Zespół nocnego jedzenia jest sytuacją, w której określona osoba wstaje w nocy, aby jeść. Człowiek cierpiący na wskazane schorzenie przyjmuje tyle samo kalorii, co zdrowy, jednakże większość przypada na porę nocną. Sytuacja może być świadoma bądź też nie. Może wystąpić jako samodzielne schorzenie lub z otyłością i depresją.
Choroba należy do współczesnych schorzeń zaburzenia odżywiania, które dotyczy rytmu dobowego. Jest to niekontrolowane, wielokrotne przyjmowanie pokarmów w porze nocnej. Działanie takie ma związek ze złym nastrojem oraz problemem ze snem.
Schorzenie może występować w postaci świadomej, kiedy człowiek zdaje sobie sprawę z faktu, że przyjmuje jedzenie w nocy. Może wystąpić również taka sytuacja, w której określona osoba nie wie, że wstaje w nocy i konsumuje pokarm. Dzieje się tak dlatego, że czynności dokonuje w fazie snu somnambulicznego bądź też lunatykując.
Zespół nocnego jedzenia – kto jest najbardziej narażony?
Problem zespołu nocnego jedzenia może dotyczyć zarówno osób szczupłych, jak i otyłych. W przypadku pierwszych z wymienionych najczęściej występuje w okresie wczesnej młodości i z upływem czasu, bez podjęcia stosownych działań leczniczych prowadzi do ukształtowania się otyłości. Podkreślić należy również fakt, że osoby szczupłe cierpiące na zespół pochodzą przede wszystkim z państw śródziemnomorskich.
Zespół nocnego jedzenia bardzo często występuje u osób cierpiących na otyłość, a ponadto z cukrzycą typu 2, zaburzenia odżywiania takie jak bulimia czy anoreksja, nieprawidłowości snu, stanami o charakterze lękowym oraz depresją.
Zespół nocnego jedzenia – jakie są symptomy?
Schorzenie jest diagnozowane w przypadku, gdy określone symptomy trwają co najmniej przez 2 miesiące. Sygnały świadczące o zespole nocnego jedzenia:
- poranne pomijanie spożywania śniadania, najczęściej pierwszy posiłek przyjmowany jest po upływie kilku godzin od przebudzenia, osoba dotknięta określonym schorzeniem nie je śniadania przynajmniej cztery razy w tygodniu,
- wystąpienie zwiększonego głodu i nadmiernego łaknienia w godzinach wieczornych, osoba dotknięta chorobą przyjmuje do swojego organizmu więcej niż 50% dziennej porcji pożywienia po godzinie 19:00,
- spożywanie w godzinach nocnych przede wszystkim produktów należących do grupy węglowodanów oraz tłuszczy, a więc kanapek, słodyczy, czyli takich pokarmów, z których zrezygnował w ciągu dnia.
- trudności związane z zasypianiem, wybudzanie ze snu, obecność bezsennych nocy przynajmniej 3 razy w tygodniu,
- częste wstawanie w nocy, w celu spożycia pokarmów,
- porcje pożywienia w nocy są częstsze, jednakże nie większe oraz bardziej kaloryczne niż przyjmowane w ciągu dnia,
- określona osoba nie odczuwa przyjemności związanej z jedzeniem,
- obecności poczucia wstydu z powodu nocnych przygód z jedzeniem, ukrywanie wskazanego problemu przed rodziną,
- gorszy nastrój w ciągu dnia, stany depresyjne w porach wieczornych,
- wewnętrzny przymus spożywania pokarmów w porze nocnej,
- utrata kontroli nad jedzeniem, a także masą ciała.
- wzrost poziomu leptyny oraz kortyzolu, a także spadek poziomu melatoniny w porze wieczornej.
Podkreślić należy fakt, że nie każda osoba która spożywa pokarmy w porze nocnej, cierpi na zespół nocnego jedzenia. Fakt ten może być związany z pracą bądź stylem życia.
Zespół nocnego jedzenia – przyczyny
Do powstania określonego schorzenia dochodzi z przyczyn powiązanych z naturą biochemiczną, genetyczną, a także psychologiczną, a więc:
- zmniejszanie się poziomu serotoniny podczas doby,
- nieświadomy sposób leczenia zaburzeń nastroju,
- wzrost poziomu hormonu żołądkowo-jelitowego,
- aspekty związane z dziedziczeniem – zespół nocnego jedzenie występuje najczęściej w całych rodzinach,
Nieprawidłowości związane z nastrojem, a także odmienna reakcja na sytuacje stresowe – jego znaczenie jako czynnika przyczyniającego się do powstania zespołu nocnego jedzenia nie zostało jeszcze udowodnione. Odkryto jednak, że ludzie cierpiący na ten zespół w ujęciu hormonalnym inaczej reagują na długotrwały stres. W odpowiedzi na konkretny bodziec, czyli stresor, dochodzi do powolnego uwolnienia hormonów stresowych: adrenaliny, noradrenalina, tyroksyna, kortyzol. Co więcej, uwalniają się one w wydłużonym czasie, a także w odmiennych dawkach.
inne czynniki, wśród których należy wymienić: długie stosowanie różnego rodzaju diet, niezadowolenie z własnego ciała, zaniedbania przez opiekunów, błędy związane z procesem odżywiania popełniane przez rodziców.
Zespół niecnego jedzenia – sposoby leczenia
Działania lecznicze w przypadku zespołu nocnego jedzenia polegają na wykorzystaniu preparatów przeciwdepresyjnych, a także przeciwpadaczkowych. Niezwykle dobre rezultaty o charakterze terapeutycznym zapewniają także takie elementy jak:
- edukacja żywieniowa,
- sposoby behawioralne opierające się na właściwym rozłożeniu dobrze zbilansowanych posiłków w ciągu dnia.
Taka czynność podejmowana jest dlatego, aby osoba dotknięta chorobą nie odczuwała zwiększonego łaknienia w porach nocnych. Wykorzystuje się również zastosowanie metod opierających się na relaksacji, a także fototerapii.
