Ból piersi, inaczej mastalgia to zaburzenia hormonalne u kobiet będące jedną z najczęstszych dolegliwości wzbudzająca głęboki niepokój. Związane jest to z bezspornym kojarzeniem tego typu dolegliwości z powikłaniami nowotworowymi. Jest to poniekąd twierdzenie mylne zważywszy, że rozwój nowotworu nie jest zwykle związany z bólem.
Mastalgia może powtarzać się cyklicznie ze względu na związek między bólem piersi, a miesiączkowaniem bądź cyklem przyjmowania leków antykoncepcyjnych albo acykliczna, gdy taki związek jest nie do uchwycenia.
Przyczyny występowania bólu piersi
Najczęstszymi przyczynami bólu piersi są wszystkim zmiany w poziomie hormonów, napięcie przedmiesiączkowe, źle dobrany biustonosz, nawet nieprawidłowa dieta lub przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej.
Mastalgia (ból piersi) występuje najczęściej u kobiet między 35 a 50 rokiem życia, choć może dotyczyć kobiet w każdym wieku. Szacuje się, że około 80% kobiet odczuwa bóle piersi o większym lub mniejszym nasileniu. Zaleca się prowadzenie starannej obserwacja własnego ciała co pozwala rozpoznać już dyskretne nieprawidłowości. Kiedy oprócz dolegliwości bólowych pojawia się obrzęk piersi, mamy do czynienia z mastodynią.
W znacznej mierze, w zależności od wieku kobiety przyczyny bólu piersi mogą być różne.
Podstawowym i jednocześnie najczęstszym powodem bólu piersi jest miesiączkowanie. Dyskomfort pojawia się 3-4 dni przed menstruacją, kiedy w organizmie występuje nadmiar estrogenów i podwyższone stężenie prolaktyny. Wtedy to, najzupełniej naturalnie, pojawia się ból piersi, obrzmienie piersi i ich wysoka nadwrażliwość na dotyk. Powyższe zmiany ustępują jednak samoczynnie w momencie gdy rozpoczyna się krwawienie.
Bóle i obrzmienie piersi są jedną z pierwszych oznak ciąży. Już od samego momentu zapłodnienia rozpoczyna się bowiem proces uaktywniania hormonów wydzielanych przez przysadkę, jajniki oraz łożysko, który to ma na celu przygotować piersi do produkcji mleka.
Ból piersi – bolesne obrzmienia piersi
Oczywistą rzeczą są bolesne obrzmienia piersi występujące właśnie u kobiet karmiących piersią. Związane jest to z powodu nagromadzenia się dużej ilości pokarmu, często stanu zapalnego piersi lub ropniaka sutka. Kobiety będące w wieku rozrodczym w sposób naturalny narażone są również na silne wahania hormonalne w trakcie całego cyklu miesiączkowego.
Z odmienną formą bólu piersi muszą liczyć się panie w wieku okołomenopauzalnym i pomenopauzalny. Jest to moment w życiu kobiety w którym należy się spodziewać zarówno dyskomfortu związanego ze spadkami poziomu hormonów, jak i większym narażeniem na zmiany nowotworowe.
Bardzo często się zdarza, że wiele kobiet w różnym okresie swojego życia wyczuwa w piersiach różne guzki czy zgrubienia. U młodszych kobiet i przyszłych mam najczęściej okażą się one gruczolakami lub gruczolakowłókniakami (fragment tkanki odłączony od reszty).
Takie guzki są zazwyczaj gładkie, twarde, i co najważniejsze – są one ruchome, ponieważ przesuwają się pod skórą w stosunku do otaczającej je tkanki, raczej nie bolą. W takich przypadkach należy potwierdzić diagnozę nie tylko za pomocą dotyku. Konieczna jest usunięcie chirurgiczne i w każdym przypadku dokłada analiza z pomocą mikroskopu.
W wielu przypadkach jedną z przyczyn bólu piersi mogą być torbiele. Jeśli torbiel uciska na sąsiadujące z nią nerwy, kobieta może odczuwać ból piersi. Są one zwykle miękkie, przypominają pęcherzyki wypełnione płynem. W chwili kiedy torbiel uciska na sąsiadujące z nią nerwy, możliwe jest odczuwanie bólu. Włókniaki są całkowicie niegroźne jednak podobnie jak gruczolaki wymagają ingerencji chirurgicznej.
Czasem zdarza się, że wykryty w piersi guzek nie jest gruczolakiem czy torbielą ale ma cechy zmiany nowotworowej. Diagnoza taka możliwa jest jedynie po przeprowadzeniu stosownych badań (konieczna jest biopsja w celu wykonania badania histopatologicznego). Tego typu zmiany mają zazwyczaj nieregularny kształt, nie dającą się przesunąć strukturę, w czasie dotykania nie odczuwamy bólu. W takim przypadku każdorazowo bezwzględnie należy kontaktować się z lekarzem.
Leczenie – ból piersi
Leczenie bólów piersi może przyjmować bardzo różnorakie formy – od domowych sposobów do bardzo radykalnych form w przypadkach poważnych powikłań. Do najprostszych sposobów profilaktycznych należy ograniczenie picia mocnej herbaty i kawy, sporadyczne spożywanie czekolady oraz dieta bezsolna. W wielu przypadkach wystarczające okazuje się podanie środków przeciwbólowych lub moczopędnych, bardzo skuteczne bywają terapie ziołowe. Natomiast w uzasadnionych przypadkach stosuje się terapię hormonalną.
W uzasadnionych przypadkach konieczna okazuje się poważniejsza terapia. Zazwyczaj polega ona na podawaniu leków osłabiających czynności wydzielnicze jajników, co ma na celu doprowadzić do obniżenia poziomu estrogenów lub hormonów z grupy progesteronu. Leki mogą być podawane doustnie albo stosowane bezpośrednio na skórę piersi w postaci żelu lub roztworu.
Wnikając przez skórę, osiągają dwudziestokrotnie wyższe stężenie w tkankach piersi niż we krwi, dzięki czemu działanie uboczne preparatu jest znikome. Natomiast w trakcie kuracji lekami doustnymi może nastąpić rozregulowanie cyklu miesięcznego, a czasami także tycie, wypadanie włosów czy bóle głowy. Aby mieć pełną świadomość swojego stanu zdrowia najrozsądniejsze wydaje się po prostu regularne badanie piersi.