Nerwica stanowi dość złożona grupę chorób i niestety bardzo często bywa rozszerzana. Nerwica jest grupą stosunkowo łagodnych zaburzeń osobowości, u podłoża których leży lęk i niepokój, a wyraża się ogromna skalą różnorodnych objawów Nerwice maja znacznie mniejsza intensywność, tak że nie zakłócają czynności poznawczych, nie prowadza do powstawania omamów i urojeń. Niekiedy błędnie do nerwic zalicza się choroby wywołane przez oddziaływania schorzeń wewnętrznych na korę mózgową. Nerwica stanowi także odrębna grupę i łączy się często z poważniejszymi chorobami narządów.
Przyczyny nerwicy
Za przyczynę nerwicy można uznać nadmierne natężenie procesów pobudzania i hamowania, które toczą wewnętrzną walkę w organizmie człowieka chorego. Nerwice powstają również w przypadku zadziałania bardzo silnych i niezwykłych podniet, które powodują załamanie się wyższych czynności nerwowych oraz zanik uprzednio wypracowanych odruchów warunkowych. Długotrwałe działanie słabszych bodźców może również przyczynić się do konfliktu pomiędzy pobudzaniem a hamowaniem, co sprzyja także powstaniu nerwicy. Nerwic powstają również w przypadku pojawienia się reakcji obronnych organizmu na stresujące sytuacje, jeśli pojawiły się urazy psychiczne, przemęczenie, a nawet zwykły stres jest w stanie uaktywnić nerwicę.
Utrzymywanie się długotrwałych stanów nerwicowych prowadzi także do bólów głowy, stanów lekowych, problemów ze snem, nadciśnienia oraz problemów skórnych. Przyczyna nerwic jest również zdeterminowana przez warunki wychowania w rodzinie. Sytuacje rodzinne mogą być przyczyna powstawania różnego rodzaju zaburzeń osobowości. Wysoki poziom lęku obserwowany w nerwicy jest w większości przypadków wynikiem nadmiernej silnej zależności i obawy odrzucenia. Różnorodne objawy powstające w przebiegu nerwicy maja ścisły związek przyczynowy z redukcja lęku. Objawy nerwicy pełnią zazwyczaj określoną funkcję w życiu chorego, a zrozumienie ich powstania i trwałości wymaga analizy zależności interpersonalnych między pacjentem i jego bezpośrednim otoczeniem.
Rodzaje nerwic
Nerwice są schorzeniami reaktywnymi, które zostały wywołane przez działanie podniet oraz sytuacji zewnętrznych. Do głównych rodzajów nerwic zalicza się:
– neurastenię, która może powstać wskutek ostrego lub długotrwałego fizycznego i psychicznego przeciążenia procesów nerwowych. Charakteryzują je liczne objawy wegetatywne ze strony czynności narządów uwarunkowane przez zaburzenia ze strony regulacji korowej takie jak: ból głowy, zaburzenia jelitowe, czynności serca, wymioty, drżenia, pocenie się, zawroty głowy, niekiedy wyrzuty skórne. Neurasteników cechuje skłonność do hipochondrycznych interpretacji objawów chorobowych oraz niekiedy wzmożona lub osłabiona pobudliwość, łatwe męczenie się, uczucie lęku. Neurologicznie stwierdza się u nich często wzmożone odruchy ścięgnowe, dermografizm, drżenie rąk, języka, niekiedy zaburzenia równowagi. Neurastenia często pojawia się u osób, których układ nerwowy był osłabiony w skutek przebytych chorób, wyczerpania, przemęczenia pracą oraz u osób które przeżyły jakiś uraz psychiczny.
Nerwica
– psychastenię, osoby chorujące na tę odmianę nerwicy cechuje wzmożona skłonność do rozważań, obfitość nabytych w ciągu życia zupełnie zbędnych hamulców, niezwykła słabość przejawów złożonej odruchowości bezwarunkowej, osłabienie aktywności, inicjatywy, nieskończone rozważania, ubóstwo żywego, obrazowego i uczuciowego myślenia. Psychasteników charakteryzuje również ogólna słabość dotycząca stosunków ustroju z otaczającym środowiskiem.
– histerię, która może występować wskutek rozkojarzenia pod wpływem jakichś szkodliwych czynników czynności kory i podkory oraz brakiem koordynacji. W histerii spotykamy wiele objawów neurologicznych takich jak:
- zaburzenia czucia,
- ułożone często nie według przebiegu schematów nerwowych i nerwów postaci mankietów,
- zaburzenia wzroku,
- głuchota,
- spazmy,
- porażenia,
- napady drgawek z zachowaniem podczas nich odczynu źrenic na światło,
- niemożność chodzenia,
- stania, przy której chorzy doskonale poruszają nogami w położeniu leżącym.
Niekiedy można zaobserwować uporczywa czkawkę i tiki. Histeryków cechuje teatralność, skłonność do kłamstwa, pobudliwość, chwiejność uczuciowa, oraz skłonność do fantazjowania, w które sami wierzą.
Leczenie nerwicy
W większości przypadków osobnicy z nerwicami nie zgłaszają się po poradę psychiatryczną i zachowują samodzielność życiową. W skrajnych przypadkach leczenie nerwicy wymaga psychoterapii indywidualnej lub grupowej. Uzyskanie pozytywnych efektów terapeutycznych wymaga w niektórych przypadkach nerwicy dużych nakładów pracy zarówno ze strony pacjenta jak i terapeuty.
Głównym zadaniem psychoterapii jest zbudowanie bezpiecznej przestrzeni dla pacjenta, jego lęków i problemów. Także znalezienie głęboko skrywanych przyczyn i traumatycznych przeżyć. Psychoterapia pozwala pacjentowi rozwiązać obecne problemy, ale i konflikty w których tkwi. Pomaga zbudować poczucie własnej wartości oraz poszerza zdolności interpersonalne osoby chorej na nerwice.
