Zapalenie twardówki może występować jako zapalenie twardówki właściwej, nadtwardówki, odcinka przedniego, a także tylnego. Symptomy świadczące o obecności choroby to nadmierne łzawienie, zaczerwienienie oka, nieprawidłowości widzenia, oraz ból oczu, który promieniuje do głowy. Podkreślić należy fakt, że mimo iż zapalenie nadtwardówki nie jest związane z większym zagrożeniem, to leczenie zapalenia twardówki jest niezbędne z uwagi na niebezpieczeństwo groźnych powikłań.
Czym jest twardówka? Gałka oczna tworzona jest przez trzy elementy: siatkówkę, błonę naczyniową oraz twardówkę. Sprężystość twardówki to ważna część, która pozwala na utrzymanie kulistej formy gałki ocznej, która wypełniona jest od środka przez ciało szkliste. Twardówka natomiast złożona jest z trzech warstw, nadtwardówki, istoty właściwej oraz blaszki brunatnej. Na przednim obszarze oka twardówka sąsiaduje z rogówką. Wśród chorób twardówki wymienić można zarówno choroby wrodzone, które polegają na zaburzeniu jej struktury, a także przebiegające w formie odczynów zapalnych w przypadku różnych schorzeń autoimmunologicznych, a także chorobach zakaźnych. Schorzeniami twardówki zajmują się okuliści.
Zapalenie twardówki – co to jest?
Choroby twardówki to zarówno choroby niezapalne, które dotyczą struktury twardówki, a także zapalne. W pierwszej z wymienionych grup wymienia się twardówkę niebieską, która jest zaburzeniem występującym w chorobie dziedzicznej określanej mianem osteogenesis imperfecta polegające na zwiększonej, a także patologicznej łamliwości kości, a ponadto melanozę twardówki. Przyjmuję ona formę szarobłękitnego znamienia twardówki oraz nadtwardówki. Znamię to jest głównie jednostronne i mogą tutaj wystąpić liczne rozsiane znamiona o charakterze barwnikowym na błonie naczyniowej, a także w innych sytuacjach wiele znamion skóry w obszarze oka. Melanoza twardówkowa może ulegać metamorfozie w zmianę mającą charakter nowotworowy.
Stany zapalne dotyczące twardówki stanowią najszerszą grupę. Zapalenie twardówki oka dzieli się na zapalenie: twardówki właściwej, nadtwardówki, przedniego odcinka twardówki, tylnego odcinka twardówki.
Zapalenie twardówki – przyczyny
Zapalenie nadtwardówki oka nie trwa długo i zwykle przechodzi bez podjęcia działań leczniczych, jednakże może stale nawracać. Ten rodzaj schorzenia pojawia się w przypadku jednej czwartej osób, które chorują na choroby o charakterze autoimmunologicznym, takie jak na przykład reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie jelita, toczeń układowy, autoimmunologiczne zapalenie naczyń. Podkreślić należy także fakt, że zapalenie nadtwardówki pojawia się częściej w przypadku kobiet i u ponadto połowy chorób powraca w tym samym roku. Dzieci natomiast chorują dość rzadko i w ich przypadku nie ma to najczęściej związku z schorzeniami autoimmunologicznymi, jednakże jest to możliwe.
Zapalenie twardówki także dotyczy częściej kobiet. Najczęściej spotykane jest u osób będących w średnim wieku. Przyczyny zapalenia twardówki także częściej związane są z chorobami o charakterze autoimmunologicznym. Wśród nich najczęściej wymienia się reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, toczeń, łuszczycowe zapalenie stawów oraz ziarniakowe zapalenie naczyń. W przypadku tej choroby może pojawić się zapalenie przedniego albo tylnego odcinka twardówki. Może tu wystąpi charakter rozlany lub postać guzków zapalnych, a w ciężkich sytuacjach może mieć postać martwiczą. Podkreślić należy także fakt, ze zapalenie twardówki oraz nadtwardówki może być pierwszym symptomem choroby układowej.
Zapalenie twardówki – objawy
Zapalenie nadtwardówki to choroba pojawiająca się nagle i najczęściej trwa około 10 dni. Występuje tutaj zaczerwienienie oka, łzawienie, ból przy dotyku gałki ocznej, dyskomfort oraz światłowstręt. Może mieć on charakter zmiany płaskiej lub guzka, który można wyczuć. Nie pojawiają się tutaj zaburzenia w zakresie widzenia.
Zapalenie twardówki to natomiast silny, tępy ból oczu, który wzmaga się przy dotyku. Jest on bardzo trudny do zniesienia i promieniuje w kierunku skroni oraz szczęki. Gałka oczna staje się bardzo wrażliwa. Oczy są barwy fioletowej, pojawia się łzawienie, światłowstręt, a także spadek ostrości wzroku. W większości sytuacji zapalenie to obejmuje obie gałki oczne, jednakże niekoniecznie równocześnie. W zdecydowanej większości przypadków choroba ma charakter nawracający. W sytuacji zapalenia tylnego odcinka twardówki może dojść do pojawienia się wytrzeszczu oraz bólu oka podczas poruszania.
Zapalenie twardówki – leczenie oraz powikłania
W przypadku leczenia choroby, którą jest zapalenie nadtwardówki działania lecznicze najczęściej nie są potrzebne. W sytuacji, której choroba często powraca, jej charakter jest przewlekły albo towarzyszą jej inne symptomy, konieczna jest diagnoza w kierunku choroby autoimmunologicznej. Zapalenie nadtwardówki nie powoduje żadnych powikłań w obszarze oka.
Zapalenie twardówki natomiast może przyczyniać się do powstania ciężkiego uszkodzenia i w pewnych sytuacjach może grozić nawet utratą wzroku. W przypadku zapalenia twardówki działania diagnostyczne ukierunkowane powinny być na choroby o charakterze autoimmunologicznym, jednakże dokładna ocena oczu przez okulistę także jest konieczna. Przy leczeniu zapalenia twardówki najważniejsze jest leczenie choroby podstawowej. Stosuje się w tym przypadku wysokie dawki preparatów przeciwzapalnych, a w trudniejszych sytuacjach środki immunosupresyjne.
