Jak wyleczyć oparzenia? Stopnie oparzeń, przyczyny i leczenie

Jak wyleczyć oparzenia? Oparzenia należą do grupy najcięższych obrażeń. Rocznie naprawdę spora część społeczeństwa ulega różnego rodzaju oparzeniom. Większość tych oparzeń, bo aż 50-80 % dotyczy dzieci. Właśnie te urazy możemy uzyskać dość szybko, nawet nie zdając sobie z tego sprawy.

OPARZENIA – co to tak właściwie jest?

Oparzenie – uszkodzenie skóry lub innych tkanek spowodowane głównie przez uraz termiczny lub inny ostry uraz m.in. uraz chemiczny z użyciem żrących substancji. Jest to uraz dynamiczny, ciągły z trwałym miejscowym lub ogólnym odczynem zranionego organizmu.

PRZYCZYNY OPARZEŃ

Oparzenia możemy podzielić na kilka sposobów. Jednym z nich jest podział na rodzaj czynnika uszkadzającego. Możemy wyróżnić:

• termiczne
  ->SUCHE – wszystkie oparzenia spowodowane płomieniem lub oparzenia kontaktowe, spowodowane urządzeniami gospodarstwa domowego (np. piecyki, żelazka)
  -> MOKRE – para wodna, gorąca woda i inne gorące/wrzące substancje płynne lub półpłynne
• chemiczne
  -> PŁYNNE – zasady, związki organiczne, kwasy
  -> SUCHE – proszki np. wapno
• elektryczne
  -> niskonapięciowe – spowodowane przez prąd o napięciu -> wysokonapięciowe – spowodowane przez prąd o napięciu >1000 V
• popromienne
  -> słoneczne
  -> jonizujące – wywołane przez m. in. promieniowanie rentgenowskie, gamma, elektronowe

STOPNIE OPARZEŃ

Stopnie oparzeń dzielimy ze względu na głębokość uszkodzenia tkanek

• STOPIEŃ I – skóra jest zaczerwieniona, lekko spuchnięta, piekąca w miejscu oparzenia. Zwykle znika po kilku godzinach, ale może utrzymywać się do kilku dni. Najczęstszym czynnikiem działającym są promienie słoneczne, para wodna i wrząca woda
• STOPIEŃ II – do zaczerwienienia, obrzęku i piekącej skóry dochodzą bąble z płynem surowiczym. Występuje przy tym dość silny ból, a oparzenie utrzymuje się do 3 tygodni. Pod żadnym warunkiem nie powinno się zrywać lub przekłuwać pęcherzy. Może bowiem wkraść się stan zapalny przez co wydłuży się czas gojenia, a nawet może dojść do zakażenia rany
• STOPIEŃ III – skóra na całej grubości ulega martwicy. Skóra przyjmuje barwę biało-szarej, żółtej lub brunatnej. Po pewnym czasie w miejscu oparzenia powstaje strup, ponieważ skóra wysycha. Samo miejsce oparzenia nie boli, ponieważ receptory bólowe w tym miejscu zostały uszkodzone. Bolą natomiast tkanki okalające oparzenie. Później następuje oddzielenie się części uszkodzonej, na miejscu której powstają grube, bolesne blizny. Przy bardziej rozległych oparzeniach, po oddzieleniu się tkanek martwiczych nie następuje gojenie się samoistne. W takich przypadkach niezbędne są przeszczepy skóry pobranej z innych okolic ciała.
• STOPIEŃ IV (zwęglenie) – dochodzi do martwicy wszystkich tkanek znajdujących się pod skórą – mięśni, ścięgien, więzadeł, kości i narządów wewnętrznych.

OBJAWY OPARZEŃ

Pomijając zmiany miejscowe jak np. zaczerwienienie, oparzenia mogą doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego. Może pojawić się także choroba oparzeniowa, spowodowana prze ból, utratę płynów, osocza krwi lub zatruciem organizmu przez wchłaniane produkty rozpadu białka tkankowego. Im większy stopień oparzenia, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby oparzeniowej.

SPOSOBY LECZENIA OPARZEŃ

Każdy stopień oparzenia musimy traktować inaczej pod względem leczenia, ponieważ w każdym uszkodzenie tkanek jest zupełnie inne.

• Oparzenie I stopnia polewamy zimną wodą lub robimy chłodny okład. Możemy użyć do tego okładu żelowego, który wkładamy do zamrażalnika. Jeżeli zaczerwienienie troszkę ulży, robimy jałowy opatrunek.
• W oparzeniu II stopnia postępujemy podobnie. Włączamy tutaj smarowanie produktami z aloesem lub panthenolem.
• W oparzeniach III i IV stopnia niezwłoczne jest wezwanie karetki pogotowia. My jedynie możemy miejsce oparzenia zabezpieczyć jałowym opatrunkiem. Jeżeli do oparzenia przypalił się jakiś materiał, pod żadnym pozorem go nie zrywamy! Czekamy wtedy na przyjazd pogotowia, ponieważ oni najlepiej wiedza jak zabezpieczyć dane miejsce.

OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA W OPARZENIACH TERMICZNYCH

1. Oceń sytuację (jakie jest źródło oparzenia, rodzaj palącego się materiału, ustalić czas działającego czynnika uszkadzającego, sprawdzić czy poszkodowany był na otwartej przestrzeni czy w zamkniętym pomieszczeniu)
2. Zapewnij bezpieczeństwo sobie i poszkodowanemu (zachowaj bezpieczną odległość od wszystkich przedmiotów łatwopalnych, musisz wziąć pod uwagę nagłe rozprzestrzenienie się ognia, w miarę możliwości usuń wszystkie łatwopalne przedmioty, zastosuj dostępne urządzenia gaśnicze, w pomieszczeniach o dużym zadymieniu poruszaj się na czworakach, nie otwieraj okien!. Gdy płomień dostanie nową dawkę tlenu zacznie się palić jeszcze bardziej!)
3. Zgaś palącą się lub tlącą się odzież (owiń np. kocem palącą się osobę, jeżeli sam się palisz, jedno ramię owiń wokół klatki piersiowej i przetocz się po podłodze, nie gaś poszkodowanego gwałtownym strumieniem wody, ponieważ może wręcz nasilić palenie benzyny i materiałów syntetycznych
4. Zdejmij tlącą się lub przesiąkniętą gorącym płynem odzież (w miarę możliwości oczywiście, jeżeli jeszcze nie doszło do scalenia materiału z ciałem)
5. Oceń stan ogólny poszkodowanego i wezwij pomoc specjalistyczną (sprawdź podstawowe parametry życiowe – oddech, tętno, jeżeli masz możliwość rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową)
6. Jak najszybciej przystąp do oziębiania oparzonej okolicy ciała (polewaj oparzoną okolice letnią wodą z odległości 10-15 centymetrów, nie używaj do tego lodu, nie oziębiaj zbyt długo, rób przerwy)
7. Zaopatrz ranę oparzeniową (przykryj ranę jałowym opatrunkiem, nie przymocowuj opatrunków – ucisk może pogłębić uszkodzenie, nie stosuj opatrunków na twarz)
8. Zaopatrz inne obrażenia (jeżeli występują inne niż oparzenia)
9. Zabezpiecz poszkodowanego przed wpływem warunków atmosferycznych i przed wychłodzeniem (okryj go kocem lub folią ciepło/zimno jeżeli masz dostępną)
10. Zapewnij poszkodowanemu dalszą opiekę (jeżeli jest przytomny, nie ma nudności i wymiotów podaj doustnie płyny, podaj środki przeciwbólowe, ułóż go w wygodnej dla niego pozycji)