Epizod psychotyczny to schorzenie emocjonalne, jakie wyróżnia nagły początek oraz błyskawiczny przebieg. Bez żadnych symptomów ostrzegawczych, w przeciągu paru dni dochodzi do rozwoju symptomów psychotycznych, takich jak schorzenia postrzegania rzeczywistości, omamy oraz przywidzenia.
Co to jest epizod psychotyczny?
Epizod psychotyczny to schorzenie wielopostaciowe. Heterogenna kategoria zaburzeń obejmuje szereg symptomów psychotycznych, jakie z odmiennym natężeniem mogą występować również w czasie schizofrenii. Przeważnie objawy owe mają różnorodny, zmienny obraz oraz wyraźny charakter. Cechy wspólne przemijających schorzeń psychotycznych to ostry początek (bez symptomów ostrzegawczych) i niedługi okres trwania (symptomy zazwyczaj utrzymują się nie dłużej aniżeli miesiąc).
Do obrazu klinicznego epizodów psychotycznych należą takie symptomy, jak omamy, przywidzenia oraz pozostałe schorzenia percepcji rzeczywistości, i również schorzenia nastroju oraz zachowania. W trakcie epizodu psychotycznego pacjent może być mocno pobudzony psychicznie (możliwe jest zarówno poczucie szczęścia oraz przyjemności, jak również strach, nerwowość), czuć się zabłąkany, zakłopotany, i chociażby zmieszany co do miejsca, czasu oraz swej osoby.
Epizod psychotyczny a halucynacje
Pojawienie się halucynacji winno zwrócić wyjątkową uwagę specjalisty. Owego typu objaw może pojawić się na skutek przemęczenia, stresu bądź dużego bodźca u osoby zdrowej. Należy jednakże wyeliminować pozostałe dolegliwości, takie jak schizofrenia, natomiast to może zrobić tylko lekarz psychiatra. Halucynacje mogą być wywołane mocnym uniesieniem emocjonalnym bądź wykazywać schizofrenią. Mogą również świadczyć o obecności tzw. syndromu psychotycznego, jakiego symptomy to – prócz wyszczególnionych halucynacji – przywidzenia, dezorganizacja myśli oraz mowy. Ciągłe wystąpienie halucynacji, zwłaszcza kiedy nie ma wyraźnego wytłumaczenia dla ich powstania, potrzebują konsultacji ze specjalistą.
Epizod psychotyczny – przyczyny
Epizod psychotyczny przeważnie ma charakter reaktywny, więc jest odpowiedzią na przykre wydarzenie lub ogromny stres. Zagrożenie wystąpienia epizodu psychotycznego zwiększają cechy osobowości typu borderline, a szczególnie trudności w ocenie rzeczywistości i zaburzone relacje z ludźmi oraz zmienność stanu emocjonalnego mogąca w sytuacji stresowej doprowadzić do stanu emocjonalnego w kierunku psychotycznym. Wpływ na jego wystąpienie mogą mieć również alkohol oraz substancje psychoaktywne (narkotyki, dopalacze).
Epizod psychotyczny – symptomy
Epizod psychotyczny charakteryzuje nagłe oraz gwałtowne wystąpienie symptomów psychotycznych – urojeń oraz omamów. Mają one niezwykle widoczny charakter oraz podlegają niezwykle błyskawicznym zmianom. Urojenia to schorzenia myślenia – sprzeczne ze stanem rzeczywistym, chociaż niepozbawione wewnętrznej logiki, sądy, o prawdziwości jakich pacjent jest głęboko przekonany, pomimo istnienia wyraźnych dowodów na to, iż się myli. Działanie takie należy oddzielić od subiektywnej wykładni rzeczywistości.
Epizod psychotyczny – leczenie
Podstawową metodą leczenia jest stosowanie środków przeciwpsychotycznych we właściwych, określonych poprzez specjalistę porcjach. Pozwalają one przeciwdziałać nawrotom dolegliwości. Reakcja na leczenie jest zazwyczaj niezwykle dobra. Dodatkowo należy unikać alkoholu, zażywania narkotyków oraz pozostałych substancji pobudzających. Potrzebne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia, unikania zbytniego zmęczenia, przepracowania oraz mocno stresujących sytuacji, ponieważ elementy owe podnoszą zagrożenie wystąpienia drugiego lub następnego rzutu choroby. Powrót do zdrowia występuje w przeciągu paru miesięcy, i czasami chociażby w paru tygodni bądź dni.
Terapia zaburzeń psychotycznych
W wypadku stwierdzonej schizofrenii, czy pozostałych schorzeń psychotycznych, podstawą leczenia jest leczenie farmakologiczne. Teraz środki mają zdecydowanie mniej efektów ubocznych, natomiast leczenie pozwoli na prawidłowe działanie, powrót do pracy oraz możliwość pełnego korzystania z życia. Bardzo istotne jest stosowanie się do wskazań specjalisty i współpraca w kuracji. Środki również istotne są chociażby w wypadku jedynie pojedynczego epizodu, należałoby je stosować gdyż przeciwdziałają nawrotom, rozwinięciu się dolegliwości.
Psychoterapia
Niezwykle duże znaczenie dla leczenia psychozy ma również psychoterapia. Pierwszą oraz najlepszą metodą leczenia symptomów psychotycznych jest terapia poznawczo-behawioralna. Koncepcja poznawcza schorzeń psychotycznych przede wszystkim pomaga pogodzić się z chorobą przez zrozumienie symptomów (mnóstwo badań wskazuje, iż uzyskanie tzw. wglądu w chorobę jest dobrze rokującym elementem) dodatkowo uczy obserwowania własnych stanów emocjonalnych i przeciwdziałania wystąpienia pełnoobjawowej remisji.
Pomoże również osobom, jakie przeżyły pojedynczy epizod psychotyczny oraz czują się w tymże zagubione. Ujmuje ona urojenia jako szczególnie utrwalone dysfunkcjonalne myśli. Halucynacje mogą być z kolei interpretowane jako poniekąd oderwane od „ja” ugłośnione myśli. Niejednokrotnie są to myśli o byciu obserwowanym, destrukcyjne myśli o sobie bądź przeciwnie myśli nadwartościowe. Ze wszystkimi owymi myślami można radzić sobie w psychoterapii. Niewątpliwie przy wsparciu farmakoterapii.