Osobowość homilopatyczna – homilopatia – Zaburzenie mogące pojawić się u osób, które na skutek wypadku lub długotrwałej choroby nie mają kontaktu z otoczeniem. Do homilopatii zaliczamy odczyny reaktywne u dzieci i osób dorosłych jąkających się i wstydzących się swoich braków.
OSOBOWOŚĆ HOMILOPATYCZNA – PRZYCZYNY
Do przyczyn powstania osobowości homilopatycznej zaliczane są różne rodzaje niepełnosprawności. Lub wrodzone wady fizyczne. Przewlekłe choroby somatyczne: dychawica oskrzelowa, schorzenia układu krążenia, choroba reumatyczna. Choroby cielesne:
- skrzywienie kręgosłupa,
- problemy z poruszaniem się,
- zwichnięcie stawu biodrowego.
Warga zajęcza, ślepota, głuchota, oparzenia lub amputowane kończyny. Przyczyny spowodowane czynnikami utrudniającymi prawidłowe obcowanie ze środowiskiem lub zakłócające relacje między jednostką a otoczeniem świata zewnętrznego. Osoby z homilopatią czują się wyszydzane i odrzucane.
Społeczeństwo kładzie nacisk na sprawność fizyczną i atrakcyjny wygląd. Ludzie nieustannie przeżywający skutki swojego kalectwa, mający poczucie braku akceptacji w środowisku mogą wykształcić specyficzne cechy osobowości. Będąc częścią społeczeństwa uwewnętrzniamy i przejmujemy jego wartości, w związku z tym powstaje naruszenie obrazu własnego „ja”. Takie osoby natychmiast odczuwają swoją odmienność i barierę w kontaktach z innymi ludźmi. Wpływa to na integralność i właściwości osobowości. Ten rodzaj zaburzeń obserwuje się głównie u młodzieży, występuje jednak też u dorosłych. Tworzenie się struktury osobowości homilopatycznej zależy od wielu czynników: wcześniej ukształtowanej osobowości, czasu powstanie kalectwa, jego gwałtowności, rozmiarów i rodzaju. Reakcji psychologicznej na uszkodzenie organizmu oraz środowiska w jakim przebywa osoba niepełnosprawna.
OBJAWY
Osoby z homilopatią wykazują się nadwrażliwością, cynizmem, nieufnością, przesadną podejrzliwością. Niepewnością, brakiem wiary w siebie i swoje możliwości. Występuje też ostrożność, nieadekwatne i stałe poczucie zagrożenia. Wrogie nastawienie do otoczenia, poczucie kontroli zewnętrznej (czasem nastawienie urojeniowe). Złośliwość, agresja, zachowania antyspołeczne, bunt. Zawiść, celowe szkodzenie innym zdrowym ludziom. Nadmierne koncentrowanie się na swojej osobie, brak samoakceptacji, niska samoocena. Kompleks niższości, zmienność nastroju, słabe ego, męczeńskie godzenie się z losem, postawa cierpiętnicza. Poczucie winy, konfliktowość. Większość wymienianych w pracach badawczych objawów przypisywanych osobowości homilipatycznej, mieści się w powszechnie przyjętym pojęciu osobowości paranoicznej.
LECZENIE HOMILOPATII
Zasadniczym kierunkiem badań nad zaburzeniami osobowości w psychiatrii klinicznej są teorie opisowe (deskryptywne). Te tzw. teorie cech osobowości charakteryzują się klasyfikowaniem ludzi z perspektywy ich stałych właściwości. Na leczenie osobowości homilopatycznej składa się farmakoterapia i długoterminowa psychoterapia indywidualna lub grupowa. Jej skuteczność zależy od stopnia zaburzenia. Specjaliści polecają terapię wglądową. Zazwyczaj dobre efekty daje psychoterapia analityczna lub terapia psychodynamiczna. Oraz podejście behawioralno-poznawcze.
Leczenie homilopatii może być trudne ze względu na kryzysowe sytuacje, wymaga superwizjii i dużego doświadczenia od psychoterapeuty. Pierwszym krokiem w leczeniu jest zgłoszenie się do psychiatry. Przeprowadzenie rozmowy lub ewentualne rozwiązanie testów. Po czym psychiatra stawia diagnozę. Pacjent wybiera terapię którą chce podjąć. W procesie leczenia bardzo ważne jest wzajemne zaufanie, czynny udział obydwu stron w procesie terapeutycznym. Najskuteczniejsza jest terapia długoterminowa (więcej niż 10 spotkań) dająca możliwość wglądu w mechanizmy psychiki. Zazwyczaj nieuświadomionych mechanizmów, które mogły przyczynić się do powstania zaburzenia osobowości.
Inną formą terapii jest terapia grupowa, wtedy też pracuje się nad szkodliwymi zachowaniami i relacjami z innymi. Mogą pomagać w tym uczestnicy terapii grupowej. Jest wiele korzyści wynikających z tego rodzaju terapii: m.in.: praca nad konstruktywnymi relacjami, umiejętnościami komunikacyjnymi, pozytywne postrzeganie innych, wzajemne wsparcie. Uczenie się odpowiednich reakcji na różne sytuacje. Chory może uświadomić sobie swoje błędy w komunikowaniu się z ludźmi. Uczy się co mówić i robić. Spotkania organizowane są w sposób bezpieczny dla chorych, w atmosferze pozytywnej, bez poczucia oceniania przez innych.
Osoba zdiagnozowana może być wspomagana treningami umiejętności społecznych, radzenia sobie z chorobą i niezdrowymi zachowaniami. Pozytywnym postrzeganiem siebie i świata. Terapia kieruje taką osobę w stronę aktywnego uczestniczenia w życiu społeczeństwa. Eliminuje uczucie wyobcowania, odmienności od innych. Po czasie terapii osoba z homilopatią zmienia sposób myślenia i postrzegania świata. Stabilizuje samoocenę i akceptację niepełnosprawności. farmakoterapia wspomaga psychoterapię. Podawanie leków wpływa na zmniejszenie nasilenia objawów, ale nie leczy przyczyn powstania zaburzenia.
