Zielone wody płodowe to stan, który nie jest pożądany u ciężarnej. Na szczęście tego typu komplikacje podczas porodu nie występują często i z reguły odchodzące wody płodowe nie są zanieczyszczone. Warto wiedzieć, jaka jest ich funkcja oraz jak powinny wyglądać. Każda kobieta przed zbliżającym się porodem powinna zapoznać się z tymi ważnymi informacjami.
Wody płodowe i ich funkcje
Wody płodowe to inaczej płyn owodniowy. Jest to płyn wytwarzany przez komórki nabłonka owodni, a także przez organizm matki oraz nienarodzonego dziecka. Już w okolicy 38 dnia rozwijającej się ciąży, wokół zarodka powinna pojawić się niewielka ilość wód, która będzie rosła wraz z dalszym rozwojem ciąży. Płyn owodniowy jest barierą, która ma chronić maluszka przed uszkodzeniami mechanicznymi, a ponadto wpływa na jego prawidłowy rozwój. Wody płodowe blokują dostęp bakterii do płodu, a także chronią przed zmienną temperaturą. Dziecko połyka wody płodowe, dzięki czemu przygotowuje się do samodzielnego oddychania i przeprowadza ćwiczenia układu moczowego. Z tego powodu zaniepokoić powinna każda nieprawidłowość w odniesieniu do ilości czy barwy wód płodowych.
Podstawowe informacje o wodach płodowych
Warto poznać kilka najważniejszych informacji o wodach płodowych. Wiele osób nie zdaje sobie bowiem sprawy z tego, że ulegają one ciągłej wymianie i wcale nie jest ich tak dużo, jak mogłoby się wydawać.
Skład – skład wód płodowych jest zmienny i zależy od etapu ciąży. W płynie owodniowym znajdują się hormony, tłuszcze, sole organiczne i nieorganiczne, produkty przemiany materii płodu.
Ilość wód płodowych – płynu owodniowego wcale nie ma wiele, po zakończeniu I trymestru ciąży w macicy jest go zaledwie około 100 mililitrów. W III trymestrze ciąży wód płodowych jest najwięcej – standardowo od 1 do 1,5 litra.
Amnioskopia – każda ciężarna po 20 tygodniu ciąży powinna mieć wykonywaną amnioskopię, czyli wzrokowe badanie ilości wód płodowych. Lekarz może ocenić ilość i jakość wód podczas rutynowego badania USG. Parametry te mówią wiele o zdrowiu matki oraz jej nienarodzonego dziecka.
Wody płodowe – nieprawidłowości
Nieprawidłowości odnośnie wyglądu, ilości czy zapachu wód płodowych zawsze powinny być skonsultowane z lekarzem. W zdrowej ciąży nie powinno dochodzić do sączenia się wód płodowych, jest to stan patologiczny. Można go rozpoznać poprzez wygląd i zapach wydzieliny – płyn owodniowy jest wodnisty, najpierw przeźroczysty, a w III trymestrze może stać się lekko mętny. Wody płodowe mogą być pozbawione zapachu, jednak najczęściej posiadają słodkawą, charakterystyczną woń, którą łatwo jest rozpoznać.
Jeśli ciężarna zaobserwowała nieprawidłową barwę wód płodowych, powinna koniecznie odwiedzić lekarza lub nawet szpitalną izbę przyjęć. Dotyczy to zarówno sączenia się wód, jak i ich odejścia podczas rozpoczynającego się porodu. W szczególności niepożądane są zielone wody płodowe – świadczą o tym, że dziecko prawdopodobnie oddało pierwszy stolec, czyli smółkę, a więc może być niedotlenione. Zielone wody płodowe mogą pojawić się również w przypadku przenoszonej ciąży, ale czasem są zwykłą reakcją dziecka na silny stres. Żółte wody płodowe mogą być świadectwem konfliktu serologicznego, brązowe świadczą o zakażeniu, a nawet o śmierci wewnątrzmacicznej płodu. Jak widać, każda niepożądana zmiana barwy płynu owodniowego jest u ciężarnej niepożądanym zjawiskiem.
Nieprawidłowa ilość wód płodowych
Zarówno zbyt duża, jak i za mała ilość wód płodowych otaczająca dziecko jest niepożądana. Ilość wód płodowych jest oceniana przez lekarza ginekologa podczas badania USG i dopiero na tej odstawie można określić, czy ciąża przebiega prawidłowo. Jeśli wód płodowych jest za mało, mówimy o małowodziu, gdy zbyt wiele – o wielowodziu.
Małowodzie
Małowodzie w 25% przypadków pojawia się w III trymestrze ciąży i może być związane z sączeniem się wód płodowych. Zbyt mała ilość płynu owodniowego jest diagnozowana, jeśli między 32 a 36 tygodniem ciąży ilość płynu owodniowego nie przekracza 0,5 litra lub AFI podczas pomiarów USG wynosi mniej niż 5 cm. Małowodzie nie musi wiązać się z komplikacjami dla ciężarnej. W skrajnych przypadkach możliwa jest deformacja kończyn dziecka z powodu zbyt małej ilości miejsca na ruch. Jak również nadmierny ucisk pępowiny, który może prowadzić do niedotlenienia płodu.
Wielowodzie
Wielowodzie to natomiast nadmiar płynu owodniowego. Jest to stan, kiedy w III trymestrze ciąży ilość wód płodowych przekracza 2 litry. Sytuacja ta nie jest zbyt częsta, dotyczy zaledwie 1,5% ciąż. Diagnozę można postawić na podstawie badania USG. Natomiast sama ciężarna może słabiej odczuwać ruchy dziecka czy odnotowuje zbyt gwałtowny wzrost objętości brzucha. Wielowodzie może być przyczyną przedwczesnego porodu, wypadnięcia pępowiny, przedłużania się I fazy porodu. Może również utrudniać obkurczanie się macicy po porodzie. W wypadku wielowodzia dziecko ma sporo miejsca na ruch, dlatego do ostatniej chwili może się niekorzystnie obrócić. Wielowodzie może być więc jednym ze wskazań do przeprowadzenia cesarskiego cięcia.
