Halucynoza należy do nieprawidłowości natury psychicznej, w przypadku których pojawiają się halucynacje zwane inaczej omamami. Mając na uwadze przyczyny zaburzenia, osoba dotknięta problemem może słyszeć głosy nakłaniające go do popełnienia samobójstwa bądź być przekonana, że na jego ciele znajdują się pasożyty. W psychiatrii wyróżnia się zatem kilka typów halucynozy, między innymi ostrą, a także przewleką halucynozę alkoholową, pasożytniczą, bądź halucynozę pedunkularną. Jakie elementy przyczyniają się do powstania halucynozy u niektórych osób? Jakie objawy są związane z określonym rodzajem zaburzenia? Które metody leczenia są stosowane?
Halucynoza kwalifikowana jest do grupy zaburzeń psychicznych. Dominującym objawem są halucynacje, czyli postrzeganie zmysłowe, które nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości. Mogą one dotyczyć omamów słuchowych, wzrokowych, czuciowych czy też węchowych. Biorąc pod uwagę przyczyny problemu, wymienia się kilka rodzajów halucynozy:
- halucynoza lub obłęd pasożytniczy,
- alkoholowa,
- organiczna,
- pedunkularna.
Każda z zaprezentowanych nieprawidłowości przedstawia trochę odmienną symptomatykę, etiologie oraz mechanizm patogenezy. W związku z powyższym każdy przypadek związany jest z koniecznością indywidualnego podejścia lekarza psychiatry.
Halucynoza – jakie wyróżnia się przyczyny choroby?
Przyczyny występowania zaburzeń halucynogennych uzależnione są od rodzaju halucynozy:
- halucynoza alkoholowa – objawy choroby pojawiają się na skutek zaprzestania bądź też ograniczenia spożywania alkoholu, który przyjmowany był do organizmu człowieka długotrwale i/bądź w dużej ilości,
- halucynoza o charakterze pasożytniczym – określana jest inaczej mianem halucynozy dotykowej lub zespołem Ekbomoa. Do rozwoju choroby dochodzi przede wszystkim na skutek organicznego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Spotykana jest najczęściej u samotnych kobiet znajdujących się w starszym wieku, niejednokrotnie przebywających w izolacji społecznej, mających niski status społeczny i poziom wykształcenia. Co więcej, może pojawić się u ludzi, którzy przewlekle zażywają narkotyki, na przykład kokainę;
- halucynoza organiczna – jest to rodzaj omamów, które nie powstają na skutek działania czynników zewnętrznych,
- halucynoza pedunkularna – jest wynikiem organicznych uszkodzeń mózgu (konarów móżdżku, a także mostu).
Symptomy – halucynoza
Halucynoza alkoholowa
W przypadku halucynozy alkoholowej pojawiają się następujące symptomy świadczące o jej obecności:
- omamy czuciowe – osoba dotknięta jednostką ma wrażenie, że po jego ciele coś chodzi,
- halucynacje słuchowe – słyszenie głosów, najczęściej osób bliskich, które przekonują, a nawet rozkazują, oskarżają oraz komentują jego działanie,
- urojenia prześladowcze – przekonanie o prześladowaniu, śledzeniu przez kogoś, podsłuchiwaniu,
znaczne pogorszenie nastroju, a nawet działania agresywne.
Gdy ustąpią objawy mocnej halucynozy alkoholowej, może dojść do powstania omamów określanych mianem halucynozy Wernickiego, które należą do grupy przewlekłej halucynozy alkoholowej. Stan taki może przebiegać nawet przez kilka miesięcy. Czasami zdarza się, że trwa lata. Przykłady innych typów halucynozy o charakterze alkoholowym to na przykład zespół Otella bądź też psychoza Korsakowa, a nawet otępienie alkoholowe.
Halucynoza pasożytnicza
Ten rodzaj zaburzenia objawia się tym, że osoba nim dotknięta jest przekonana, że po jego ciele lub pod nim znajdują się pasożyty. Człowiek w takiej sytuacji próbuje się ich pozbyć, doprowadzając tym sposobem do samookaleczenia. Takie omamy mogą przyczyniać się do aktywowania się paranoi pasożytniczej, w przypadku, gdy pojawiają się urojenia związane z chorobą pasożytniczą.
Halucynoza organiczna
Opisywany w tej grupie rodzaj halucynozy obejmuje obecność omamów wzrokowych bądź słuchowych. W tym przypadku występuje jednak istotny element różnicujący ten rodzaj halucynozy od innych, a mianowicie chory niejednokrotnie zdaje sobie sprawę z charakteru swoich spostrzeżeń. W związku z tym wie, że to, co się z nim dzieje jest rezultatem choroby.
Halucynoza pedunkularna
W tym rodzaju halucynozy pojawiają się omamy o charakterze wzrokowym, które mają szczególny charakter. Dla przykładu można wskazać omamy szypułkowe. W tym przypadku osoba dotknięta schorzeniem dostrzega niewielkich ludzi oraz małe rzeczy. Całe otoczenie chorego jest maleńkich rozmiarów. Co więcej, otoczenie wyróżnia się ubogą kolorystyką. Zdecydowana większość epizodów trwa kilka sekund oraz ma miejsce w ciemności bądź w nocy.
Halucynoza – sposoby leczenia zaburzenia
Działania lecznicze podejmowane przy halucynozie stanowią aspekt indywidualny. Osoba, która dotknięta została halucynozą alkoholową, powinna zostać skierowana do przejścia procesu odwykowego. W tym przypadku należy także podawać preparaty przeciwpsychotyczne. Podjęcie działań na terenie zakładu zamkniętego jest sprawą konieczną, szczególnie wówczas, gdy słyszane głosy rozkazują osobie chorej podjęcia działań zmierzających do popełnienia samobójstwa bądź samookaleczenia.
