Cyklotymia jest generalnie spokrewniona ze schorzeniami dwubiegunowymi, gdyż także tu naprzemiennie następują fazy maniakalne oraz depresyjne. W cyklotymii jednakże fazy owe nie mają aż takiej intensywności oraz nie od razu rzucają się w oczy.
Charakterystyka cyklotymii
Określenie „cyklotymia” wróciło do łask dzięki osobie amerykańskiego psychiatry – Hagopa Akiskala – jaki kwalifikuje ją do spectrum choroby afektywnej dwubiegunowej. Cyklotymię można przyjąć za słabiej przedstawione w obrazie klinicznym schorzenie afektywne dwubiegunowe. Cyklotymia pojawia się zazwyczaj we wczesnej młodości, lecz znane są wypadki, iż niestabilność nastawienia pojawiła się później – w wieku dojrzałym. Określa się, iż na cyklotymię cierpi blisko 3-5 proc. społeczności. Zmiany nastroju są otwarte oraz nie przedstawiają związku z wydarzeniami życiowymi.
Bez dalszej obserwacji oraz bez znajomości zachowania w czasie przedchorobowym zidentyfikowanie może wykazać się ciężkie do określenia. Ze względu na łagodność zmian nastroju (symptomy nie ujawniają się tak bardzo) oraz akceptację środowiska względem stanu zwiększonego nastawienia, pacjenci sporadycznie idą do specjalisty. Cyklotymię należy różnicować z łagodnym przebiegiem dolegliwości afektywnej dwubiegunowej, nawracającymi zaburzeniami depresyjnymi oraz całkowicie naturalnymi reakcjami człowieka na sytuacje życiowe, takie jak: żałoba, strata pracy (spadek nastroju) lub sukces zawodowy (poprawa nastawienia).
Cyklotymia – przyczyny
Do owej chwili nie udało się precyzyjnie określić danych podstaw cyklotymii. Wnioskuje się jednakże, iż jej pojawienie jest większe u osób, u jakich w rodzinie zdarzają się wypadki choroby afektywnej dwubiegunowej, tak zatem choroba ma źródło wrodzone. Cyklotymia jest przeważnie rozpoznawana w czasie młodzieńczym oraz dojrzewania, może się utrzymywać już do końca życia, ulec zatrzymaniu bądź poszerzyć się w cięższe oraz gwałtowniejsze wahania nastroju.
Wedle badań określa się, iż niewielki poziom serotoniny i wysoki poziom kortyzolu w organizmie mogą mieć wpływ na pojawienie się schorzeń połączonych z cyklotymią. Na cyklotymię mogą również oddziaływać niezwykle stresujące oraz tragiczne przeżycia z przeszłości. Ponadto na wystąpienie zaburzenia oddziałują również elementy społeczne oraz wychowawcze.
Symptomy cyklotymii
Symptomy cyklotymii zazwyczaj rozpoczynają się w czasie dojrzewania bądź wchodzenia w czas dojrzałości. Schorzenie niejednokrotnie ciężko jest rozpoznać. Nastroje wahają się od łagodnej depresji do hipomanii, jakie u większości osób pojawiają się w sposób nieregularny oraz nieprzewidywalny. Stan hipomanii bądź depresji trwa co najmniej dwa lata (rok w wypadku dzieci oraz młodzieży). W zestawieniu z większymi zaburzeniami psychicznymi symptomy cyklotymii są delikatne – zmniejszenie nastroju nigdy nie spełnia kryteriów głębokiej depresji, natomiast jego zwiększenie nie odpowiada definicji mani. Osoby ze schorzeniami cyklotymicznymi przeważnie mają kłopoty z nadużywaniem substancji odurzających oraz alkoholu. Symptomy hipomanii oraz depresji wywołują duże przeszkody w kontaktach społecznych, zawodowych bądź prywatnych.
Kryteria badawcze
Żeby dobrze stwierdzić cyklotymię, wymagane jest przynajmniej dwuletnie utrzymywanie się zmienności nastroju z fazami depresji oraz hipomanii, z czasami prawidłowego zachowania bądź bez nich. Istotne jest także to, żeby żaden z epizodów manii oraz depresji nie wzrastał do rangi umiarkowanego bądź dużego. Psychiatra musi wyeliminować występowanie innych schorzeń natury umysłowej, np. schizofrenię bądź osobowość borderline. Pacjent nie może znajdować się pod wpływem środków psychoaktywnych.
Leczenie cyklotymii
Zmienność nastrojów u chorego jest traktowana jako jego cecha charakteru. Potrzebne jest jednakże upewnienie się, iż nie stoi za nią jednakże choroba. Występowanie cyklotymii podnosi bowiem w przyszłości zagrożenie rozwoju dolegliwości afektywnej dwubiegunowej. Prócz owego nie jest możliwe przewidzenie, gdy humor chorego ulegnie zmianie. Poprzez co dochodzić może do kłopotów z funkcjonowaniem zawodowym, lecz również problemów rodzinnych. Cyklotymię po prostu winno się zatem leczyć.
Leczenie cyklotymii odbywa się w warunkach ambulatoryjnych, hospitalizacja sporadycznie jest konieczna. Działania terapeutyczne obejmują preparaty farmakologiczne i psychoterapię. W wypadku owej pierwszej wykorzystywane są środki normotymiczne. Wykorzystanie znajdują także niektóry atypowe preparaty przeciwpsychotyczne. Psychoterapia cyklotymii może odbywać się z zastosowaniem rozmaitych metod, przeprowadza się m.in. psychoterapię poznawczo-behawioralną, grupową lub poznawczą.
Jak wygląda życie z chorym na cyklotymię?
Życie z cyklotymikiem nie jest proste. Gdy epizody są rozłożone w czasie oraz nie trwają długo. Wtedy do dolegliwości, jak również życia z chorym można się przyzwyczaić. Na starcie jednakże niepokojąca może wydawać się nieprzewidywalność nastroju ukochanej osoby. W okresie epizodu depresyjnego osoba cierpiąca może wyłączać się z życia prywatnego. Może dużo spać, nie mieć chęci na robienie normalnych obowiązków, wspólne wyjazdy. Domowników irytować może jego samotność i bierność.
