Trabekulektomia to inwazyjna interwencja chirurgiczna, skuteczna w terapii jaskry, wykonywana w celu zmniejszenia ciśnienia wewnątrzgałkowego. W znieczuleniu pozagałkowym za pomocą dostępu spojówkowego tworzy się płat szczelinowy z wycięciem głębszych warstw twardówki i beleczek. Po podstawowej irytektomii rana pooperacyjna jest zszywana warstwami. We wczesnym okresie pooperacyjnym może rozwinąć się przejściowe nadciśnienie oczne lub niedociśnienie, które jest fizjologiczną odpowiedzią na operację.
Jakie zagrożenie dla człowieka niesie jaskra?
Jaskra, z reguły, powstaje w wyniku stałego lub okresowego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, w którym nerw wzrokowy i inne struktury oka doświadczają zwiększonego obciążenia, zaburzony jest dopływ krwi do oka. W rezultacie nerw wzrokowy zanika, a sygnały wzrokowe przestają przepływać do mózgu. Osoba zaczyna odczuwać gorsze widzenie peryferyjne jest upośledzone, w wyniku, czego widoczność jest ograniczona iw rezultacie może nastąpić ślepota.
Metody zmniejszenia ciśnienia wewnątrzgałkowego w leczeniu jaskry
Poziomy ciśnienia wewnątrzgałkowego można zmniejszyć przez odnowienie drenażu płynu wewnątrz oka w strukturach oka. Do tego można użyć:
- Filtracja przez sklerostomię (ułatwia odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej, bez konieczności otwierania przedniej komory oka) wokół obwodu zastawki twardówki do pęcherzyka filtracyjnego utworzonego pod spojówką.
- Filtrowanie przez wylot kanału w zastawce twardówki pod spojówką.
- Filtrowanie przez tkankę łączną zastawki twardówki, pod spojówką i w odciętych końcach kanału Schlemma (miejsce odpływu cieczy wypełniającej przednią komorę oka).
Trabekulektomię stosuje się w pierwotnej jaskrze z otwartym kątem przesączania, w przebiegu zespołu rzekomego złuszczania jak również przy braku efektu konserwatywnych metod leczenia.
Wskazania do przeprowadzenia trabekulektomii
Trabekulektomia jest najczęściej stosowana w leczeniu pacjentów z pierwotną jaskrą z otwartym kątem przesączania. Chirurgia jest wskazana przy braku działania lub w obecności przeciwwskazań do leczenia zachowawczego. Trabekulektomia jest metodą z wyboru, gdy niemożliwe jest osiągnięcie tolerancyjnych wartości ciśnienia śródgałkowego w przypadku technik laserowych lub ciężkiego nadciśnienia ocznego we wczesnych stadiach choroby. Ta operacja jest odpowiednia dla prawie wszystkich pacjentów, z wyjątkiem przypadków jaskry terminalnej, ponieważ w tym przypadku nie przyniesie korzyści pacjentom.
Przebieg trabekulektomii
Aby wykonać operację, wykonywane jest znieczulenie miejscowe. Obecnie używane są takie typy jak: pozagałkowe, okrężne, wstrzykiwane pod torebkę Tenona, czasami używany jest 2% żel lidokainowy.
W pierwszym etapie lekarz tworzy kieszonkę w spojówce (powłoka pokrywająca przód oka i tylną powierzchnię powieki), i tkance łącznej powłoki, otaczającej gałkę oczną i łączącej się z luźną tkanką łączną twardówki. Ranę zabezpiecza roztworem mitomycyny C lub 5-fluorouracylu, aby wyeliminować uszkodzenie pęcherzyka filtra z powodu blizn poprzez hamowanie rozrastania komórek tkanki łącznej.
W drugim etapie chirurg wykonuje zastawkę w twardówce, która ma podstawę w przejściu rogówki. Po kauteryzacji (przypalanie) obszaru zastawki, tworzy się pole, aby usunąć część twardówki, kanał Schlemma i siatkę beleczkową do wnętrza przedniej komory oka. Po uwolnieniu płynu tęczówka może częściowo wypaść, dlatego w niektórych przypadkach konieczna jest irydektomia (wycięciu tęczówki oka przy jej podstawie.), aby wyeliminować możliwe blokady w skórze twardówki. Na trzecim i ostatnim etapie zastawka twardówki jest wszyta w miejsce, zamykając spojówkę.
Okres pooperacyjny
Wraz z poprawą drenażu cieczy wodnistej, dawka leków o działaniu jaskrowym stopniowo maleje. W tym czasie pacjentowi przepisywane są krople antybiotyczne i silne leki przeciwzapalne. W ciągu kilku dni po zabiegu może pojawić się ból i widzenie może się zmniejszyć.
Jakie są zalety i wady trabekulektomii?
Decyzja o przeprowadzeniu trabekulektomii zależy od stopnia zaawansowania choroby. Leczenie pozwala ograniczyć postęp jaskry i obniża ciśnienie śródgałkowe, ponieważ podczas operacji tworzy przetoka między wewnętrznymi częściami oka a przestrzenią podspojówkową z utworzeniem pęcherzyka filtracyjnego. Operacja nie powoduje bólu, ponieważ wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym. Po ustąpieniu znieczulenia pacjent może odczuwać dyskomfort z powodu szwów.
Zalety proponowanej techniki to:
- Eliminacja urazu tkanki nadtwardówkowej,
- Brak blizn w strefie filtracji, umiejscowiona w odległości 4,0 mm za rąbkiem po stronie nosowej i skroniowej,
- Zapewnienie wysokiej, jakości pracy pęcherzyków filtracyjnych,
- Zmniejszając ryzyko zmian torbielowatych w pęcherzykach filtracyjnych u pacjentów z przerzedzonymi tkankami nadtwardówkowymi.
Nieprzyjemnym powikłaniem jest stopniowe ścienianie się spojówki w obszarze operacyjnym z utworzeniem torbieli spojówki. Oprócz tego, że taki pęcherzyk powoduje stały dyskomfort dla pacjenta, stanowi wielkie niebezpieczeństwo ze względu na możliwość zapalenia wewnętrznego oka przez zapalenie wnętrza gałki ocznej.
Inne powikłania, które mogą wystąpić po operacji:
- Krwawienie
- Infekcja
- Niewyraźne widzenie
- Nagła i stała utrata wzroku
- Wysokie ciśnienie w oku, które prowadzi do złośliwej jaskry.
- Zaćma
Trabekulektomia – przeciwwskazania
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania trabekulektomii są nowotwory złośliwe z lokalizacją wewnątrzgałkową. U pacjentów ze skazą krwotoczną operację przeprowadza się dopiero po normalizacji układu krzepnięcia krwi. Aby zapobiec powikłaniom śródoperacyjnym, nie wykonuje się trabekulektomii z wysokim ciśnieniem wewnątrzgałkowym.
Wniosek
Obecnie trabekulektomia jest jedną z najczęstszych operacji chirurgicznych jaskry, w tym postępującą. Jeśli trabekulektomia nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, można ją powtórzyć w innym miejscu. Wraz z pojawieniem się blizn, składnik terapii przeciwzapalnej zostaje wzmocniony podczas reoperacji.
