Bielactwo to choroba skóry, w przebiegu której skóra traci odcień, natomiast na jej przestrzeni pojawiają się jaśniejsze plamy. Nie jest dolegliwością zaraźliwą, nowotworową, nie zagraża życiu chorego. Ma niekorzystny wpływ na kondycję życia. Może być przyczyną wstydu, ograniczenia kontaktów, spadku samooceny, prowadząc chociażby do depresji.
Bielactwo wywołane jest zanikiem aktywnych melanocytów na granicy skóry właściwej oraz naskórka, co w konsekwencji prowadzi do straty melaniny w naskórku. Przyczyna jest nieznana, natomiast parę chorobotwórczych tez nie tłumaczy pełnego spectrum choroby. Bielactwo jest schorzeniem, w jakim bierze udział mnóstwo elementów genetycznych oraz niegenetycznych, w tymże komponenta zapalna o podłożu odpornościowym, jaką można podejrzewać na bazie wyników biopsji skóry z brzegów następujących zmian.
Co to jest bielactwo?
Bielactwo to długotrwała dolegliwość, cechująca się występowaniem odbarwień na skórze. Polega na niemożliwości wykształcenia poprzez skórę melaniny, co okazuje się występowaniem kremowych plam na ciele, odznaczających się kolorem od reszty skóry. Nie jest to dolegliwość wręcz zagrażająca życiu chorych, ani zaraźliwa, lecz niezwykle uciążliwa. Wywołuje uczucie bólu emocjonalnego oraz zdecydowanie pogarsza jakość życia pacjentów. Bielactwo traktowane jest jako problem estetyczny, szczególnie iż cechy choroby pojawiają się w miejscach odkrytych: na rękach, twarzy, nogach. Ma to wpływ nie jedynie na życie prywatne chorych, lecz również zawodowe.
Bielactwo – przyczyny. Czy bielactwo jest dziedziczne?
Przyczyny bielactwa nie są do końca jasne oraz są w ogromnej mierze uzależnione od tego czy jest to bielactwo wrodzone lub nabyte. To pierwsze jest zdeterminowane genetycznie, pojawia się tuż po narodzeniu oraz pozostaje do końca życia. Bielactwo nabyte (tak nazywane vitiligo) można dziedziczyć częściowo lub wcale oraz jest zdeterminowane zmianami oraz kłopotami społecznymi, co okazuje się rozpadem bądź pełnym zanikiem komórek pigmentowych skóry. Identycznie jak w wypadku bielactwa wrodzonego jego jednoznaczna przyczyna nie została określona. Jedną spośród możliwości są mechanizmy autoimmunologiczne, jakie miałyby polegać na wytwarzaniu poprzez organizm przeciwciał uszkadzających komórki odpowiedzialne za kolor skóry. Wskazuje się także na schorzenia pracy układu nerwowego lub wadliwe oddziaływanie procesów oksydacyjnych.
Symptomy bielactwa
Bielactwo wyróżnia się występowaniem na ciele plam depigmentacyjnych, więc odbarwionych fragmentów skóry, spowodowanych stratą melanocytów (komórek pigmentowych skóry). Plamy (wykwity) mogą być zlokalizowane w każdym miejscu, zarówno na twarzy, jak również rękach, stopach lub tułowiu. Mają różnorodne rozmiary, od niezwykle małych do dużych, pokrywających duże fragmenty ciała. Specyficzne dla bielactwa jest to, iż granica plam jest dokładnie zaznaczona. Bielactwo nabyte jest niejednokrotnie obustronne, z symetrycznym rozmieszczeniem odbarwień. Zwłaszcza na twarzy, szyi, wyprostnej przestrzeni kończyn, grzbietach dłoni, w dołach pachowych, dookoła naturalnych otworów ciała, niekiedy na błonach śluzowych.
Same plamy nie są zagrożeniem dla zdrowia chorego, lecz groźne jest wystawianie ich na oddziaływanie promieni słonecznych. Pozbawiona melanocytów skóra jest zupełnie bezradna względem promieni ultrafioletowych, nietrudno zatem o poparzenia słoneczne oraz zmiany nowotworowe. Wszelkie odbarwione miejsca powinny być zawsze dokładnie zabezpieczane przed słońcem. Gdy cierpisz na bielactwo potrzebne stosuj specjalistyczne kremy oraz balsamy z dużym filtrem UV.
Jak rozpoznać bielactwo?
Zazwyczaj do oceny starczy wywiad lekarski, podczas którego dermatolog upewnia się, czy plamom nie towarzyszą pewne dodatkowe symptomy. Niejednokrotnie poleca się także pomiar lampą Wooda. Polega to na tymże, iż skórę naświetla się ultrafioletem. Jeśli jest dotknięta bielactwem, winna „zaświecić” się na niebiesko. Zdrowa skóra nie winna zareagować. Dermatolog może także, w celu zbadania przyczyny zmian, zalecić biopsję i badanie krwi. Jest robione pod kątem obecności przeciwciał przeciwjądrowych (rodzaj autoprzeciwciała). Może także pomóc ustalić, czy chory ma chorobę autoimmunologiczną. Należałoby przy wywiadzie lekarskim pamiętać, aby powiadomić dermatologa o każdym wypadku jakiejkolwiek choroby autoimmunologicznej pośród bliskich.
Leczenie
Niestety nie istnieje leczenie przyczynowe, jakie byłoby zupełnie efektywne. W leczeniu bielactwa wykorzystuje się miejscowe glikokortykosteroidy, inhibitory kalcyneuryny (tj. takrolimus, pimekrolimus), miejscową bądź pełną fotochemioterapię (łączona metoda leczenia światłem UV z dodatkiem związków syntetycznych zwiększających nadwrażliwość skóry na promieniowanie ultrafioletowe) i laseroterapię z wykorzystaniem lasera ekscimerowego. W wypadkach opornych na pozostałe techniki leczenia i w stabilnym bielactwie segmentalnym efektywną techniką leczniczą mogą wykazać się mikroprzeszczepy z wykorzystaniem swoich hodowlanych melanocytów – zabiegi owe są robione w wyspecjalizowanych instytutach. Operacja polega na pobraniu skóry z miejsc zdrowych, dobrze zabarwionych barwnikiem oraz przeniesienie jej na stronę odbarwioną
