Jak stwierdzić urojenia? To pytanie zadaje sobie wiele osób, ponieważ w dzisiejszych czasach możemy zaobserwować, że wiele osób ma problem z urojeniami. Urojenia tworzą grupę schorzeń treści myślenia oraz są charakterystyczne w procesie wielu dolegliwości emocjonalnych. Urojenia polegają na utrzymywaniu za wszelką cenę określonych przekonań, pomimo przesłanek prezentujących na ich nieprawdziwość.
Co to są urojenia?
Urojenia są to wnioski sprzeczne z prawdą, jakie nie ulegają korekcie, a pochodzą z nieprawidłowych względów. Urojeniami nie można określić więc błędnych poglądów będących efektem np. intrygi psychologicznej lub przeświadczeń o własnej gorszości u neurotyka. Osoby chorujące na psychozy są ewidentnie przeświadczone o prawdziwości własnych poglądów oraz nie przyjmują do informacji racjonalnych dowodów, ujawniających głupotę ich opinii na określony temat. Urojenia są m.in. w urojeniowym syndromie błędnej identyfikacji, jaki polega na przekonaniu, iż osoby, przedmioty bądź miejsca ze środowiska pacjenta straciły bądź zmieniły własną autentyczność.
Klasyfikacja urojeń
Zespoły urojeniowe można ocenić wedle ich formy bądź problematyki. Kryterium pierwsze charakteryzuje m.in. długość oraz trwałość występowania urojeń, sposób rozmieszczenia, (jaki może być mniej bądź bardziej nerwowy), lub także pojęciowość bądź zmysłowość objawu. Kryterium drugie (problematyki) pochodzi z treści i podstawowego celu, jaki towarzyszy objawowi. Klasyfikacja urojeń wedle formy charakteryzuje trzy typy zespołów urojeniowych: paranoję, parafrenię i reakcje urojeniowe.
Paranoja to zespół urojeniowy trwały, uporządkowany oraz ściśle pojęciowy, w jakim symptomy trwają stale parę lat, są niezmienione oraz niezwykle analityczne. Parafrenia, identycznie jak paranoja ma charakter zachowany oraz dostosowany, jednakże forma ma charakter bardziej zmysłowy tzn. niejednokrotnie symptomem współwystępującym są zwidy. Reakcje urojeniowe są najmniej utrwalonymi oraz najmniej usystematyzowanymi zespołami urojeniowymi, jakie niejednokrotnie są odpowiedzią na sytuację skomplikowaną (np. uczucie ryzyka, poczucie winy oraz krzywdy, lub niemożność zrozumienia).
Schorzenie urojeniowe – przyczyny
Urojenia są przeważnie w przebiegu psychoz – schizofrenii(szczególnie paranoidalnej), choroby afektywnej dwubiegunowej(zwłaszcza w silnych epizodach manii). Czynnikiem schorzeń mechanizmów kognitywnych mogą być także pozostałe zaburzenia emocjonalne, pośród których wyróżnić należy depresję. Urojenia są także efektem dolegliwości somatycznych. Zaburzenia w procesach myślenia (w tymże urojenia) mogą zostać wywołane poprzez zakażenia, cukrzycę, niewydolność wątroby, nerek bądź zaburzenia ukrwienia ośrodkowego układu nerwowego.
Zdarzają się także u pacjentów z wysoką temperaturą, odwodnieniem, wadami w gospodarce elektrolitowej, po wybudzeniu z narkozy. Przyczynami urojeń w dojrzalszym wieku są połączone z nim wady, pomiędzy innymi demencja starcza oraz choroba Alzheimera. Zaburzenia treści myślenia powodują również substancje psychoaktywne – alkohol, narkotyki, dopalacze. Urojenia mogą pojawić się zarówno w trakcie ich stosowania, jak również na skutek ich szybkiego odstawienia.
Alkoholowe urojenia
Urojenia mogą pojawić się również u osób, jakie systematycznie wypijają alkohol w ogromnych ilościach. Majaczenie alkoholowe pojawia się po upływie ok. 2-4 dób po zakończeniu dynamicznego ciągu picia. Wtedy specyficzne są omamy wzrokowe, słuchowe, rzadziej słowne. Dodatkowo u pacjenta pojawiają się m.in. ataki spazmatyczne, zaburzenia psychiczne (strach, euforia) oraz niepokój ruchowy. Alkohol może przyczynić się również do rozwoju zespołu Otella.
Jest to schorzenie psychotyczne, jakie przeważnie dotyka mężczyzn-alkoholików. Jego podstawą jest nadmierna zazdrość o własną partnerkę. Pacjent jest przeświadczony o jej licznych zdradach, pomimo iż nie ma ku temu żadnych dowodów oraz jasnych przesłanek. Pomimo to nadal przeszukuje prywatne rzeczy kobiety, i chociażby instaluje kamery w domu oraz zatrudnia prywatnych detektywów. Wszystko po to, aby odnaleźć dowody wyobrażonej niewierności.
Leczenie schorzeń urojeniowych
Leczenie schorzeń urojeniowych dobierane jest pod kątem wady, jaka je powoduje. W wypadku schizofrenii urojeniowej wykorzystuje się środki przeciwpsychotyczne (tzw. neuroleptyki), w pastylkach bądź dożylnie. Niejednokrotnie leczenie urojeń towarzyszących schizofrenii odbywa się w warunkach szpitalnych. Ponadto w takiej sytuacji polecana jest psychoterapia. Bardzo ważne jest także wsparcie ze strony bliskich. Wsparcie polegające na zrozumieniu wady i pomoc zmierzająca do trwałego osadzenia pacjenta w relacjach społecznych. Zdobycie oraz zachowanie pracy, założenie rodziny, nie odcinanie się od świata.
Leczenie urojeń prześladowczych musi być poprzedzone oceną, w celu określenia, jakiego typu schorzenia emocjonalnego jest to symptom. Zależnie od oceny jest włączane właściwe leczenie farmakologiczne, nieraz niezbędne jest równoległe rozpoczęcie psychoterapii. Bywa, iż długotrwały oraz wzmocniony system urojeniowy, relatywnie wcześnie nieleczony, utrzymuje się mimo obecnego leczenia farmakologicznego. Chociaż w postaci mniej zintensyfikowanej.
