Rozedma płuc a jazda samochodem – rozedma płuc (łac. emphysema pulmonum) jest nieodwracalnym stanem zwiększonej objętości przestrzeni powietrznych płuc co łączy się z zanikiem elementów sprężystych, pękaniem przegród międzypęcherzykowych oraz zmniejszenie liczby naczyń włosowatych. Średnica przestrzeni powietrznych zwykle wynosi 0,25 mm, natomiast przy rozległej rozedmie ma około 1 mm, co oznacza stratę 75% powierzchni niezbędnej do natlenienia krwi.

Zdarza się, że o płucach, które zostały dotknięte tą chorobą, mówi się że uległy nadmiernemu upowietrznieniu. Choroba ta doprowadza do wielkiego osłabienia jak i upośledzenia układu oddechowego, przez co znacznie utrudnia to życie codzienne chorej osobie. Rozedma przeważnie dotyczy mężczyzn, w wieku tak około 40-60 lat.

Przyczyny rozedmy płuc

Rozedma powstaje najczęściej u osób palących papierosy, których dym wpływa niekorzystnie na ruch mikroskopijnych rzęsek, wyściełających drogi oddechowe. Gdy rzęski te nie pracują odpowiednio to nie oczyszczają dostatecznie dobrze płuc z toksyn,ponad to dym zmienia strukturę i funkcjonowanie ścianek pęcherzyków płucnych,przez co ulegają one szybkiej degradacji. Rozedmę wywołuję również zanieczyszczone środowisko. Rozwija się ona w przebiegu dychawicy oskrzelowej czy przewlekłych nieżytów oskrzeli. Często przyczyną jest także wzmożony opór dróg oddechowych, co utrudnia przepływ powietrza w fazie wydychania powietrza, tzw. rozedma zaporowa.

Inne postacie tej choroby:

• zastępcza (w wyniku niedodmy jednej części płuc rozwija się rozedma innej części)
• samoistna (nazywana inaczej zanikowa, występuje głównie u osób starszych)
• zawodowa (np. u wydmuchiwaczy szkła lub u muzyków grających na instrumentach dętych – nadmiernie rozdęte pęcherzyki płucne pękają, łącząc się ze sobą ,co sprawia, że powierzchnia oddechowa płuc zmniejsza się).

Znaczny wpływ ma również czynnik genetyczny, który jest przyczyną niedoboru (lub zupełnym brakiem organizmu do jego produkowania) białka alfa 1, czyli antytrypsyny. Białko to jest odpowiedzialne głównie za hamowanie działań niektórych enzymów, które mogą niszczyć tkankę łączną, co doprowadza do rozpadu pęcherzyków płucnych. Niedobór antytrypsyny jest przyczyną rozedmy centralnej części płacika płuc, charakteryzuje się powiększoną przestrzenią powietrzną na poziomie oskrzelików oddechowych.

Rozedma płuc – objawy

Choroba ta rozwija się bardzo powoli, więc pierwsze objawy, takie jak lekka zadyszka czy brak tchu podczas szybszego marszu, nie zawsze są zauważane i określane jako objawy rozedmy płuc. Jednakże głównym objawem tej choroby jest kaszel, który najczęściej jest suchy lub śluzowo-ropny, a po nadmiernym wysiłku występuje duszność o stopniu nasilającym się. Natomiast w późniejszym stadium tej choroby kaszel czy duszność występują nawet w fazie spoczynku chorej osoby.

Pozostałe rozpoznawalne objawy to:

• sinica,
• niewydolność prawokomorowa serca (tzw. serce płucne),
• beczkowata klatka piersiowa o małej ruchomości,
• spadek wagi,
• osłabnięcie mięśni (astenia).

Często można również spotkać się z powikłaniami takimi jak:

• rozstrzenie oskrzelowe,
• odma samoistna,
• odoskrzelowe zapalenie płuc.

Leczenie rozedmy płucnej 

Leczenie choroby najczęściej polega na usunięciu czynników przyczynowych, czyli zwalczanie przewlekłego nieżytu oskrzeli, poprawieniu wentylacji płuc oraz na zwalczaniu powikłań. Zaleca się choremu,aby co roku szczepił się przeciwko grypie,dzięki czemu może uniknąć powikłań w tracie zachorowania. W niektórych przypadkach polecana jest również gimnastyka lecznicza, która odpowiednio dobrana pomoże usprawnić układ oddechowy.

Jeśli jednak występuje nasilenie wydzieliny wskazane jest przejść na ćwiczenia sprzyjające drenażowi.  Leczenie rozedmy może występować również za pomocą leków rozszerzających oskrzela, które z reguły są na bazie kortyzolu. Osobie chorej, która jest w poważniejszym stanie zdrowia, podaje się tlen. Natomiast w leczeniu powikłań, na przykład zapaleniu płuc, podaje się odpowiednie antybiotyki, sulfonamidy czy leki nasercowe.

Rozedma a jazda samochodem

Rozedma płucna jest dość dużą przeszkodą w życiu codziennym, w wykonywaniu codziennych obowiązków. Choremu dochodzi wiele rzeczy do zapamiętania, jak na przykład przyjmowanie leków czy odpowiednia rehabilitacja. Jednakże najtrudniejszą, jak i nawet jedną z niebezpiecznych rzeczy jest jazda samochodem. Na pewno osobie chorej nie zaleca się prowadzenia samochodu samemu. Osoba taka może spowodować niebezpieczeństwo na drodze, jeśli w trakcie jazdy dostanie ataku duszności czy osłabnięcie.

W prosty sposób można wtedy stracić panowanie nad kierownicą. To w zupełności nie jest dobre dla pieszych czy innych kierowców samochodów, gdyż łatwo w tej sytuacji o wypadek. Osoba chora na drodze w samochodzie, naraża siebie, a przede wszystkim wszystkich w koło, na wielkie niebezpieczeństwo. Niebezpieczeństwo, którego można uniknąć wykazując się choć odrobiną odpowiedzialności. Jeśli chory zażywa leki czy ma rehabilitacje, nie równoważy się z tym, że wszystkie objawy miną z dnia na dzień. Warto również, aby osobie chorej towarzyszyła inna zdrowa osoba. Osoba, która pomoże w razie nieprzewidywanych sytuacji, czy na drodze czy w domu.