CIĄŻA u kobiet z padaczką – ciążą przez wiele kobiet jest określana jako najpiękniejszy, ale zarazem jeden z trudniejszych etapów życia. To czas, kiedy oczekuje pojawienia się na świecie nowego człowieka. Dla pań, które są zdrowe i silne jest to czas bardziej spokojny. Natomiast wszystkie kobiety zmagające się z przewlekłymi chorobami powinny w tym okresie zadbać o siebie i dziecko w szczególny sposób. Do takich schorzeń należy między innymi padaczka (inaczej epilepsja).
Padaczka u kobiet ciężarnych – przebieg
Kobiety, które zmagają się z padaczką często są przerażone i zaniepokojone czy uda im się doprowadzić ciążę do końca. Jednak jest to bardzo ważne, by zapoznać się z informacjami o przebiegu ciąży, być w stałym kontakcie z lekarzami (ginekologiem-położnikiem, neurologiem, a w razie potrzeby także psychologiem czy psychiatrą).
Warto wiedzieć, że w trakcie ciąży kobiety z epilepsją są narażone na takie trudności jak:
- przewlekłe poranne nudności o bardziej nasilonym stopniu i czasie trwania niż w przypadku zdrowych osób;
- anemia (może być spowodowana np. krwawieniem z pochwy podczas i po ciąży);
- wczesne oddzielenie się łożyska;
- podwyższone ciśnienie tętnicze;
- białkomocz pojawiający się po 20 tygodniu ciąży;
- wczesny poród (nawet w 6 – 7 miesiącu);
- znacznie niższa waga urodzeniowa dziecka niż w przypadku ciąż rozwiązywanych u kobiet zdrowych.
Jednak najważniejsze jest to, że każda ciąża może przebiegać inaczej. Jest to związane z indywidualnymi uwarunkowaniami. Niektóre kobiety przez cały czas ciąży nie odczuwają dodatkowych dolegliwości związanych z padaczką, inne mają mocniej nasilone symptomy. U części pań zachodzących w ciążę z epilepsją choroba jest na tym samym poziomie, u innych słabną objawy, jeszcze inne mogą odczuwać nasilone objawy (szczególnie w przypadku słabo kontrolowanej padaczki).
W jaki sposób prowadzona jest ciąża kobiet z padaczką?
Niezależnie od stanu zdrowia przed zajściem w ciążę każda kobieta w tym okresie powinna być pod szczególną opieką lekarską. Wykonywanie regularnie badań, właściwa dieta, przyjmowanie zaleconych leków oraz suplementów, unikanie nadmiernego wysiłku to standardowe wytyczne. W przypadku kobie z padaczką w sposób szczególny powinny one dbać o siebie i noszone w łonie dziecko. Przede wszystkim należy przestrzegać zaleceń związanych z przyjmowaniem leków (w ustalonej dawce i porach) oraz badaniami (niektóre mogą być konieczne z większą częstotliwością niż u kobiet zdrowych).
Planując zajście w ciążę kobieta cierpiąca na padaczkę powinna wykonać odpowiednie badania oraz rozpocząć właściwą dietę, a także stosowanie suplementacji witamin i mikroelementów (np. może być konieczne zwiększenie kwasu foliowego, na przyswajanie którego mogą mieć wpływ niektóre leki przeciwpadaczkowe). Ponadto ważne jest indywidualnie ustalona aktywność fizyczna, higiena trybu życia (odpoczynek, odpowiednia ilość snu, rezygnacja z wszelkich używek).
Samo rozwiązanie ciąży u kobiet z epilepsją przebiega podobnie jak u zdrowych. Mogą one rodzić w sposób naturalny (o ile nie występują inne przeciwwskazania) a w razie potrzeby dostać środki znieczulające. W przypadku napadu padaczkowego w trakcie porodu lekarze podają właściwe leki. Przedłużający się poród lub nieprawidłowy przebieg jest wskazaniem do decyzji o cesarskim cięciu.
Zalecenia dla kobiet w ciąży z padaczką
Podczas ciąży kobieta z padaczką powinna zachowywać się normalnie, zwracając uwagę na zalecenia lekarskie. Niektóre leki przeciwpadaczkowe mogą powodować wady u dziecka, jednak jest to odsetek 4 – 8 % (w przypadku dzieci rodzonych przez zdrowe matki wynosi 2 – 3 %). Należą do nich przede wszystkim:
- rozszczep podniebienia;
- wady cewy nerwowej;
- nieprawidłowości w budowie lub funkcjonowaniu układu kostnego, naczyniowo-sercowego, moczowego lub pokarmowego.
Zwiększone ryzyko występuje u ciężarnych przyjmujących większą ilość leków przeciwpadaczkowych. W przypadku, gdy przerwanie kuracji mogłoby doprowadzić do poważnych zaburzeń w rozwoju płodu (np. niedotlenienie, poronienie, śmierć) spowodowanych nasilonymi atakami epilepsji, konieczne jest przyjmowanie leków w niezmienionych dawkach.
Zwiększenie dawki leków może być także spowodowane w przypadku szybszego wypłukiwania ich z organizmu. Dzieje się tak szczególnie w pierwszych miesiącach, gdy nasilone są nudności i wymioty oraz w końcowych, gdy nacisk na pęcherz jest większy a częstsze wypróżnianie powoduje wypłukiwanie z organizmu przyjmowanych farmaceutyków.
W czasie ciąży u kobiet z padaczką może być również konieczne częstsze przeprowadzanie badania USG (ultrasonograficzne) czy innych badań dodatkowych.
Czy w czasie ciąży może pojawić się atak padaczki?
Kobieta w ciąży z padaczką może również mieć ataki. Uraz mechaniczny w trakcie ataku może zagrażać zdrowiu i życiu dziecka. Konieczna jest natychmiastowa interwencja lekarska, przeprowadzenie odpowiednich badań a w razie potrzeby zwiększenie dawki lub wprowadzenie dodatkowych leków. Ataki padaczki pojawiające się w drugiej połowie ciąży są zwykle przyczyną do skierowania do hospitalizacji w celu monitorowania stanu zdrowia matki oraz dziecka.
Przeciwwskazania do planowania ciąży dla kobiet z padaczką
W jeszcze nie tak dawnych czasach każdą kobieta cierpiąca na padaczkę była odwodzona od pomysłu, by zajść w ciążę. Obecnie rozwój medycyny pozwala na utrzymanie prawidłowo ciąży u ponad 90 % matek. Konieczne są oczywiście przestrzeganie określonych zaleceń oraz wykonywanie regularnie badań. Współpraca pacjentki z lekarzami jest tu kluczowa. Dzięki temu istnieje szansa, że w trakcie ciąży nie nastąpią ataki padaczki. Nawet jeśli się pojawią to zostaną szybko opanowane we właściwy sposób.
