Jak ratować niemowlę, gdy się zakrztusi? Zakrztuszenie to jeden z najczęstszych i najgroźniejszych wypadków, jakie zdarzają się niemowlęciom. Zdarzenie te może nastąpić nagle, dlatego warto widzieć jak należy postępować alby zapobiec poważnym powikłaniom. Szybka reakcja oraz odpowiednio przeprowadzone postępowanie pozwoli opiekunowi dziecka opanować sytuację jeszcze przed przybyciem zespołu ratownictwa medycznego. Czym jest zakrztuszenie? Nie ulega wątpliwości, że jest nagłym stanem zagrozenia życia. Polega na dostaniu się ciała obcego (u dzieci najczęściej pokarm lub drobne elementy zabawek) do dróg oddechowych. Może się to zakończyć częściową lub całkowitą niedrożnością dróg oddechowych a co za tym idzie niedotlenienia organizmu.
Przyczyny zakrztuszenia
Do zakrztuszenia może dojść zarówno podczas karmienia jak i zabawy. Czym jest zakrztuszenie? Nie ulega wątpliwości, że jest nagłym stanem zagrożenia życia. Polega na dostaniu się ciała obcego (u dzieci najczęściej pokarm lub drobne elementy zabawek) do dróg oddechowych. Może się to zakończyć częściową lub całkowitą niedrożnością dróg oddechowych a co za tym idzie niedotlenienia organizmu. Do zakrztuszenia najczęściej dochodzi podczas spożywania pokarmu. Dzieci zwykle są rozproszone, uczą się dopiero prawidłowego spożywania jedzenia, często oddychają ustami podczas przełykania.
Zdarza się też, że rodzice czy też opiekunowie celowo uwagę dziecka zajmują zabawką, żeby niejadek z łatwością przyjmował kolejne porcje jedzenia. Kolejną przyczyną zakrztuszeń u dzieci jest zabawa z wykorzystaniem małych elementów, których wymiary umożliwiają ich połknięcie przez niemowlę. O ile dojdzie do połknięcia to zwykle skutki takiego zdarzenia nie są bardzo poważne (zależy od wymiarów połkniętego przedmiotu). Najgorszym co może się stać jest częściowe lub całkowite zatkanie układu oddechowego połkniętym przedmiotem. Najczęściej są to koraliki, różnego rodzaju drobne elementy znalezione na podłodze oraz guziki ubranek.
Sposoby postępowania przy zakrztuszeniu
Najważniejszy jest czas reakcji. Od sprawności i szybkości postępowania zależy zdrowie oraz życie dziecka. Dającym najlepsze rezultaty sposobem niesienia pomocy jest:
– Położenie niemowlęcia na przedramieniu osoby udzielającej pomocy. Ważne jest aby dziecko leżało brzuszkiem do dołu.
– Palcami dłoni (mowa o ręku, na którym położono niemowlę) należy podtrzymać główkę dziecka w taki sposób, aby broda nie dotykała klatki piersiowej dziecka.
– Przedramię, na którym znajduje się dziecko warto położyć sobie na udzie.
– Drugą, wolną ręką, należy kilkakrotnie z wyczuciem (aby nie uderzyć zbyt mocno) uderzyć niemowlę w plecy między łopatkami.
Metoda według ratowników medycznych jest tak skuteczna, że zwykle zanim zespół ratownictwa medycznego dojedzie na miejsce, dyspozytor podpowiadający rodzicowi przez telefon co robić słyszy już kaszel i płacz dziecka. Może jednak zdarzyć się, że taka próba przywrócenia drożności dróg oddechowych nie powiedzie się. Należy wtedy położyć dwa palce na klatce piersiowej dziecka. Miejsce ucisku należy wybrać na środku klatki piersiowej około centymetra poniżej linii sutków dziecka. Delikatnie na głębokość 1-2cm należy klatkę dziecka ucisnąć kilka razy. Jeśli to nie pomoże, należy wyznaczyć kogoś kto zatelefonuje na numer alarmowy 112, bądź jeśli to niemożliwe, ustawić tryb głośnomówiący w telefonie i zatelefonować samemu. Podczas trwania połączenia można dzięki temu kontynuować czynności ratunkowe.
Jeśli ciało obce widać w jamie ustnej i osoba udzielająca pomocy jest pewna, że da się je bezpiecznie usunąć to należy to zrobić. Gdy ciało obce znajduje się głęboko, poza zasięgiem naszych palców, absolutnie nie wolno ryzykować wepchnięcia go jeszcze głębiej próbą usunięcia.
Postępowanie po zakrztuszeniu
Po zakrztuszeniu dziecko należy przez jakiś czas obserwować. Niepokojącymi objawami jakie mogą nastąpić są przede wszystkim: mniana głośności oddechu, odgłos podobny do świstu podczas oddechu, kaszel bez powodu oraz sinienie okolic ust i całego ciała. Jeśli takie wystąpią, należy bezzwłocznie dziecko zawieźć do lekarza. Możliwe, że jakieś ciało obce nadal znajduje się w ukłądzie oddechowym.
Jak zapobiegać zakrztuszeniom?
Należy przede wszystkim nie spuszczać dziecka z oka. Maluchy podczas rozwoju uczą się jak działa otaczający je świat nie tylko poprzez doznania wzrokowe i słuchowe, ale także smakiem. Dużo przedmiotów trafi przez to do buzi ciekawskiego dziecka. Dla dodatkowej pewności należy po praniu ubranek kontrolować stan guzików oraz ich mocowanie do tkaniny. Nie mogą być luźne. Dodatkowym zabezpieczeniem będzie regularne sprawdzanie, czy zabawki, którymi bawi się dziecko nie mają luźnych elementów. Nie powinno się udostępniać niemowlęciu zabawek przeznaczonych dla dzieci od 3 roku życia. Podczas karmienia dziecka nie należy go dodatkowo rozpraszać oraz rozbawiać. Jedząc w spokoju minimalizuje się szansę na zakrztuszenie.
Bardzo ważne jest, aby podczas prowadzenia działań ratunkowych zachować spokój i opanowanie. Jeśli osoba wykonująca te czynności pokona nerwy i stres,pomoc może być zdecydowanie bardziej skuteczna.