Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego to nic innego jak powikłania po przebytej grypie, które są bardzo groźne dla naszego zdrowia. Najbardziej narażone na to powikłanie są osoby z grup podwyższonego ryzyka, czyli dzieci, seniorzy, przewlekle chorzy oraz osoby o osłabionej odporności. Takie osoby także najciężej przechodzą takie zapalenie.
Przyczyny powstawania pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego
Infekcja wirusowa obejmuje najczęściej cały mięsień sercowy wraz z osierdziem, czyli cienkimi błonami otaczającymi. Gdy w sercu dojdzie do stanu zapalnego od razu włącza się cały mechanizm obronny całego organizmu. Znajdujące się w całym ciele leukocyty gromadzą się w miejscu zainfekowanym przez wirusy, wytwarzając przeciwciała, które automatycznie je zabijają. Makrofagi znajdujące się w leukocytach uwalniają interferon, czyli białko, które przenika do zdrowych komórek jednocześnie blokując rozmnażanie się wirusów.
Jednak nierzadko choroba bywa szybsza i dochodzi do rozprzestrzeniania się nacieków zapalnych, które atakują i uszkadzają komórki, przyczyniając się do zmniejszenia się kurczliwości mięśnia sercowego. Serce z coraz większym wysiłkiem wypompowuje do naczyń krwionośnych coraz mniejszą ilość krwi. Do podobnej sytuacji dochodzi podczas zawału serca, gdy obumarłe komórki nie wykonują też prawidłowo swoich zadań.
W jednym i drugim przypadku dochodzi do stopniowego rozszerzania lewej komory serca i postępującej niewydolności serca. W rezultacie zmniejsza się przepływ krwi przez wszystkie tkanki i narządy organizmu, co upośledza prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Jeśli zapalenie mięśnia sercowego obejmuje także osierdzie to dochodzi do gromadzenia się bardzo dużej ilości płynu pomiędzy ścianą serca a zewnętrzną warstwą worka osierdziowego, w związku z czym dochodzi do uciskania na serce, co dodatkowo wpływa na zaburzenie pracy serca.
Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia może przebiegać bardzo łagodnie, ale w niektórych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci, ponieważ wirus rozwija się często bardzo szybko. Według statystyk z powodu tego powikłania najczęściej umierają seniorzy, ale także młodzi pomiędzy 20 a 40 rokiem życia.
Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego – objawy
Do najczęstszych objawów zapalenia mięśnia sercowego zaliczamy ostre, przeszywające bóle w klatce piersiowej, które są zazwyczaj umiejscowione głęboko w klatce piersiowej tuż za mostkiem, które promieniują do szyi oraz lewej części ciała obejmując lewy bark i plecy, co może być mylne z bólami wieńcowymi. Bóle nasilają się w czasie kaszlu, połykania, a także chodzenia czy leżenia na lewym boku i plecach, jednak zmniejszają się podczas siedzenia czy pochylania się do przodu. Czasami pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego przebiega bezobjawowo.
W takim przypadku chory tylko raz na jakiś czas odczuwa dodatkowe dość bolesne skurcze serca. Zazwyczaj zapalenie mięśnia sercowego daje o sobie znać około dwa tygodnie po przebytej grypie, ale może rozwinąć się znacznie później, a zależne jest to od odporności danego organizmu. Chorego powinny zaniepokoić takie objawy jak przewlekłe zmęczenie i ciągła senność, rozbicie i stany podgorączkowe oraz niewysoka gorączka o zmiennym przebiegu.
W takim przypadku chory ma płytki oddech i występują duszności. Charakterystyczne dla tego zapalenia jest nieproporcjonalne w stosunku do występującej gorączki i najmniejszego nawet wysiłku fizycznego przyśpieszone bicie serca i podniesione ciśnienie. Tym powikłaniom towarzyszy kołatanie serca oraz zaburzenie rytmu od pojedynczych do długotrwałych skurczów, które mogą być połączone z zasłabnięciem, omdleniami, a w niektórych przypadkach nawet z utratą przytomności.
Leczenie pogrypowego zapalenia mięśnia sercowego
Powikłania kardiologiczne powstałe po przebytej grypie zazwyczaj wymagają hospitalizacji. Leczenie szpitalne dostosowuje się do zaawansowania choroby i ogólnego stanu zdrowia pacjenta i polega głownie na załagodzeniu objawów, a podstawą jest maksymalne ograniczenie aktywności fizycznej. Zaleceniem jest wypoczywanie i unikanie stresu, aby organizm miał siłę na walkę z wirusem.
Nadmierne zmęczenie i niewyspanie mogą doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia. Zazwyczaj w trakcie leczenia wystarczy podawanie leków stosowanych w leczeniu grypy. W ciężkich przypadkach trzeba podawać niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz leki sterydowe i immunosupresyjne. W przypadkach wystąpienia dodatkowo zakażenia bakteryjnego potrzebne jest podanie dodatkowo antybiotyku.
Przy występowaniu zaburzeń rytmu serca przede wszystkim należy pamiętać o systematycznym uzupełnianiu elektrolitów (są to preparaty z potasem i magnezem). W niektórych przypadkach zaleca się stosowanie leków, które przyjmuje się także w przypadku występowania arytmii serca. Natomiast w przypadku występowania niewydolności serca zaleca się przyjmowanie preparatów mających na celu rozszerzanie naczyń krwionośnych i poprawiających pracę mięśnia sercowego.
W skrajnych przypadkach chorzy wymagają leczenia na oddziale intensywnej terapii. Konieczne jest w takich przypadkach wspomaganie krążenia za pomocą specjalnej aparatury medycznej. Jeśli dojdzie do przewlekłej niewydolności jedyną skuteczną metodą pozostaje przeszczep serca.