Jak usunąć brodawczaki? Brodawczaki są to zmiany skórne wywołane przez HPV. Brodawczaki są niezłośliwymi nowotworami nabłonkowymi utworzonymi z plastycznych wyrośli łączno-tkankowych pokrytych nabłonkiem płaskim, przejściowym i walcowatym lub cylindrycznym. Z powodu ich bardzo zróżnicowanego obrazu klinicznego wprowadzono dla nich rożne nazewnictwo. Ze względu na dużą różnorodność występowania brodawczaków, dostępnych jest kilka metod leczenia wszystkich ich odmian.
Współczesną podstawową tendencją terapeutyczną w leczeniu zakażeń HPV jest raczej dążenie do wzmocnienia miejscowej odpowiedzi immunologicznej niż stosowanie metod mających na celu zniszczenie zakażonych tkanek. Właściwe postępowanie terapeutyczne zależy od lokalizacji brodawczaków oraz od ich ilości. Ponieważ jest to choroba wirusowa, o wysokim prawdopodobieństwie samoistnego ustąpienia, postępowanie lecznicze nie powinno być zbyt agresywne, powodować blizn, a tym bardziej nie powinno sprawiać bólu. Żadna standardowa metoda chirurgiczna nie niszczy HPV jedynie naskórek, w którym namnażają się wirusy. Ze tego względu, przy równoczesnej obecności wirusa w sąsiadującej skórze niezmienionej chorobowo nawroty są raczej regułą a nie wyjątkiem.
Jak usunąć brodawczaki?
Wybór metody leczniczej zależy od obrazu klinicznego, czyli typu brodawczaka, jego ilości, wielkości, umiejscowienia oraz wieku pacjenta i jego oczekiwań. W niektórych przypadkach możliwe jest samodzielne leczenie się pacjenta po odpowiednim przeszkoleniu, jednak znacznie częściej leczenie musi być przeprowadzone przez lekarza w gabinecie lekarskim. Najczęściej stosowanym leczeniem jest krioterapia, leczenie chirurgiczne, laser, leki karatolityczne, cytostatyka i immunoterapia.
Krioterapia
Krioterapia jest metodą bardzo rozpowszechnioną w leczeniu brodawczaków, wykorzystuje się w niej ciekły azot. Najlepsze wyniki mrożenia osiąga się przez zastosowanie techniki natryskowej. Metoda kontaktowa stwarza ryzyko przeniesienia wirusa HPV, natomiast zamrażanie przy pomocy wacików często nie zapewnia wystarczająco głębokiego zamrożenia. Podstawowym efektem jest wytworzenie pęcherza podskórnego, co powoduje uniesienie i usunięcie zakażonego fragmentu naskórka. W większości przypadków gojenie przebiega bez powstawania blizny. Krioterapia powinna być wykonywana w odstępach tygodniowych, najwyżej dwutygodniowych.
Leczenie chirurgiczne
Brodawczaki mogą być usuwane pod znieczuleniem miejscowym za pomocą łyżeczkowania lub za pomocą metod elektrochirurgicznych. Głównym wskazaniem do chirurgicznego usunięcia są pojedyncze brodawczaki. W leczeniu chirurgicznym w większości przypadków usuwania brodawczaków towarzyszy duża bolesność oraz wysoki procent nawrotów.
Laser
Usuwanie brodawczaków laserem CO2 jest rozsądna alternatywą, ponieważ metoda ta najlepiej nadaje się do usuwania wszystkiego typu brodawczaków. Należy pamiętać, że dym z lasera jest materiałem zakaźnym, stwarzającym ryzyko zarówno dla personelu medycznego jak i samego pacjenta . Musi byc on usunięty specjalnym systemem ewakuacyjnym z filtrem.
Leki keratolityczne
Do zmiękczenia powierzchni brodawczaków służą różne preparaty keratolityczne, następnie hyperkeratotyczny materiał można usunąć przy pomocy skalpela, nożyczek lub substancji o działaniu ścierającym. Standardowym preparatem jest kwas salicylowy, dostępny w postaci plastra ale też w związku z kolodionem, występuje również w związku z kwasem mlekowym. Leczenie wymaga dużej cierpliwości, ponieważ taka terapia może trwać miesiącami. Do momentu uzyskania ich łagodnego podrażnienia można zastosować tretinoinę w żelu. W gabinecie lekarskim bezpośrednio na brodawczaki można zastosować kwas trójchlorooctowy o stężeniu 20-50%, należy jednak zachować ostrożność, aby roztwór nie był o zbyt dużym stężeniu ponieważ może to doprowadzić do martwicy.
Cytostatyki
Przez wiele lat były standardowym leczeniem brodawczaków w gabinetach lekarskich, były stosowane raz w tygodniu. Leczenie tego typu polegało na podaniu spirytusowego roztworu podofiliny w benzoinie w stężeniu 20-50%. Dzisiaj już nie stosuje się podofiliny, która jest produktem naturalnym o bardzo zmiennych właściwościach. Stosuje się jednak jeden z jej aktywnych składników – podofilotoksyna, która pacjent może stosować samodzielnie w domu.
Immunoterapia
W celu stymulacji odpowiedzi immunologicznej przeciw HPV można wykorzystać działanie interferonu, stosowanego w formie iniekcji do zmiany, podskórnie lub zewnętrznie w postaci żelu. Odróżnienie efektów działania miejscowego od ogólnego po podaniu leku w iniekcji nie jest jednak zawsze możliwe. Interferony nie znalazły szerokiego zastosowania zarówno z braku dowodów na większa skuteczność nad innymi metodami, jak i z powodu wysokiego kosztu terapii.
Dodatkowo w leczeniu można użyć zieloną herbatę. Polifenon E jest komercyjnym wyciągiem z liści zielonej herbaty. Wyciąg ten zawiera ponad 80% polifenoli herbaty, łącznie z rodzina flawonoidów, a w szczególności katechiny. Katechiny zielonej herbaty mają działanie przeciwwirusowe, są silnym przeciwutleniaczem i wiążą się z licznymi białkami, a zwłaszcza z enzymami. Pacjent powinien stosować krem z katechiny 2 razy dziennie, nie dłużej niż 16 tygodni. Objawy uboczne są nieliczne, a odsetek nawrotów niski.
