Zakażenie układu moczowego kobiety jest częstym zjawiskiem, które może zdarzyć się w różnych momentach życia. Najbardziej niebezpieczne są zakażenia, do których dochodzi w trakcie ciąży. Przy planowaniu poczęcia warto więc wyleczyć ewentualne infekcje i prowadzić taki styl życia, by uniknąć zakażenia. Niestety, zapalenia układu moczowego u pań mają częstą tendencję do nawracania.
Czym są zakażenia układu moczowego?
Zapalenie układu moczowego to infekcja mająca zwykle bakteryjne podłoże. Prawidłowo w drogach moczowych nie powinny znajdować się drobnoustroje, W niektórych sytuacjach dochodzi jednak do ich przenikania, a następnie do namnażania się w moczowodach czy pęcherzu. Choroba znacznie częściej dotyka kobiety, które mają krótszą i szerszą cewkę moczową, a dodatkowo jest ona zlokalizowana bliżej odbytu, niż u mężczyzn. Bakterie mają więc ułatwioną drogę do wnikania w drogi moczowe, przez co infekcje mają tendencję do nawracania. Zakażenie układu moczowego kobiety często jest określany jako zapalenie pęcherza, chociaż tak naprawdę infekcja nie musi mieć ogniska akurat w tym narządzie.
Jakie są objawy zakażenia dróg moczowych?
Zakażenie dróg moczowych może, jednak nie musi dawać typowych objawów. Bardzo często bywa, że zapalenie pęcherza przebiega bezobjawowo, a do jego wykrycia dochodzi dopiero na podstawie badań laboratoryjnych. W większości przypadków schorzenie jest kłopotliwe z racji niezbyt komfortowych objawów, które potrafią znacznie utrudniać życie:
- Pieczenie lub ból, nasilający się podczas oddawania moczu
- Uczucie dyskomfortu
- Odczuwanie konieczności częstego oddawania moczu
- Występowanie stanu podgorączkowego
- Bóle odczuwane w dole brzucha
- Przy ostrym zakażeniu w moczu może pojawić się krew lub ropa
Skąd biorą się zakażenia układu moczowego?
Większość zakażeń dróg moczowych wywoływanych jest drobnoustrojami chorobotwórczymi. Posiew moczu za winowajczynię największej ilości zakażeń wskazuje pałeczkę okrężnicy, czyli bakterię noszącą nazwę Escherichia coli. Odpowiada ona za 90% wszystkich stanów zapalnych, a o zakażenie nie jest trudno, ponieważ naturalnie bytuje ona w jelitach człowieka. Znacznie rzadziej posiew wskazuje inne bakterie, w tym gronkowce czy paciorkowce. W sporadycznych przypadkach zakażenie układu moczowego może być wywołane kandydozą. Prawidłowo wykonany posiew zawsze wskaże winowajcę zakażenia, dzięki czemu możliwe będzie dobranie odpowiedniego antybiotyku. Należy jednak pamiętać, by pobrana próbka pochodziła ze środkowego strumienia moczu z całej nocy, a przed pobraniem próbki należy się dokładnie podmyć.
Wykrywanie zakażeń układu moczowego
Zakażenie układu moczowego kobiety nie jest niczym przyjemnym, a dodatkowo wymaga szybkiego leczenia, by zapobiec rozwojowi infekcji. Zazwyczaj diagnozę stawia lekarz na podstawie wywiadu z pacjentem. Już na tym etapie może wdrożyć farmakologiczne środki leczenia, jednak zazwyczaj konieczne jest wykonanie badania ogólnego moczu, które może wykazać zwiększoną ilość leukocytów, bakterie czy pasma śluzu w moczu. Czynniki te świadczą o rozwoju stanu zapalnego. Jeśli infekcja się przedłuża, konieczne może być wykonanie posiewu, czyli określenie które bakterie znajdują się w próbce moczu. Na tej podstawie można dobrać odpowiedni antybiotyk i tym samym zapewnić powodzenie kuracji.
Zakażenie układu moczowego w ciąży
Wszelkie zakażenia układu moczowego warto wyleczyć jeszcze przed planowaniem ciąży. Odpowiednio dobrany antybiotyk może sobie skutecznie poradzić z infekcją. Niedoleczone zakażenie będzie miało bowiem tendencję do nawracania w chwilach osłabionej odporności, a takim momentem jest między innymi ciąża. Dodatkowo podczas ciąży macica wywołuje narastający ucisk na moczowody, a zmiany hormonalne przyczyniają się do zastojów moczu. W takich okolicznościach o zakażenie układu moczowego jest bardzo łatwo, dlatego ważna jest profilaktyka.
Podczas ciąży należy w szczególności zadbać o higienę okolic krocza, często podmywając się od przodu do tyłu. Najlepiej używać do tego specjalnych hipoalergicznych emulsji. Warto również unikać sytuacji, w których może dojść do przeziębienia pęcherza. Jeśli kobieta ma tendencję do infekcji układu moczowego, powinna zrezygnować w okresie ciąży z basenu, gdzie można łatwo nabawić się zapalenia układu moczowego. Ważne jest również spożywanie odpowiedniej ilości płynów (1,5-2 litrów dziennie).
W przypadku pojawienia się oznak infekcji w ciąży, kobieta powinna skonsultować się z lekarzem. Konieczne będzie wykonanie badania moczu i dobranie antybiotyku – zakażenie bakteryjne może bowiem zaszkodzić dziecku dlatego wyleczenie infekcji jest niezwykle ważne. Nieleczone zakażenie może być przyczyną poronienia, przedwczesnego porodu czy niskiej masy urodzeniowej dziecka. Profilaktyka infekcji układu moczowego może również obejmować przyjmowanie przez ciężarne suplementów, mających dobroczynny wpływ na drogi moczowe. Zawierają one w swoim składzie między innymi wyciąg z pietruszki, fasoli czy liści brzozy, które można bezpiecznie stosować w czasie ciąży.
