Przyłuszczyca jest bez wątpienia najbardziej tajemniczą dolegliwością w dermatologii. Jedyną zasadniczą cechą owej dolegliwości jest brak związku z łuszczycą. Poszczególni specjaliści uważają przyłuszczycę plackowatą za jedną jednostkę patologiczną, jaka jest pionierem ziarniniaka grzybiastego (jednej spośród form chłoniaka skóry).
Co to jest przyłuszczyca?
Przyłuszczyce to kategoria dolegliwości skóry, jakich podstaw nie udało się dotąd określić. Pomimo pokrewieństwa nazwy dolegliwość ta ma mało wspólnego z łuszczycą. To słowo historyczne, korzystające do podobieństwa symptomów (łuszczenia się skóry) do łuszczycy. Na dolegliwość ową częściej chorują panowie aniżeli panie. Dolegliwość ma parę typów, różniących się trochę symptomami oraz przebiegiem. Jedna spośród form dolegliwości, przyłuszczyca plackowata, jest uważana poprzez poniektórych dermatologów za wczesne stadium ziarniniaka grzybiastego, jaki stanowi jedną spośród form chłoniaka skóry. Jednakże nie we wszystkich wypadkach oraz odmianach dolegliwości się to sprawdza.
Przyłuszczyca – typy oraz symptomy
Przyłuszczyce mogą mieć charakter ostry bądź długotrwały. W przebiegu przyłuszczycy ostrej (określanej też jako choroba Habermanna-Muchy, PLEVA bądź plewa) dolegliwość okazuje się niespodziewanie przez powstawanie rozmaitych zmian na skórze: od kropek, grudek oraz bąbelków aż po wykwity przypominające zmiany w ospie wietrznej. Wraz z rozwojem dolegliwości zmiany przeważnie przybierają formę nadżerek pokrywających się strupami. Wykwity zazwyczaj pojawiają się na tułowiu, chociaż mogą lokalizować się też na kończynach. Głównym symptomem jest uciążliwe świerzbienie.
Objawy przyłuszczycy są mylone z ospą wietrzną, jednakże nie pojawią się one na błonach śluzowych. Zmiany na skórze w czasie przyłuszczycy mogą ulec samowyleczeniu. Po paru tygodniach od pojawienia się głównych symptomów dolegliwości rany rozpoczynają się goić, mogą jednakże pozostawiać blizny. Chociaż małe, trochę przypominające blizny po ospie wietrznej, są na całe życie. Jednakże w poniektórych wypadkach przyłuszczyca ostra może przejść w formę długotrwałą. Długotrwała przyłuszczyca liszajowata (definiowana też jako PLC bądź przyłuszczyca grudkowa) dotyka przede wszystkim młodych panów. Na ich skórze (zazwyczaj na tułowiu) pojawiają się małe bryłki, jakie wraz z postępem dolegliwości podlegają spłaszczeniu oraz złuszczeniu, z ciemną łuską na powierzchni. Prowadzi im mały świąd, natomiast po wygojeniu się zazwyczaj nie pozostawiają blizn.
Diagnostyka oraz sposoby leczenia?
Rozpoznanie ustala się na bazie obrazu klinicznego, wywiadu lekarskiego i zrobienia biopsji ze zmiany (do oceny histopatologicznej). Przyłuszczyce nieraz podlegają całkowitemu wyleczeniu po paru tygodniach od pojawienia się głównych symptomów. Co istotne, zmiany skórne należałoby wystawiać na słońce, gdyż dobrze goją się pod wpływem światła słonecznego. Z owego względu poprawę wyglądu skóry oraz zmniejszenie symptomów zauważa się przede wszystkim w ciepłych miesiącach. W wypadku przyłuszczycy plackowatej drobnoogniskowej zmiany mogą podlegać poprawie pod naciskiem naświetlań słonecznych bądź PUVA, jednakże zwykle wracają.
W wypadku przyłuszczycy plackowatej wielkoogniskowej zmiany nieraz podlegają poprawie pod wpływem promieni słonecznych. Niezbędna jest regularna obserwacja dotycząca pojawienia się nacieków. W wypadku przyłuszczycy plackowatej wielkoogniskowej typu poikilodermicznego o ile nie ma zmian naciekowych, niezbędne jest wykorzystywanie tylko leczenia miejscowego maściami obojętnymi bądź glikokortykosteroidowymi, natomiast w zmianach dużych oraz bardziej zaostrzonych można dodać naświetlania PUVA.
Jakie przyłuszczyce są najgroźniejsze?
Przyłuszczyce plackowate wielkoogniskowe niezwykle niejednokrotnie wyprzedzają pojawienie się chłoniaków i to zarówno przyłuszczyca typu zapalnego jak również poikilodermicznego. Przyłuszczyca typu zapalnego przeważnie umieszcza się na tułowiu oraz kończynach. Na skórze osoby cierpiącej pojawiają się specyficzne zmiany o charakterze rumieniowym. Zmiany owe pokrywają się łuszczącymi plastrami skóry. Podobieństwo do łuszczycy jest oczywiste. W kolejnym wypadku przyłuszczyca wywołuje specyficzne zmiany strukturalne na skórze: okazuje się ona lokalnym ścieńczeniem skóry, zmianami w obszarze naczyń włosowatych, odbarwieniami oraz przebarwieniami. Zmiany owe mają odmienny charakter.
W razie wykrycia którejś z tychże dolegliwości osoba nią dotknięta winna nieustannie pozostawać pod opieką specjalisty aby w razie konieczności, wystarczająco wcześnie rozpocząć leczenie chłoniaka.
Czy możliwe jest pełne wyleczenie?
Przebieg przyłuszczycy plackowatej drobnoogniskowej jest długotrwały. Pacjentem niejednokrotnie nie przeszkadzają same wykwity, ale długotrwałość mechanizmu patologicznego. Typowe wypadki dolegliwości pod względem obrazu klinicznego i histologicznego nie ewoluują do ziarniniaka grzybiastego. Wyjątkowe przypadki powinny być bardziej pilnowane. Przebieg przyłuszczycy plackowatej wielkoogniskowej jest nieobliczalny. Zaburzenie w końcu ewoluuje do ziarniniaka grzybiastego, chociaż ta zmiana może trwać chociażby 25 lat. Więc chorzy muszą być pod ciągłą opieką dermatologa.
