Cytologia jest typowym, przesiewowym badaniem w kierunku raka szyjki macicy. Należałoby robić ją systematycznie – dzięki cytologii możliwe jest rozpoznanie komórek rakowatych we przedwczesnym stadium. Cytologia sprawdza komórki szyjki macicy. Pozwoli ona na przedwczesne rozpoznanie stanów przednowotworowych bądź rakowatych – kiedy nie dają one jeszcze żadnych symptomów. Na badanie cytologiczne najlepiej wybrać się pomiędzy 10. i 18. dniem cyklu.
Co to jest cytologia?
Cytologia to mikroskopowe badanie komórek szyjki macicy, jakie robi się w celu przedwczesnego rozpoznania raka szyjki macicy. Komórki pobiera się specjalistyczną szczotką w trakcie badania ginekologicznego (do badania, tak jak również do konsultacji ginekologicznej, nie jest wymagane skierowanie). Czynność jest bezbolesna, jednakże dla poniektórych pacjentek tarcie szyjki szczotką może być uciążliwe.
Cytologia – wymaz z szyjki macicy
Wymaz cytologiczny pobiera się z tarczy oraz kanału szyjki macicy za pomocą specjalistycznej szczotki. Jej struktura umożliwia pobranie wymazu z jak największej przestrzeni, co obniża znacząco zagrożenie pominięcia komórek rakowatych. Ginekolog wpierw zakłada do pochwy wziernik, w celu pokazania tarczy szyjki macicy. Potem pobiera wymaz oraz nakłada materiał na szkiełko laboratoryjne. Zostanie ono przekazane do oceny, natomiast wynik można uzyskać po paru dniach. W wypadku niewłaściwego wyniku cytologii, specjalista jak najszybciej informuje o nim kobietę, aby zacząć dalsze leczenie. W wypadku wyniku właściwego, ginekolog często nie dzwoni do pacjentki, natomiast kobieta wynik odbiera przy następnej wizycie. Całe badanie wraz z pobraniem wymazu trwa dosłownie parę minut oraz jest właściwie bezbolesne.
Cytologia a współżycie
Określone przygotowania trzeba zrobić także na 24 godziny przed badaniem. Nie winno się uprawiać seksu i nie poddawać się badaniu ginekologicznemu oraz USG dopochwowemu. Niepożądane jest również stosowanie wibratorów. Choroba pochwy, o jakiej mogą informować min. upławy, także jest przeciwwskazaniem do zrobienia cytologi. Gdy podejrzewamy u siebie stan zapalny, to należałoby przełożyć czas badania cytologicznego oraz wpierw udać do ginekologa w celu wyleczenia choroby.
Jak się przygotować do cytologii?
Badanie cytologiczne to jedno z głównych badań ginekologicznych, które robi się prawie podczas każdej kontrolnej konsultacji u ginekologa. Celem badania jest rozpoznanie zmian, które pojawiły się w obszarze szyjki macicy. Dzięki niemu można stwierdzić nowotwór szyjki macicy we wczesnym stadium oraz efektywnie go wyleczyć. Cytologia zapewnia również rozpoznanie zmian zapalnych pochwy i analizę cyklu miesiączkowego pod względem hormonalnym. Badanie cytologiczne, jak wszystkie pozostałe badanie ginekologiczne, dla wielu pań może być nieprzyjemne oraz wywoływać ból, więc należałoby się do niego odpowiednio przygotować. Przede wszystkim trzeba zadbać o właściwą czystość stref intymnych.
Cytologia – przebieg
Cytologia jest pobierana w gabinecie ginekologicznym. Pacjentka komfortowo kładzie się na fotelu ginekologicznym. Jak wygląda przebieg cytologii? Specjalista stawia wziernik dopochwowy tak, żeby było widać szyjkę macicy. Potem ginekolog przenosi na wacik czop śluzowy w ujściu zewnętrznym szyjki macicy, i potem pobierany jest materiał komórkowy. Komórki złuszczają się przez tarcie przestrzeni tkanek pochwy profesjonalnymi urządzeniami, np. szczotką do wymazów cytologicznych. Czasami może to wywoływać trudności bólowe. Odmiennie cytologia wygląda w wypadku podejmowania analizy cytologicznej dotyczącej odpowiedzi śluzówki pochwy na faktory hormonalne. Komórki złuszczają się z 1/3 górnej części pochwy. Badanie cytologiczne trzeba robić wielokrotnie w okresie jednego cyklu miesiączkowego.
U pań miesiączkujących rzadko, dni wybierania badań seryjnych dopasowywane są samodzielnie poprzez specjalistę prowadzącego. Aby efekt był prawdziwy, rozmaz pobiera się zawsze za jednym zamachem z dwóch miejsc: tarczy szyjki macicy, jaka jest niezwykle widoczna, i kanału szyjki znajdującego się trochę głębiej. Obie próbki są wprowadzane na osobne specjalistyczne szkiełka oraz niezwłocznie (w przeciągu 5 sekund) umacnia profesjonalnymi odczynnikami. Następnie próbki owe idą do laboratorium. Tu lekarz cytolog zauważa w ogromnym zwiększeniu, jakiej wielkości są pobrane komórki, czy są dobrze skonstruowane oraz mają właściwy kształt. Gdy ma duże doświadczenie, wykrywa w nich chociażby najdrobniejsze zmiany.
Niewłaściwy wynik cytologii – co znaczy?
Niewłaściwy wynik cytologii nie znaczy od razu raka szyjki macicy! Nabłonek szyjki podlega ciągłym zmianom, i również mechanizmom naprawczym, jakie mogą wystąpić bez mechanizmu leczenia. Należy pamiętać, iż w każdym wypadku, niezależnie od wyniku, należy skonsultować się z ginekologiem. To od niego zależy odpowiednia wykładnia wyników oraz potencjalne dalsze techniki leczenia. Rak szyjki macicy ma postępujący, lecz powolny przebieg, i nim rozprzestrzeni się poza szyjkę macicy, może upłynąć parę lat. Systematyczne badania pozwolą wykryć go na przedwczesnym etapie, kiedy istnieje w pełni wyleczalny.
