonego preparatu. O ile nie zostanie to ustalone inaczej preparat przyjmowany jest w jednej dawce, najczęściej przed śniadaniem. Ponadto warto jest też zasięgnąć opinii psychologa, który zastanowi się nad przyczyną zaparć u dziecka, a także zaproponuje skuteczna psychoterapię. Warto także zasięgnąć opinii diabetyka, który zaproponuje prawidłową dietę dla dziecka. W trudniejszych sytuacjach konieczny może być pobyt w szpitalu, dla potrzeby oczyszczenia jelita grubego z zalegającej treści kałowej, a także wdrożenie odpowiedniej diety i leczenia z wykorzystaniem środków farmakologicznych, które może trwać nawet do 6 miesięcy.
Istotnym elementem leczenia zaparć nawykowych u dzieci jest rozmowa. Należy wytłumaczyć wówczas dziecku, ze wypróżnianie jest naturalnym procesem. Warto jest też spróbować wytłumaczyć jak przebiega proces trawienia oraz wypróżnienia, na przykład na rysunkach. Warto wprowadzić edukację w tym zakresie przez zabawę. Warto także przeprowadzać takie rozmowy w pewnych odstępach czasowych, aby nie doprowadzić do sytuacji, w której będzie się ono czuło przytłoczone i zmuszone do czegoś.
Zaparcia nawykowe u dzieci – zapobieganie
Wyróżnić można kilka zasad, które przyczynią się do zapobiegania pojawienia się zaparć nawykowych u dzieci. Ważną kwestią jest zatem dążenie do tego, żeby dziecko unikało stresów oraz napięć wyzwalających nadmierną kurczliwość błony mięśniowej jelit. Ponadto można wykorzystywać zabiegi, które wzmacniają w sposób naturalny układ nerwowy dziecka. Wymienić tutaj można takie kwestie jak letnie kąpiele oraz masaże jamy brzusznej. Ważne w tej kwestii są także posiłki przyjmowane o ściśle określonych porach dnia. Doprowadza to do wykształcania się odruchów warunkowych regularnego funkcjonowania przewodu pokarmowego.
W związku z tym doprowadzi to do pojawienia się regularnych wypróżnień. Należy także w sposób delikatny namawiać dziecko na poranne siedzenie na toalecie lub nocniku, nawet w sytuacji gdy nie odczuwa parcia oraz konieczności wypróżnienia. Należy także uwzględnić w diecie dziecka obecność dużej ilości błonnika. W związku z tym dieta powinna obfitować w warzywa, owoce, chleb razowy, kaszę gryczaną. Ważną sprawą jest także unikanie komentarza, krytykującego dziecko za to, że nie zrobiło jeszcze kupki. Korzystniejszą rzeczą jest natomiast chwalenie dziecka po każdej udanej wizycie w toalecie.
Można również spróbować zastosować system motywacyjny, czyli stosowanie małych nagród za każdą udaną wizytę w toalecie. Można także spróbować zastosować technikę współdzielenia, czyli starać się załatwić swoje potrzeby razem z pociechą. Gdy dziecko zobaczy, ze mama również wykonuje takie samo działanie, to wówczas wpłynie to na to, że wizyta w toalecie nie będzie kojarzyć się źle dziecku.
