Kurza ślepota określana jest inaczej mianem ślepoty zmierzchowej oraz nyktalopii. Jest to potoczne określenie wady wzroku, której podstawa opiera się na niedostatecznym widzeniu o zmierzchu albo w słabo oświetlonym pomieszczeniu. Wynika to z efektu upośledzenia funkcjonowania pręcików, które są jednym z elementów siatkówki oka.
Pręciki uwzględniają jeden rodzaj pigmentu, czyli czerwień wzrokową. To ona odpowiada za widzenie po zmroku. Biorąc pod uwagę powyższe upośledzenia działania pręcików przyczynia się do zaburzenia widzenia o zmierzchu. Podkreślić należy fakt, ze większość ptaków charakteryzuje upośledzenie widzenia w sytuacji słabego oświetlenia, stąd też potoczna nazwa dla tej dolegliwości.
Kurza ślepota – przyczyny
Choroba może być wrodzona. W takiej sytuacji jest ona jednym z symptomów stacjonarnej wrodzonej ślepoty nocnej. Jest to schorzenie uwarunkowane genetycznie, którego podstawą jest zaburzenie w zakresie widzenia zmierzchowego. Może być ona również jednym z symptomów dystrofii siatkówki, na przykład zwyrodnienia barwnikowego siatkówki. Jednakże najczęściej pojawia się w sytuacji obecności nadmiernego rogowacenia rogówki oraz spojówki.
Są to choroby, które spowodowane są niedoborem witaminy A. Dlatego też ryzyko pojawienia się kurzej ślepoty zwiększa się u ludzi niedożywionych, u których obecne są zaburzenia odżywiania, takie jak anoreksja oraz bulimia i wchłaniania składników z przewodu pokarmowego. Może ona także wystąpić u alkoholików. Ponadto zdarza się, że dolegliwość pojawia się łącznie z jaskrą czy zaćmą.
Kurza ślepota – objawy
Główny symptom kurzej ślepoty to upośledzenie widzenia po zmierzchu. Przebiega ona w procesie stopniowym. Ostrość widzenia ulega tutaj pogorszeniu z każdym dniem. Nieprawidłowości z widzeniem występują także w sytuacji przejścia z jasnego do ciemnego pomieszczenia. Oprócz tego dochodzi tutaj do podrażnienia oka na skutek suchości. W sytuacji gdy przyczyną tej dolegliwości jest niedostateczna ilość witaminy A, dodatkowo pojawiają się także symptomy świadczące o niedoborze.
Kurza ślepota – jakie badania trzeba wykonać?
Kurza ślepota wymaga przeprowadzenia dokładnej diagnostyki, a także szeregu badań okulistycznych. Jest to bowiem symptom, który rozwinąć się może w przebiegu różnych dolegliwości. Poznanie źródła choroby daje możliwość na opracowanie najlepszego harmonogramu działania terapeutycznego, a z drugiej strony pozwala na ustalenie rokowań.
Na początku uwzględnia się najczęstsze przyczyny kurzej ślepoty. Dla ich wykluczenia, lekarz po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu, przeprowadza pełne badanie okulistyczne, które uwzględnia takie elementy jak badanie pola widzenia (perymetria), badanie ostrości wzroku (refraktometria), badanie dna oka (oftalmoskopia) lub badanie w lampie szczelinowej oraz metodę bardziej zaawansowaną, którą jest tomografia koherencyjna albo elektrookulografia. W zależności od przyczyny, którą się podejrzewa, zasadne jest też wykonanie badań laboratoryjnych, na przykład obecności witaminy A w sytuacji podejrzewania jej niedoboru.
Testy genetyczne potwierdzające obecność kurzej ślepoty przeprowadza się w sytuacji, gdy wywiad, a także badanie lekarskie dają obraz kliniczny, który charakterystyczny jest dla jednej z dziedzicznych powodów ślepoty zmierzchowej. Podkreślić należy także fakt, że z badaniami nie można zwlekać w przypadku podejrzewania kurzej ślepoty, szczególnie gdy jest się osobą prowadzącą samochód. Może to być przyczyną nie tylko poważnych problemów zdrowotnych, ale takze niebezpiecznych sytuacji na drodze, które mogą nawet zagrażać życiu.
Kurza ślepota – leczenie
Działania lecznicze podjęte w przypadku obecności kurzej ślepoty uzależnione są od przyczyny rozwoju symptomów. Ostateczne rozpoznanie wpływa na skuteczność leczenia. W sytuacji zaburzonego widzenia o zmierzchu, które powstaje w związku z niedoborami składników pokarmowych, poprawę określonej sytuacji przynosi ich suplementacja. Zaleca się tutaj zwiększenie przyjmowania witaminy A, cynku oraz żelaza.
Wśród produktów, które bogate są w witaminę A wymienia się pomidory, marchew, zielone warzywa liściaste. Cynk i żelazo znaleźć można w orzechach, roślinach bobowatych (strączkowych), czerwonym mięsie, a także wątrobie. W sytuacji gdy określona dolegliwość pojawia się z innych przyczyny, suplementacja witaminą A może przynieść pewną poprawę, najczęściej jednak jest ona nieskuteczna. Dotyczy to w szczególności zaburzeń genetycznych, które przebiegają ze zwyrodnieniem siatkówki. Podkreślić należy fakt, ze nie opracowano dotychczas skutecznych metod, które powstrzymują pogarszanie się wzroku.
Są w tym zakresie podejmowane próby terapii z użyciem preparatów mających charakter antyoksydantów, na przykład nienasycone kwasy tłuszczowe oraz niektórych leków. Zabieg chirurgiczny przeprowadza się tutaj, w sytuacji gorszego widzenia w ciemności, które jest wtórne do innych chorób oczu, takich jak zaćma, uszkodzenia rogówki, retinopatia cukrzycowa. Podkreślić należy tutaj fakt, ze w przypadku kurzej ślepoty, okulary prawidłowo dobrane przez lekarza przyczynią się do poprawy komfortu widzenia w nocy oraz wieczorem.
