Węzły chłonne umiejscowione są przy włosowatych naczyniach chłonnych i wspólnie z nimi tworzą układ limfatyczny. Te struktury układu limfatycznego biorą udział w wytwarzaniu limfocytów w szpiku kostnym oraz narządach a także uczestniczą w produkcji przeciwciał.
Węzły chłonne – funkcje
Głównym celem układu limfatycznego jest wypłukanie martwych komórek z organizmu do naczyń włosowatych limfatycznych, a także bakterii, wirusów i toksyn przyjmowanych z pożywieniem, wodą i powietrzem. Ludzkie organizm ma ponad 500 węzłów chłonnych. Te maleńkie gruczoły są jak pośrednie stacje pompujące na ścieżce przepływu limfy i jednocześnie elementy filtrujące.
Wykonują obowiązki strażników, bezinteresownie chroniąc organizm człowieka przed atakami różnych szkodliwych wirusów i bakterii. Ochronne ciała białe (limfocyty), które są przechowywane w dużych ilościach w węzłach chłonnych, nie pozwalają na przenikanie patogennych mikroorganizmów, a także tworzenie się komórek rakowych w układzie krążenia, hamując rozwój choroby, działają, jako sanitariusze tego układu.
Węzły chłonne – niepokojące objawy
Jeśli jest zbyt wielu wrogów, a zwykle liczba limfocytów nie radzi sobie z nimi, białe krwinki zaczynają się aktywnie namnażać, aby wyeliminować infekcję. Takie obciążenie wpływa na stan węzłów chłonnych: zwiększają się, twardnieją, pojawia się zaczerwienienie skóry i ból. W języku medycznym zjawisko to nazywane jest zapaleniem węzłów chłonnych.
Więc zapalenie węzłów chłonnych nie jest niezależną chorobą, ale sygnałem alarmowym, wskazującym, że coś jest nie tak w organizmie. Co więcej, w zależności od tego, w których węzłach chłonnych toczy się stan zapalny, można dość dokładnie określić, gdzie i jaki rodzaj procesu zakaźnego występuje. Faktem jest, że gruczoły limfatyczne są skoncentrowane w grupach w pewnych obszarach ciała i każda grupa jest odpowiedzialna za własne części ciała. Powiększony węzeł chłonny w określonym miejscu wskazuje na problem w danym obszarze, w którym węzeł występuje.
Węzły chłonne – przyczyny ich powiększenia się
- Węzły szyjne i podżuchwowe powiększają się przez przeziębienia, grypę, choroby zakaźne gardła i ucha.
- Zapalenie węzłów chłonnych żuchwy może wskazywać na chorobę zębów lub jamy ustnej.
- Powiększone węzły w szyi czasami okazują się być jedynym objawem toksoplazmozy, choroby, którą można zarazić się od zwierząt lub za pomocą niedogotowanej wieprzowiny.
- Guz pod ramieniem może wskazywać na proces zapalny w gruczole mlecznym.
- Wzrost węzłów chłonnych łokcia jest oznaką zakażenia ręki lub przedramienia.
- Węzły w okolicy pachwiny zwiększają się z chorobą zapalną kończyn dolnych, problemami z przewodem pokarmowym, a także z procesami zapalnymi w narządach płciowych.
- Reakcja węzłów chłonnych w jamie brzusznej może wskazywać na zaostrzenie zapalenia wyrostka robaczkowego.
Istnieją infekcje, które powodują zapalenie kilku grup węzłów chłonnych. Należą do nich na przykład gruźlica, tyfus, niektóre zaraźliwe choroby skóry, różyczka, ospa wietrzna. A także, mononukleoza zakaźna, zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty i inne. Według niektórych doniesień, AIDS może być również jednym z powodów wywoływania złożonego zapalenia węzłów chłonnych. Zjawisko to może być indywidualną reakcją organizmu u osób nadwrażliwych na niektóre leki.
Węzły chłonne – zmiany chorobowe
Najczęściej powiększenie węzłów chłonnych jest związane z infekcją, ale czasami, (choć w rzadkich przypadkach) wskazuje na zmianę nowotworową. Sam ten fakt nie powinien pozwolić na lekkomyślne leczenie zapalenia węzłów chłonnych. W końcu diagnoza raka na wczesnym etapie może być kluczem do pomyślnego leczenia. Każdy, nawet najmniejszy guzek, jeśli jest w stanie zapalnym trwającym dłużej niż dwa tygodnie, powinien zostać zdiagnozowany przez lekarza. Jeśli specjalista dokona oceny zleci dodatkowe badania w celu postawienia prawidłowej diagnozy.
Oznaki stanu zapalnego węzłów chłonnych
Co do zasady zapaleniu węzłów chłonnych towarzyszą następujące objawy?
- Wzrost rozmiaru (w stanie zapalnym guzki wystają spod skóry, osiągając rozmiar grochu, oliwki, a czasem orzecha włoskiego)
- Ból w węzłach chłonnych
- Ogólne złe samopoczucie, słabość
- Ból głowy
- Wzrost temperatury.
Po pokonaniu infekcji węzły chłonne muszą powrócić do normy, czyli stać się niedostrzegalnymi. Jeśli objawy te staną się bardziej wyraźne, skóra wokół węzła chłonnego będzie czerwona. W tym czasie wystąpi silny ból, następnie rozpoczyna się proces ropny. W takim przypadku konieczna może być pilna interwencja chirurgiczna aby sąsiednie obszary nie zostały zaangażowane w proces ropny. Z reguły stan zapalny węzłów chłonnych jest tym trudniejszy, im bardziej wyraźna jest infekcja, która je spowodowała.
Często jednak powiększony węzeł chłonny może być całkowicie bezbolesny i pozornie całkowicie niezwiązany z jakąkolwiek chorobą. Wskazuje to na ukrytą infekcję lub na to, że węzeł chłonny zdołał zneutralizować szkodliwy mikrob przed pojawieniem się początkowych objawów patologii.
O czym trzeba pamiętać
W przypadku stanu zapalnego węzła chłonnego nie można go ogrzewać ani masować. Przede wszystkim należy pozbyć się podstawowej przyczyny, która spowodowała zapalenie węzłów chłonnych.
Pojawienie się kataru i kaszlu jest również wskaźnikiem obciążenia limfy. Zanim dostanie się do krwioobiegu, musi pozbyć się resztek toksyn i to przez błony śluzowe i skórę. Pracę węzłów chłonnych może zakłócać także dezodorant, który blokuje produkcję potu i wydalanie trucizn z organizmu. Przy ciągłym wykorzystaniu takich produktów trucizny będą gromadzić się w tej strefie, stopniowo nasycając pobliskie tkanki.
Wątroba, która oczyszcza organizm z toksyn, w pełni włączana jest do pracy tylko w nocy. Dlatego nie warto jeść dużo przed snem, aby nie zakłócać pracy organizmu w postaci neutralizowania trucizn pobranych w ciągu dnia.
