Makrosomia płodu (odmiennie hipertrofia wewnątrzmaciczna płodu) połączona jest ze zbytnim przyrostem wagi zarodka, jaki nie jest odpowiedni do wieku ciąży. Zakłócone są proporcje ciała dziecka. W szczególności obszar brzucha w stosunku do głowy.
Makrosomia – co to jest?
Makrosomia, w skrócie LGA (z ang. large for gestational age), może być stwierdzona na etapie życia płodowego dziecka i dokładnie po jego narodzeniu. Hipertrofia wewnątrzmaciczna płodu u malucha występuje, kiedy urodzone dziecko waży ponad 4000g, bądź kiedy jego masa urodzeniowa jest większa aniżeli 90. percentyl w stosunku do określonego wieku ciążowego. Teraz uważa się, iż właściwie wykryta makrosomia winna uwzględniać wartość długości ciała, wagi urodzeniowej do siatek centylowych właściwych dla społeczności, w jakiej narodziło się dziecko, rasy, płci i wieku ciążowego mamy. Jak podkreślają specjaliści, charakteryzuje się 3 grupy makrosomii zarodka. Makrosomia I stopnia wynika, kiedy masa urodzeniowa ciała sięga 4000–4500 g, makrosomia II stopnia, kiedy masa urodzeniowa zawiera się pomiędzy 4500–5000 g i makrosomię III stopnia, kiedy waga urodzeniowa noworodka przewyższa 5000 g.
Elementy zagrożenia oraz powikłania makrosomii płodu
Makrosomia płodu zazwyczaj spowodowana jest składnikiem matczynym. Elementami zagrożenia hipertrofii płodu ze strony mamy są: wiek ponad 35 lat, rodzaj budowy ciała, częste porody, cukrzyca ciężarnych, wysokie ciśnienie arterialne w ciąży, późny poród, otyłość w ciąży, ogromny wzrost wagi w ciąży, wcześniejszy poród dziecka o wadze większej aniżeli 4,5 kg. Makrosomia płodu przeważnie dotyczy płodów męskich aniżeli kobiecych. Elementem zagrożenia hipertrofii wewnątrzmacicznej ze strony płodu jest zespół Beckwitha-Wiedemanna – genetycznie zdeterminowany zespół chorób genetycznych. Ze względu na możliwość wystąpienia komplikacji okołoporodowych, makrosomia zarodka stanowi przeciwwskazanie do porodu w wodzie. Hipertrofia wewnątrzmaciczna zagraża także ogromnym zagrożeniem urazów u zarodka w okresie porodu drogami natury.
Jak się okazuje makrosomia?
Makrosomia jest w postaci makrosomii symetrycznej u potomstwa mam bez diabetycy, i w postaci makrosomii nieregularnej u potomstwa mam z cukrzycą. W makrosomii asymetrycznej, poza wzrostem wagi ciała oraz podwyższeniem objętości tkanki tłuszczowej, są zmiany w proporcjach ciała w formie wzmożonego obszaru barków oraz brzucha i obniżenia stosunku obszaru głowy do obszaru klatki piersiowej. Makrosomia jest składową zespołu tzw. fetopatii cukrzycowej.
Zidentyfikowanie makrosomii płodu
Zidentyfikowanie hipertrofii płodu opiera się na badaniu klinicznym (badaniu ginekologicznym) oraz ultrasonograficznej analizie wagi ciała płodu. Prócz znacznie większej macicy aniżeli w ciąży fizjologicznej, brak jest typowych właściwości hipertrofii. Nie ma określonego działania leczniczego w wypadku wykrycia hipertrofii. Jednakże w wypadku wykrycia makrosomii płodu należy dobrze jest przemyśleć sposób ukończenia ciąży. Przy dużym stopniu makrosomii polecane jest cięcie cesarskie. Rokowanie jest dobre, jeśli wcześnie stwierdzi się makrosomię i zagwarantuje odpowiedni nadzór oraz postępowanie w trakcie porodu.
Makrosomia płodu – postępowanie
W wypadku diagnozy makrosomii płodu. A także narodzenia dziecka z ogromną masą ciała należy skoncentrować się na ocenie i stwierdzeniu frekwencji potencjalnych schorzeń układowych, ustrojowych. Jednakże planując ciążę należy niezwykle dokładnie przygotować własny organizm na tenże stan fizjologiczny. Głównie przez zadbanie o własne zdrowie, wyrównanie schorzeń połączonych z zagrożeniem pojawienia się hiperglikemii. A także schorzeń endokrynologicznych, lub także zadbanie o odpowiednią masę ciała przez zmianę zwyczajów pokarmowych. Są to elementy, jakie w dużym stopniu będą oddziaływały na odpowiedni rozwój płodu i na obniżenie zagrożenia makrosomii. Makrosomia płodu przynosi za sobą nie jedynie ponadprzeciętną masę urodzeniową. Również szereg konsekwencji zdrowotnych, jakie w dalszym życiu mogą być przeszkodą we właściwym działaniu oraz rozwoju dziecka. Należałoby o tymże pamiętać oraz starać się aby czas ciąży i okres planowania ciąży był jak najbardziej świadomy.
Powikłania
Zbytnia masa zarodka podnosi zagrożenie porodu cięciem cesarskim. Gdy poród odbywa się drogami natury, zarówno mama jak również maluch z makrosomią, mają podwyższone zagrożenie powstawania urazów. Najniebezpieczniejszym powikłaniem jest dystocja barkowa, jakiej efektem może być chociażby śmierć dziecka. Występuje ona w efekcie zatrzymania barków dziecka o spojenie łonowe po narodzeniu główki, co jest ciągłością zbyt ogromnych rozmiarów płodu. Przeważnie dochodzi do złamania obojczyka, skręcenia stawu barkowego i uszkodzenia splotu ramiennego, zniszczenia nerwu twarzowego. Zbyt duża waga płodu może mieć nieprzyjemne efekty także dla ciężarnej. Zdarza się, iż w okresie porodu dochodzi u niej do urazu mięśni przepony miednicy bądź zwieracza odbytu. Ogromny noworodek może spowodować do wydłużenia porodu oraz zwiększyć stratę krwi mamy. Zdarza się, iż konsekwencją makrosomii płodu jest jego niedotlenienie, encefalopatia lub kalectwo psychiczne.
