Urlop wychowawczy jest jednym z urlopów, które przysługują kobietom, które urodziły dziecko. Głównym celem urlopu wychowawczego jest zapewnienie zatrudnionemu połączenia potrzeby sprawowania osobistej pieczy nad dzieckiem z obowiązkami zawodowymi. Dla pracownika znaczy to tymczasowe zawieszenie przymusu świadczenia pracy. W okresie trwania urlopu wychowawczego nie jest płacone wynagrodzenie.
Urlop wychowawczy jest jednym spośród urlopów połączonych z macierzyństwem. Podstawowymi przesłankami uzyskania prawa do urlopu wychowawczego jest pozostawanie w stosunku pracy oraz posiadanie co najmniej 6-miesięcznego stażu pracy, bez względu na występujące przerwy. Co ważne, do stażu pracy liczy się czas zatrudnienia u dotychczasowych przełożonych. Dodatkowo do czasu zatrudnienia pracowniczego, od jakiego zależy uzyskanie uprawnienia do urlopu wychowawczego, liczy się czas otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych.
Urlop wychowawczy – prawa
Z urlopu wychowawczego może skorzystać rodzic (zarówno mama, jak również ojciec dziecka), jaki jest zatrudniony na bazie stosunku pracy. Mają oni prawo do 36 miesięcy urlopu wychowawczego oraz zastosowania go do ukończenia poprzez dziecko 5. roku życia. Gdy z urlopu korzysta jedynie jeden rodzic, to może skorzystać z maksymalnie 35 miesięcy, pozostały 1 miesiąc przypada innemu rodzicowi. Zmiany w regulaminach w ostatnich latach wprowadziły opcję czerpania z urlopu wychowawczego obojga rodziców równocześnie – w takim przypadku wymiar urlopu sięga po 18 miesięcy dla każdego spośród rodziców.
Wymiar urlopu wychowawczego
Urlop może trwać najwyżej 36 miesięcy (trzy lata). Można go zastosować w pełni bądź w częściach – jednakże nie więcej aniżeli w pięciu. Jeden spośród rodziców nie może zastosować pełnych 36 miesięcy urlopu wychowawczego (możliwe jest to tylko w danych sytuacjach) – jeden miesiąc dedykowany jest tylko dla innego rodzica. Matka może zastosować 35 miesięcy, natomiast ojciec – miesiąc bądź odmiennie – ojciec jest z dzieckiem 35 miesięcy, natomiast mama miesiąc. Rodzice mogą również opiekować się dzieckiem równocześnie, jednakże całkowity czas nie może przewyższać optymalnego wymiaru urlopu wychowawczego.
Urlop wychowawczy można rozłożyć na parę partii
Urlop wychowawczy może być przyznany w maksymalnie pięciu częściach, jakie powinny następować wprost po sobie. Gdy rodzic dziecka korzystał wcześniej w częściach z urlopu rodzicielskiego to liczba wykorzystanych partii wcześniejszego urlopu -najwyżej dwie, zmniejsza liczbę potencjalnych do zastosowania części urlopu wychowawczego, i zatem urlop wychowawczy można wtedy rozłożyć na maksymalnie trzy części. Podczas trwania urlopu wychowawczego zatrudniony ma uprawnienie rozpocząć działalność zarobkową jak i odmienną działalność, i również naukę bądź szkolenie pod warunkiem, iż nie utrudnia to sprawowanie kontroli nad dzieckiem. Krótko mówiąc można być na urlopie wychowawczym oraz pracować równocześnie.
Jeśli podczas trwania urlopu wychowawczego zatrudniony zaniechał wykonywania kontroli nad dzieckiem przełożony może wezwać go do stawienia się w pracy – nie później aniżeli w przeciągu 30 dni oraz nie wcześniej aniżeli po terminie 3 dni.
Czy trzeba skorzystać z urlopu?
Tylko urlop macierzyński należy zastosować koniecznie. Mama winna być z dzieckiem co najmniej poprzez 14 z 20 tygodni. Może wrócić do pracy wcześniej, gdy ojciec zdecyduje się przejąć inne wolne tygodnie. Urlopy: rodzicielski, ojcowski lub wychowawczy są nieobowiązkowe. Chociaż nie należy ich wykorzystać, należałoby to zrobić. Zwłaszcza, kiedy odczuwamy, iż potrzeba nam czasu na pogodzenie obowiązków pracownika oraz rodzica.
Czy rodzic dostaje w tymże okresie zasiłek?
Z zasady urlop wychowawczy jest darmowy. Tylko osobom (rodzinom), jakie otrzymują zasiłek rodzinny (i zatem dochód na osobę w rodzinie nie przewyższa 674 zł comiesięcznie), przypada dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie korzystania z urlopu wychowawczego. Wielkość dodatku to 400 zł comiesięcznie. Bonus przypada nie dłużej aniżeli poprzez czas 24 miesięcy. Jeśli osoba na urlopie wychowawczym sprawuje pieczę nad więcej aniżeli jednym dzieckiem (narodzonym podczas jednego porodu), czas tenże podlega wydłużeniu do 36 miesięcy, natomiast do 72 miesięcy – jeśli sprawuje pieczę nad dzieckiem niepełnosprawnym. W wypadku równoczesnego korzystania z urlopu poprzez oboje rodziców bądź opiekunów prawnych przypada jeden dodatek.
Czy można zmniejszyć urlop wychowawczy?
Możemy powrócić do pracy po urlopie wychowawczym w dowolnym czasie, o ile nasz przełożony wyrazi na to zgodę. Gdy nie zgadza się na nasz wcześniejszy powrót do pracy, najpóźniej 30 dni przed chwilą planowanego powrotu do pracy musimy poinformować przełożonego pisemnie o swym zamiarze skrócenia urlopu wychowawczego.
Urlop wychowawczy a ochrona przed zwolnieniem
Skuteczniejsza ochrona przed zwolnieniem jest w biurach zatrudniających poniżej 20 osób. W owego rodzaju podmiotach zwolnienia dopuszcza się w wypadku likwidacji bądź upadłości spółki. Bądź kiedy występują podstawy uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Tymczasem w biurach zatrudniających powyżej 20 osób możliwe jest zwolnienie z przyczyn niezależnych od pracownika, np. zwolnienia grupowe.
