Neurosymulator nerwów krzyżowych to nowoczesna metoda operacyjnego leczenia nietrzymania stolca. Do nietrzymania stolca dochodzi zwykle w wynik uszkodzenia rdzenia kręgowego. W uszkodzenia nerwów kręgowych odpowiedzialnych za trzymanie stolca mogą odpowiadać urazy mechaniczne, guzy nowotworowe lub dyskopatie. Nietrzymanie kału oraz moczu może wystąpić również w przebiegu zespołu Guillaina-Barrego.
W przypadku chorób takich jak stwardnienie rozsiane, zaburzenia czynności zwieraczy będą świadczyły o postępie choroby ale nie wymagają interwencji lekarskiej w stanie pilny. Na oddział intensywnej terapii powinien natomiast zgłosić się pacjent zdrowy u którego nagle doszło do zaburzeń zwieraczy (zarówno zatrzymanie stolca jak i niemożność zatrzymania stolca). Do uszkodzeń zwieraczy może również dojść u kobiet rodzących silami natury co wymaga konsultacji ginekologicznych. Często do uszkodzeń w obrębie nerwów odpowiedzialnych za trzymanie stolca.
Neurosymulator nerwów krzyżowych
W celu stwierdzenia zaburzeń w pracy zwieraczy wykonuje się badanie per rectum, które polega na palpacyjnej ocenie wnętrza odbytnicy, ocenie napięcia zwieracza oraz stan gruczołu krokowego u mężczyzn.
Problem nietrzymania kału, zwłaszcza występujący u osób młodych powoduje znaczne obniżenie jakości życia pacjenta oraz powoduje czasami do wycofania się z życia społecznego. Warto dodać że nietrzymanie stolca może być przyczyną wielu zakażeń, zwłaszcza u kobiet, ponieważ budowa anatomiczna narządów rodnych kobiety generuje duże ryzyko zakażenia. Nietrzymanie stolca jest więc chorobą poważną w skutkach i wymaga profesjonalnej opieki.
Neurosymulator nerwów krzyżowych – zabieg
Pionierski zabieg wszczepienia neurosymulatora nerwów krzyżowych dokonano w szpitalu specjalistycznym w Brzezinach. Zabiegowi poddała się dwójka pacjentów. Zabieg wszczepienia neurosymulatora nerwów krzyżowych polega na wszczepieniu elektrody w okolicy nerwów krzyżowych. Elektroda połączona jest z neurosymulatorem, który może wysyłać impulsy do układu nerwowego.
Wyróżnia się dwa rodzaje elektrod: tymczasowa (wszczepiana na okres testowy neurosymulatora) trwała (wszeczepiana na stałe przy pomyślnym przebigu fazy testowej. Elektroda to cienki drut wszczepiony w okolicylędźwiowej. Stymulacji podlegają w tym wypadku nerwy odpowiedzialne za pracę mięśni dna miednicy oraz czynności jelit. Pacjent, przy pomocy pilota może samodzielnie wybrać siłę stymulacji nerwowej.
Początkowo neurostymulator wszczepiany jest na okres próbny. W przypadku gdy pacjent oceni funkcjonalność neurostymulatora jako bardzo dobrą elektrodę trwałą wszczepia się w okolicy pośladka, a pacjent za pomocą pilota może sterować oddawaniem stolca. W pierwszych dniach od wykonania zabiegu pacjent może odczuwać delikatne swędzenie lub łaskotanie w okolicy krocza, odbytu lub pochwy. Możliwe jest również odczuwanie mrowienia w dużym paluchu stopy.
Przy założenie elektrody trwałej neurostymulator będzie działał ciągle przez kilka lat. Wraz z upływem lat może dojść do wznowienia objawów. W takim wypadku należy skonsultować się z lekarzem w celu wszczepienia nowego neurostymulatora. Zabieg wszczepiania neurostymulatora w celu leczenia nietrzymania stolca na świecie przeprowadza się rutynowo od około trzydziestu lat. W Polsce, zabieg ten nadal nie jest refundowany i wykonywany jedynie w niektórych przypadkach. Neurostymulatory stosowane są również w zaburzeniach kontroli nad trzymaniem moczu.
Skuteczność zabiegu wszczepienia neurostymulatora
Szacuje się, że u około 40%pacjentów problemy z nietrzymaniem stolca po zabiegu ustępują całkowicie. U większości pacjentów następuje 50% redukcja w częstości pojawiania się przykrych objawów nietrzymania stolca. Statystyki dotyczące skuteczności zabiegu są zadowalające. Zarówno lekarze jak i pacjenci walczą o wprowadzenie zabiegu wszczepienia neurosymulatora do świadczeń refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W Polsce na nietrzymanie moczu cierpi około 1-5% populacji. Często na nietrzymanie cierpią młode kobiety które doznały urazu w wyniku porodu siłami natury. Zabieg wszczepienia neurosymulatora może okazać się bardzo pomocne i przynieść wiele korzyści osobom cierpiącym z powodu nietrzymania stolca.
Neurostymulator nerwów krzyżowych ma również dużą skuteczność w przypadku nietrzymania moczu spowodowanego pęcherzem nadreatywnym oraz zatrzymaniem moczu. W przypadku problemów z oddawaniem moczu statystyki dotyczące skuteczności zabiegu wszczepienia neurostymulatora są równie dobre. Szacuje się że u 47% pacjentów całkowicie ustąpiły objawy związane z nietrzymaniem moczu, a u około 29% nastąpiła redukcja liczby epizodów nietrzymania moczu powyżej 50%. U większości pacjentów możliwa była rezygnacja ze stosowania cewnika (69%).
Neurosymulator nerwów krzyżowych – podsumowanie
Podsumowując, zabieg wszczepienia neurosymulatora nerwów krzyżowych może w znaczący sposób poprawi,c jakość życia pacjentów zarówno z nietrzymaniem moczu jak i nietrzymaniem kału. Problemy z kontrolą akty defekacji czy też mikcji są przyczyną wycofania i pogorszenia nastroju u pacjentów, dlatego bardzo ważne jest aby leczenie tych chorób poprzez wprowadzenie neurostymulatora stało się zabiegiem refundowanym i przeprowadzanym rutynowo.
