Tokofobia to silny lęk przed porodem, który może przerodzić się w poważne odchylenie i doprowadzić do tego, że kobieta w ogóle nie będzie chciała mieć dzieci. Jak odkryli naukowcy, tokofobia jest jedną z głównych przyczyn gwałtownego spadku liczby urodzeń.
Czym jest tokofobia?
Ciąża i poród to złożony proces, który wpływa na stan fizyczny i psychiczny kobiety. Narodziny nowego życia nie mogą wpłynąć na świadomość kobiet, uczucia, stan ciała i emocje. Czasami ciąża powoduje silny strach, z którym nie można współistnieć. Kobieta tak bardzo boi się porodu, że jest nawet gotowa na aborcję, tylko po to, by nie przeżyć tego procesu.
Problem w tym przypadku nie polega na niechęci do posiadania dzieci, kobieta pozbywa się płodu, ponieważ nie jest w stanie odczuwać tak dużego niepokoju związanego z ciążą i porodem. Mowa jest o tokofobii tj. patologicznym strachu przed porodem. Naukowcy odkryli, że ten strach występuje u około 20% kobiet. Doświadczenia na temat przebiegu ciąży i porodu, lęku i myśli o własnej lub dziecka śmierci, przeszkadzają w taki czy inny sposób niemal wszystkim kobietom, które są w ciąży. Jednak niektórym udaje się poradzić sobie z niepokojami, kontrolować myśli i we właściwym czasie udają się do szpitala, aby urodzić dziecko.
Kto cierpi na tokofobię?
Prawie wszystkie kobiety boją się odczuwania silnego bólu podczas porodu i ten strach jest normalny. Słaby poziom tocofobii występuje u prawie wszystkich kobiet. Podczas ciąży ich uczucia są mieszane, z jednej strony przyszła mama jest bardzo szczęśliwa, że wkrótce będzie miała dziecko i czeka na jego narodziny, a z drugiej strony martwi się zmianami w swojej figurze, obawia się komplikacji i bólu podczas porodu, lub myślenie o tym, jak tego uniknąć.
W tym drugim przypadku kobiety celowo idą na cesarskie cięcie. Dzięki tej metodzie mogą stać się matkami bez odczuwania bólu, jak w przypadku naturalnego porodu. Psycholodzy twierdzą jednak, że ta metoda porodu może mieć negatywne konsekwencje dla psychiki kobiety i dziecka. Narodziny dziecka odbywają się w kilku etapach jest to początek prób, kiedy dziecko zamierza oddzielić się od matki, przejść przez kanał rodny, pokonać opór macicy, proces oddzielenia od matki i gotowość do wyjścia.
Według ekspertów dziecko urodzone naturalnie będzie miało zestaw cech, takich jak poświęcenie, aktywność, ciekawość, pragnienie działania. Uważa się, że noworodek już je poczuł i zastosował po urodzeniu. Dzieci urodzone przez cesarskie cięcie są pozbawione takiego doświadczenia.
Kto jest bardziej podatny na tokofobię (patologiczny strach przed porodem)?
Wysoki poziom tokofobii obserwuje się u kobiet, które doświadczyły przemocy fizycznej, będą rodziły po raz pierwszy lub już mają negatywne doświadczenia związane z ciążą i porodem, na przykład kobieta doświadczyła kilku poronień, śmierci dziecka, bardzo bolesnego porodu. W tym przypadku przyczyną rozwoju tokofobii jest doświadczenie traumy psychologicznej. Kobieca psychika jest z natury wrażliwa. W czasie ciąży jej wrażliwość znacznie wzrasta, dlatego bardzo ważne jest, aby przyszła mama dbała o siebie, gdy nosi dziecko, unikała oglądania filmów, programów telewizyjnych, w których ciąża i poród są narażone na coś strasznego, bolesnego lub mają tragiczne zakończenie.
Na tym tle kobieta może zacząć cierpieć na tokofobię, która może również wystąpić na tle niestabilnego stanu psychicznego przyszłej matki. Naukowcy odkryli, że kobiety, które doświadczyły stresu lub są w depresji, mają charakter neurotyczny. Mają zaburzenia osobowości psychicznej, doświadczają silnego niepokoju przed porodem. W takich przypadkach przyszła mama potrzebuje specjalnego wsparcia ze strony specjalistów: położnika-ginekologa, psychoterapeuty, aby zawsze mogła uzyskać odpowiedzi na pytania, porady, zalecenia dotyczące radzenia sobie z lękiem.
Do czego prowadzi ignorowanie tokofobii?
Naukowcy ustalili, że nie wszystkie kobiety cierpiące na tokofobię mają tendencję do przerywania ciąży i to robią. Wiele z nich rodzi, jednak stres, jakiego doświadczyły przez dziewięć miesięcy, był tak silny, że po porodzie przekształca się w następujące objawy:
- Bezsenność
- Depresja
- Brak instynktu macierzyńskiego
- Brak laktacji
- Pragnienie oddania dziecka
- Zwiększony niepokój
- Strach przed śmiercią
- Zaburzenia psychiczne.
Wynika z tego, że nadmierne obawy przed ciążą i porodem przyćmiewają wszystkie myśli o zbliżającym się narodzinach dziecka. Nie pozwalają spać, żyć i normalnie się odżywiać, dlatego koniecznie trzeba skonsultować się ze specjalistą. Nawet, jeśli, kobiecie wydaję, że pokonała tokofobię i rodzi dziecko, konsekwencje tego zaburzenia emocjonalnego dogonią ją po porodzie. Następnie najprawdopodobniej będzie potrzebować długoterminowej rehabilitacji psychologicznej, niż gdyby poprosiła o pomoc podczas ciąży.
Jak przygotować się do porodu?
Jak można pomóc przyszłej matce, gdy z jednej strony jest bardzo chętna i czeka na dziecko, a z drugiej strony tak bardzo boi się porodu, że niepokojące myśli zajmują jej całą świadomość? Kroki prowadzące do pokonania tokofobii i złagodzenia stanu emocjonalnego i fizycznego kobiety w ciąży:
- Znać i rozumieć proces porodu – jak się zaczyna, co dzieje się w procesie, jaki jest jego koniec.
- Uzyskiwanie jak największej ilości informacji od ginekologa na temat porodu.
- Konsultacje grupowe dla kobiet w ciąży. Zarówno tych, które przygotowują się do porodu po raz pierwszy, jak i tych, które już mają doświadczenie w porodzie. Na takich spotkaniach warto przedyskutować dręczące pytania dotyczące porodu, podzielić się doświadczeniem.
- Kobieta nie może być sama z tym problemem.
- Trzeba otrzymać wsparcie męża, rodziców, innych bliskich przez cały okres ciąży.
- Umówić się na poród partnerski, jeśli chce uzyskać wsparcie w czasie porodu.
- Kobieta powinna być stale obserwowana przez lekarza prowadzącego.
