Zespół urojeniowy to schorzenie emocjonalne, jakie wyróżnia obecność urojeń o rozmaitej treści. Pacjent może być pewny, iż jest śmiertelnie chory, śledzony, filmowany, iż wszyscy o nim mówią. Może również nieugięcie uważać, iż partner dopuścił się zdrady.
Czym są urojenia?
Określenie charakteru urojeniowego treści wypowiadanych poprzez pacjenta nie zawsze jest zadaniem prostym. Co prawda zwykle, ich zawartość jest nieprawdopodobna bądź fantastyczna, co za tymże idzie niepodzielana poprzez większość osób w analogicznej kategorii kulturowej oraz społeczno-ekonomicznej. Nie zawsze jednakże można zweryfikować prawdziwości słów osoby dotkniętej tymże schorzeniem. Szczególnie przy braku odpowiednich danych odnośnie podejmowanego tematu lub kiedy te treści nie mają dziwacznego oraz nieprawdopodobnego charakteru. W rozpoznaniu urojeń należy przede wszystkim zwrócić uwagę na upór, z jakim prezentowane są przekonania.
Co to jest zespół urojeniowy?
W zespołach urojeniowych przeważają przywidzenia o rozmaitej formie na tle osobowości o rozmaitej dezintegracji. Zespół urojeniowy należy do zespołów psychopatologicznych określanych niegdyś jako paranoja prawdziwa lub po prostu obłęd. Określenie schorzeń urojeniowych wywodzi się z języka greckiego oraz znaczy w ścisłym rozumieniu „obok rozumu” bądź „poza sensem”. Uciążliwe schorzenia urojeniowe, niejednokrotnie określane paranoją, są poprzez psychiatrów niezwykle sporadycznie diagnozowane. Usystematyzowane przywidzenia wielkościowe, przywidzenia prześladowcze bądź działania poczytuje się przeważnie jako symptom wytwórczy w obrazie klinicznym schizofrenii.
Wielu specjalistów uważa jednakże, iż zespół urojeniowy jako odrębna jednostka patologiczna występuje statystycznie częściej aniżeli jest rozpoznawany. Część urojeń, i zatem fałszywych sądów niepodlegających korekcie myślowej, ma charakter prawdopodobny (np. iż partner dopuszcza się zdrady), że otoczenie społeczne jest w stanie uwierzyć w werbalizowane sądy pacjenta. Typy zespołów urojeniowych.
Można rozróżnić parę zespołów urojeniowych: zespół urojeniowy prosty. W tymże wypadku urojenia nie mają prowadzącej treści ani specyficznej formy; zespół paranoiczny. Urojenia pacjenta są spójne oraz skupione dookoła danej problematyki. Treść urojeń jest możliwa do powstania, może to być np. zdradzający partner. Pacjent może zatem do własnych racji przekonać otoczenie, chociaż nie mają one potwierdzenia w prawdzie; zespół parafreniczny, nazywany także zespołem urojeniowo-omamowym.
Pacjent cierpiący na tenże zespół urojeniowy ma do czynienia z urojeniami paranoicznymi bądź paranoidalnymi. Występują także u niego omamy słowne. Jednakże osobowość pacjenta jest nieodłączna; zespół paranoidalny. Pojawia się on w wypadku schizofrenii paranoidalnej. U chorego pojawiają się sądy, jakie przyjmują charakter nierealny, nietypowy, idiotyczny, i czasem chociażby nadprzyrodzony. Przekonania są głupie oraz pacjent nie jest w stanie przekonać otoczenia o ich prawdziwości.
Zaburzenia urojeniowe – symptomy
Niezwykle niejednokrotnie rozpoznaje się urojenia prześladowcze. Wtedy pacjent jest pewny, iż jest śledzony lub ścigany, podsłuchiwany, podglądany, i chociażby filmowany ukrytą kamerą. Sądom tymże niejednokrotnie towarzyszą urojenia ksobne (odnoszenia) – pacjent uważa, iż jest przedmiotem szczególnego zainteresowania środowiska, np. jest pewny, iż osoby w jego otoczeniu (np. w kolejce do kasy). Pozostałe niejednokrotnie napotykane urojenie to urojenie zazdrości, gdy pacjent uważa, iż jest zdradzany. W takiej sytuacji organizuje on własne życie dookoła stałego sprawdzania, czy partnerka jest mu wierna.
Schorzenie to niejednokrotnie diagnozuje się u alkoholików (tzw. zespół Otella). W czasie dolegliwości mogą pojawić się również urojenia erotyczne. Można o nich mówić wówczas, kiedy pacjent jest pewny, iż inna osoba jest w nim zakochana. Wtedy pacjent dąży do kontaktu z podobno rozkochaną w nim osobą, pomimo iż rzeczywiście nie jest ona nim zainteresowana, i chociażby go unika.
Treści urojeń
Zespoły urojeniowe można także skategoryzować pod względem treści urojeń. Może ona przyjmować formę: inividia, więc paranoi zazdrości, querulatoria, więc paranoi pieniaczej, gdzie pacjent przed sądem dochodzi hipotetycznych krzywd, persecutoria, więc paranoi prześladowczej, inventoria, więc paranoi wynalazczej, gdzie pacjent przekonany istnieje o własnych odkryciach oraz wielkich wynalazkach, reformatoria, więc paranoi reformatorskiej, paranoi indukowanej, gdzie osoby z otoczenia chorego zaczynają wierzyć w to, iż urojenia pacjenta są prawdziwe.
Reakcje paranoiczne mogą występować czasem w efekcie uszkodzeń komunikacji. Chorują na nie szczególnie osoby niedosłyszące bądź głuche. Wraz z zespołami urojeniowymi może pojawiać się osobowość paranoiczna. W takim wypadku pacjent ma skłonność do tworzenia teorii spiskowych. Jest niezwykle podejrzliwy oraz przekształca własne doświadczenia.
Zaburzenia urojeniowe – leczenie
Osoba z zaburzeniami urojeniowymi nie jest świadoma własnej dolegliwości, jest zupełnie bezkrytyczna względem symptomów dolegliwości, więc leczenie (przeważnie obowiązkowe) zaczyna się wówczas, gdy dolegliwość jest już w rozwiniętym stadium, i co za tymże idzie – możliwa do wykrycia przez otoczenie. W terapii schorzeń urojeniowych wykorzystuje się środki przeciwpsychotyczne. Dopełnieniem leczenia jest psychoterapia.
