Zwyrodnienie plamki żółtej oka jest chorobą postępująca centralnej części siatkówki oka. Prowadzi do pogorszenia widzenia, a osoby po 45 roku życia są bardziej narażone na wystąpienie zwyrodnienia plamki żółtej i znaczne pogorszenie wzroku, a nawet jego utratę. Zwyrodnienie to znane jest także jako AMD. Nazwa pochodzi z języka angielskiego: Age related macular degeneration. Plamka żółta umożliwia widzenie środka obrazu bez trudności, zniekształceń i bez pogorszonego kontrastu. Jest częścią siatkówki.
Zwyrodnienie plamki żółtej oka – objawy
Z wiekiem wzrok może się pogarszać. Można jednak zwrócić uwagę, czy problemy ze wzrokiem oznaczają zwyrodnienie plamki żółtej oka. Przy tej chorobie występują takie objawy jak:
- zniekształcenie obrazu – zwłaszcza widzenie linii prostych jako falistych, krzywych, zamazanych.
- problem z czytaniem – patrząc na tekst mogą nam ginąć poszczególne słowa. Można odnieść wrażenie, że są one zamazane, ciemne lub całkiem nie występują. Może być to zależne od pozycji głowy i jej nachylenia,
- pogorszony kontrast – patrząc na dane przedmioty występuje wrażenie, że ich brzegi się rozmywają, zlewają ze sobą, łączą. Zdarza się, że osoba cierpiąca na zwyrodnienie plamki żółtej oka nie wie, od jakiego momentu zaczyna się granica przedmiotów,
- wrażliwość na światło,
- zaburzenie widzenia barw – kolory są mniej intensywne, przyciemnione, można mieć wrażenie, że są przybrudzone,
- ciemka plamka – znajduje się ona w centrum widzenia. Wyraźniejszy obraz występuje w okolicach brzegó pola widzenia, natomiast środek jest zasłonięty ciemną plamą.
Zwyrodnienie plamki żółtej oka – rodzaje
Zwyrodnienie plamki żółtej oka można podzielić ma dwie odmiany: suchą (zanikową) i mokrą (wysiękową). AMD nie sprawia bólu. Odmiana sucha charakteryzuje się wolnym zanikiem widzenia. Zauważa się różnicę widoczności w przypadku słabego oświetlenia. W momencie czytania litery mogą mieć inny kształt, przez co trudniej nam przeczytać daną frazę.
W odmianie wysiękowej utrata widzenia następuje o wiele szybciej, nawet w kilka dni. Znacznie pogarsza się ostrość wzroku i widzenie barw w prawidłowy sposób. Występują rzadziej niż odmiana sucha, ale jest niebezpieczna i należy szybko podjąć się leczenia.
Zwyrodnienie plamki żółtej – przyczyny
Osoby po 45 roku życia znacznie częściej cierpią na zwyrodnienie plamki żółtej. Dużą rolę odgrywa tu wiek, ale z chorobą mogą się zmagać również osoby młode. W tym wypadku ma się do czynienia z odmianą mokrą. Za prawidłowe funkcjonowanie plamki odpowiada tlen, który jest dostarczany z krwiobiegiem. Przyczyny wystąpienia AMD to:
- dolegliwości układu sercowo naczyniowego,
- niedobór witaminy C,
- niedobór witaminy E,
- otyłość,
- palenie papierosów
- uwarunkowania genetyczne.
Rasa biała wśród ludzi znacznie częściej jest narażona na AMD. Zwyrodnienie występuje znacznie częściej po 45 roku życia, jednak już w młodszych latach należy zwracać uwagę na swój tryb życia. Spożywanie witamin, nie tylko w postaci suplementów, ale wraz z pokarmem, a także niepalenie papierosów mogą w przyszłości zmniejszyć ryzyko zachorowania. Należy pamiętać o swoim BMI, aby nie doprowadzić do otyłości.
Zwyrodnienie plamki żółtej – leczenie
Jeśli zauważy się wspomniane powyżej objawy należy zwrócić się do specjalisty, który wykona badanie dna oka, a także tomografię oka. Można samemu wykonać test Amslera. Z 30 centymetrów obserwuję się specjalny kwadrat wypełniony siatką oraz czarnym punktem w środku. Jeśli linie się nie rozjeżdżają i nie zamazują, a obraz widzi się bez problemu to z plamką żółtą jest wszystko dobrze. Zauważywszy nieprawidłowości podczas testu należy zgłosić się do lekarza.
Niestety całkowite wyleczenie AMD nie jest możliwe. Można je natomiast zahamować. W przypadku odmiany suchej zwyrodnienia plamki żółtej powinno się stosować leki, które poprawiają ukrwienie. Należy także korzystać z preparatów, które obniżają cholesterol. Postać wysiękową zwyrodnienia plamki żółtej leczy się odpowiednią terapią. Stosuje się w tym przypadku światło lasera, które zniszczy złe naczynia krwionośne mające wpływ na rozwój choroby.
Nie mogą się one jednak znajdować w centrum plamki. Jedna z nowocześniejszych metod polega na wprowadzeniu do krwiobiegu barwnika. Zniszczone naczynia z barwnikiem są następnie wychwycone przez laser i niszczone. Zarówno w przypadku odmiany suchej i mokrej nie można narażać oczu na ostre światło. Należy stosować odpowiednią dietę bogatą w witaminę C i E, jeść dużo owoców i warzyw, ograniczyć palenie papierosów. Warto spożywać także wyciąg z czarnej borówki, aby zahamować rozwój AMD.
Plamka żółta jest bardzo ważna dla oka. Dzięki niej można rozpoznawać twarz, czytać, widzieć kontury przedmiotów, szczegóły oraz prawidłowe barwy. Nazywana jest plamką żółtą, ponieważ ma takie zabarwienie, które jest widocznie podczas badania. Znajdują się w niej tzw. czopki, czyli fotoreceptory, które odpowiadają za rozróżnianie barw. Im wcześniej wykryje się nieprawidłowości widzenia tym większe szanse, że wzrok nie będzie zniszczony w dużym stopniu. Stosując odpowiednią dietę oraz lecząc AMD według zaleceń specjalisty, a także regularnie badając wzrok testem Amslera można chorobę szybko wykryć i zahamować.
