Padaczka a ciąża – ciąża jest stanem fizjologicznym dla kobiety. Należy wziąć pod uwagę stan zdrowia przed planowanym poczęciem. Zarówno panie, które cieszą się brakiem problemów, jak i te z przewlekłymi dolegliwościami, powinny w tym czasie szczególnie zadbać o siebie. Gdy występuje choroba przewlekła, np. padaczka (czyli epilepsja) jest to jeszcze bardziej ważne.
Przebieg ciąży w przypadku padaczki
U matek z padaczką ciąża wymaga szczególnej opieki. Kobieta powinna być prowadzona przez zespół współpracujących ze sobą specjalistów – przede wszystkim ginekologa-położnika oraz neurologa. Jeżeli pojawiają się nasilone lęki, stres, niepokój i inne czynniki, które mogą mieć wpływ na stan zdrowia przyszłej mamy (a w konsekwencji dziecka) konieczna bywa wizyta u psychologa a nawet psychiatry.
Ciąża u pań chorych na padaczkę może powodować zwykłe dla zdrowych symptomy. Dodatkowo mogą się także pojawiać:
- poranne mdłości bardziej nasilone niż u zdrowych pań, szczególnie w pierwszym trymestrze;
- większe zagrożenie anemią;
- krwawienia z pochwy (zarówno w czasie ciąży jak i po porodzie);
- oddzielenie się łożyska zbyt wcześnie;
- zaburzenia ciśnienia tętniczego (zwykle wzrost);
- po 20 tygodniu ciąży może pojawić się białkomocz;
- poród wcześniaczy;
- zaniżona waga urodzeniowa dziecka.
To są symptomy, które mogą, ale nie muszą wystąpić. Każda ciąża przebiegać bowiem według własnego trybu. Uwarunkowania jednostkowe decydują o tym, jak będzie wyglądać samopoczucie przyszłej mamy. Część kobiet z padaczką nie zauważa różnicy w stanie zdrowia przed i w czasie ciąży. Zaś są również przypadki nasilenia lub osłabienia objawów.
Ciąża kobiet z padaczką – od poczęcia do porodu
Planując ciążę kobieta chora na padaczkę przede wszystkim powinna przejść wskazane przez lekarza badania. Należy chodzić na regularne konsultacje, przyjmować stałe leki oraz suplementy, odpowiednio zbilansować dietę, dużo wypoczywać, unikać stresu, odstawić używki oraz podjąć aktywność fizyczną właściwą dla kobiet w ciąży. Zalecenia związane z przyjmowaniem ustalonej dawki leków powinny być na bieżąco konsultowane ze specjalistą. Wszelkie wątpliwości i niepokojące objawy należy zgłaszać. Ważne są również badania, które czasem może być konieczne wykonywania częściej niż u kobiet bez choroby.
Kobiety z epilepsją mogą rodzić zarówno naturalnie, jak również rozwiązanie może być poprzez cesarskie cięcie. Jeżeli brak przeciwwskazań ku temu, zostają podane odpowiednie środki znieczulające. Zwykle decyzja o cesarskim cięciu jest podejmowana w przypadku chorób sprzężonych z padaczką lub, gdy w czasie porodu nastąpi atak. Jeżeli podane leki spowodują spowolnienie porodu lub pojawiają się nieprawidłowości, konieczne jest operacyjne wydobycie dziecka na świat.
Ciąża kobiet z padaczką – zalecenia
Ciąża u kobiet z padaczką prowadzona we współpracy z lekarzem zwykle przebiega bez komplikacji. Należy zwrócić uwagę na leki przeciwpadaczkowe. W niewielkim odsetku przypadków (4 – 8 %) mogą pojawiać się wady wrodzone związane z przedostawaniem się substancji do krwiobiegu dziecka, np. rozszczep podniebienia, wady cewy nerwowej czy nieprawidłowa budowa lub funkcje układów (m.in. kostnego, naczyniowo-sercowego, moczowego czy pokarmowego). Podobne konsekwencje występują również u pań zdrowych, jednak znacznie rzadziej (u 2 – 3 % dzieci).
Zwiększenie dawki leków może być spowodowane podczas I lub III trymestru ciąży. Jeżeli pojawiają się nudności oraz wymioty czy też częstsze oddawanie moczu, może być konieczna zwiększona suplementacja lub nawet zmiana dawkowania leków. Ryzyko poronienia, martwego urodzenia lub niedotlenienie pojawia się, gdy stężenie leków jest bardzo duże. Lekarz indywidualnie dobiera dawkę oraz monitoruje stan zdrowia przyszłej matki i dziecka.
Ciąża u kobiet z padaczką to czas częstszych badań krwi, ale także konieczność zwiększonej liczby ultrasonografii (USG). Także badania dodatkowe np. genetyczne lub inne.
Atak padaczki w czasie trwania ciąży i przy porodzie
Ataki padaczki mogą się pojawiać w ciąży z taką samą częstotliwością jak wcześniej, być bardziej nasilone lub osłabione. Każdy atak koniecznie należy zgłosić lekarzowi. Jest to niebezpieczne o ile wystąpi uraz mechaniczny, który powoduje uszkodzenia wewnętrzne. Konieczne są badania a nawet zwiększenie dawki lub zmiana leków. Szczególnie po 4 miesiącu atak padaczki może powodować skierowanie do szpitala a nawet pozostanie na oddziale aż do rozwiązania, aby poddać obserwacji stan matki i dziecka.
Czy są przeciwwskazania, by zajść w ciążę u kobiet z padaczką?
Kilkanaście lat temu kobiety z padaczką bardzo rzadko zachodziły w ciążę. Często lekarze odradzali ten krok. W dzisiejszych czasach utrzymanie ciąży dotyczy więcej niż 90 % matek. Tak naprawdę brak przeciwwskazań do tego, by zajść w ciążę. Indywidualne podejście lekarskie do każdej przyszłej matki oraz przestrzeganie przez nią zaleceń i regularnych badań. To w jaki sposób kobieta dba o siebie jest jedną z najważniejszych rzeczy. Zwiększa szansę na to, by ataki padaczki nie występowały w trakcie ciąży a ich ewentualne pojawienie się było odpowiednio szybko opanowane.
