Ślepota zmierzchowa potocznie nazywana jest kurzą ślepotą. Jak sama nazwa wskazuje, jest to jedno z zaburzeń widzenia. Osoba dotknięta tą wadą widzi słabiej po zmierzchu, a także wtedy, gdy przebywa w gorzej oświetlonym pomieszczeniu. Podobne upośledzenie widzenia jest charakterystyczne zwłaszcza dla kur, stąd też nazwa omawianego schorzenia. Choć może się ono nie wydawać niczym poważnym, a przez to może być przez chorego bagatelizowane, należy podkreślić, że pozostawienie go samego sobie może mieć naprawdę poważne następstwa, a najgorszym z nich jest nawet całkowita utrata zdolności widzenia.
Ponadto pojawienie się kurzej ślepoty wskazywać może na rozwój innego schorzenia, noszącego nazwę retinopatia barwnikowa. To właśnie ślepota zmierzchowa staje się często pierwszym objawem tej ostatniej. Z tego względu warto wiedzieć, co wpływa na wystąpienie i postęp kurzej ślepoty, a także jak ją rozpoznawać i leczyć.
Ślepota zmierzchowa – objawy
Jednym z głównych objawów kurzej ślepoty, który z całą pewnością sprawia choremu dyskomfort i dokucza w codziennym życiu, jest osłabienie widzenia. Pojawia się ono w momencie, kiedy osoba dotknięta kurzą ślepotą znajduje się w miejscu słabo oświetlonym. Z tego też względu objaw ten odczuwalny jest najsilniej po zmierzchu, kiedy to na dworze nie ma już dostatecznej ilości światła, a pomieszczenia oświetlane są sztucznym i niejednokrotnie niewystarczającym światłem żarówki.
Innym, również łatwo zauważalnym objawem omawianej wady jest ograniczenie pola widzenia. Polega ona na tym, że w miejscach słabiej oświetlonych chory widzi głównie to, co znajduje się na wprost niego. Z tych względów wśród osób dotkniętych ślepotą zmierzchową pojawia się znaczna trudność w prowadzeniu pojazdów mechanicznych. Dyskomfort ten jest tak duży, że niejednokrotnie chorzy starają się unikać sytuacji, kiedy po zmroku musieliby prowadzić samochód.
W wyniku Ślepoty zmierzchowej gałka oczna często jest wysuszona, a to z kolei może powodować jej podrażnienie, co stanowi kolejny już objaw choroby. Ze względu na fakt, że jednym z powodów jej wystąpienia może być niedobór witaminy A w organizmie, to chory może odczuwać także inne, charakterystyczne dla tego niedoboru objawy.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że kurza ślepota to choroba postępująca. Początkowo wyżej wymienione objawy mogą być na tyle słabe, że są przez wielu chorych ignorowane. Niestety, wada, o której mowa, pogarsza się z upływem czasu. Problemy z widzeniem pogłębiają się każdego dnia.
Sposoby diagnozowania i leczenia
Kiedy rozpoznamy u siebie objawy kurzej ślepoty koniecznie udajmy się do lekarza okulisty. Wbrew pozorom jest to poważna choroba, która może wywołać nieodwracalne skutki. Aby stwierdzić, czy występuje u nas omawiana w tym miejscu wada, lekarz przeprowadzi tak zwaną oftalmoskopię (inaczej zwaną także fundoskopią lub wziernikowaniem). Jej celem jest zbadanie dna oka. Okulista przeprowadza to badanie używając specjalnego wziernika, za sprawą którego możliwe jest uzyskanie pożądanej ostrości.
Innymi często przeprowadzanymi przez lekarzy badaniami są również badanie elektrofizjologiczne oka oraz tak zwana perymetria. Pierwsze z nich polega na zarejestrowaniu potencjałów czynnościowych występujących w oku, polach wzrokowych kory mózgowej, a także w mięśniach odpowiadających za ruch gałki ocznej. Z kolei istotą perymetrii jest dokonanie przez okulistę oceny zakresu pola widzenia pacjenta.
Niestety, obecnie medycyna nie zna jeszcze sposobu na całkowite wyleczenie chorych dotkniętych ślepotą zmierzchową. Nie zmienia to faktu, że podjęcie leczenia jest niezwykle istotne, ponieważ może wstrzymać rozwój tej choroby. W zależności od przyczyn i zaawansowania, kurzą ślepotę leczy się na kilka sposobów. Jeżeli powodem jej wystąpienia jest niedobór witaminy A, w pierwszej kolejności należy go uzupełnić. Wspomnianą witaminę podaje się wówczas w zestawieniu z witaminą E poprzez zastrzyki domięśniowe bądź w formie tabletek. Pożądane jest także nawilżanie oka odpowiednimi preparatami.
Ma to istotne znaczenie w przypadku pacjentów, u których suchość gałki ocznej spowodowała jej podrażnienie. Jeżeli natomiast chory zgłosił się do lekarza zbyt późno, a jego dolegliwości są już znacznie pogłębione, poprawić jakoś jego widzenia może specjalny implant. Wprawdzie nie przywróci on idealnej ostrości wzroku, ale umożliwi choremu dostrzeżenie plam światła oraz odróżnienie od siebie widzianych przez niego kształtów.
Ślepota zmierzchowa – przyczyny
Jak już zostało wspomniane, przyczyną ślepoty zmierzchowej może być zwłaszcza niedobór w organizmie witaminy A. Jej brak prowadzi do rogowacenia spojówki i rogówki. Jest ono tak intensywne, że prowadzi do pogorszenia wzroku chorego. Nie jest to jednak jedyny możliwy powód pojawienia się tej choroby. Do innych przyczyn zaliczyć należy także zwyrodnienie barwnikowe siatkówki oraz uwarunkowania genetyczne. Jeżeli o tych ostatnich mowa, to mamy w tym przypadku do czynienia z tak zwaną wrodzoną stacjonarną ślepotą nocną, która towarzyszy człowiekowi już od najmłodszych lat.