Niedobór żelaza w ciąży jest bardzo często występującym problemem. Dlatego też kobieta ciężarna powinna co miesiąc wykonywać morfologię krwi. Dzięki temu można wykryć ewentualną anemię. Niedokrwistość spowodowana przez niedostateczna ilość żelaza dotyczy około 40 procent kobiet w ciąży. Dobra wiadomość jest taka, że dość łatwo można sobie poradzić z określoną sytuacją. Jakie zatem działania należy podjąć, by uchronić się przed niedoborem tego pierwiastka w organizmie?
Niedobór żelaza w ciąży może powstawać z różnych powodów. Jednym z nich może być dieta uboga w określony pierwiastek. Inny aspekt wynika z tego, że żelazo nie jest łatwo przyswajane. Trzecią kwestią jest nadmierne wydalanie z organizmu.
Jaka jest rola żelaza w organizmie?
Żelazo jest niezbędnym pierwiastkiem do życia. Sprawia on, że szpik kostny wytwarza potrzebne człowiekowi czerwone krwinki, erytrocyty. Umieszczone jest w nich specyficzne białko, określane jako hemoglobina. Jej zadaniem jest przenoszenie tlenu z płuc do każdej komórki ciała. Hemoglobina może wiązać oraz rozprowadzać tlen po organizmie. Jest to możliwe, dzięki temu, że jej składnikiem jest żelazo. W sytuacji, gdy w organizmie jest zbyt mało żelaza, to równocześnie za mało jest także hemoglobiny oraz erytrocytów. Fakt ten oznacza, że komórkom brakuje tlenu. W taki sposób dochodzi do anemii. Można ją wykryć, wykonując morfologię krwi.
Niedobór żelaza w ciąży – objawy
Niedobór żelaza objawia się przez bladość skóry, brak energii, oraz senność. Co więcej, występują problemy z koncentracją, gorsza sprawność umysłowa oraz odporność, tworzenie się zajadów, szorstka skóra, rozdwajanie się paznokci, a także włosów. Podkreślić należy fakt, że w przypadku ciąży konsekwencje anemii mogą również przenieść się na płód, na przykład dziecko może przyjść na świat z niską masą urodzeniową. W związku z tym koniecznie trzeba dostarczać organizmowi odpowiednią ilość żelaza.
Znaczenie żelaza w ciąży
Żelazo powinno być dostarczane do organizmu wraz z pokarmem. Kobieta potrzebuje około 14 mg żelaza na dobę, natomiast ciężarna dużo więcej, bo 26 mg na dobę. Jest to niezbędne, gdyż wraz z rozwojem ciąży dochodzi do zwiększenia ilości osocza, które krąży w organizmie. Doprowadza to do rozrzedzania krwi. W przypadku, gdy ilość hemoglobiny spadnie poniżej 11 g/dl, pojawia się anemia. Rozwijające się dziecko czerpie przez łożysko żelazo z organizmu kobiety. Określona sytuacja doprowadza do ograniczenia zapasów tego pierwiastka.
Niedobór żelaza w ciąży – dieta
Można uniknąć niedokrwistości przez stosowanie odpowiedniej diety. Należy dbać o to, żeby była pełnowartościowa, a ponadto urozmaicona. Kobieta w ciąży powinna odżywiać się tak, aby zapewnić zdrowie sobie i dziecku. Określony pierwiastek znajduje się zarówno w produktach pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego. Organizm człowieka zdecydowanie lepiej przyswaja produkty zwierzęce. Dlatego też nie należy unikać mięsa. Dieta powinna być bogata w żelazo. Pierwiastek ten można znaleźć w podrobach, wątrobie wieprzowej, wołowinie, żółtkach jaj, cielęcinie, kaszance, salcesonie oraz w rybach.
Duże ilości żelaza znaleźć można w zielonych, a także żółtych roślinach liściastych, całych ziarnach zbóż, w nasionach roślin strączkowych oraz kakao. Szpinak nie jest tak cennym źródłem tego pierwiastka, wbrew temu, co sądzono wcześniej. W 100 gramach tej rośliny jest tylko 2,4-3,9 mg żelaza, podczas gdy w takiej samej ilości białej fasoli znajduje się aż 6,9 mg określonego pierwiastka. Jednakże szpinak ma inną cechę, a mianowicie zawiera kwas foliowy, który jest niezbędnym elementem do wytwarzania krwinek czerwonych w szpiku. Jak można zwiększyć przyswajalność żelaza. Dobrym sposobem jest spożywanie produktów zawierających żelazo w towarzystwie witaminy C. Występuje ona w cytrusach, sokach z czarnej porzeczki, aronii, żurawiny. W związku z tym warto wypijać szklankę takiego soku, na przykład do śniadania. Odradza się natomiast picie kawy oraz herbaty. Napoje te przyczyniają się do utrudnienia wchłaniania żelaza z żywności.
Niedobór żelaza w ciąży – suplementacja
W pierwszej kolejności należy wykonać morfologię krwi. Istotna jest nie tylko ilość czerwonych krwinek oraz hemoglobiny, ale również średnia hemoglobina komórkowa, określana jako MCH, a także przeciętna koncentracja hemoglobiny, czyli MCHC. W przypadku, gdy jest zbyt mało tylko czerwonych krwinek oraz hemoglobiny, niejednokrotnie wystarczą środki wielowitaminowe zawierające żelazo. W sytuacji, w której jest bardzo niski poziom przeciętnej hemoglobiny komórkowej oraz średniej koncentracji hemoglobiny specjaliści zalecają preparaty żelaza. Zażywanie żelaza doprowadza do wydalania ciemnych stolców, a ponadto powoduje kłopoty w wypróżnianiem. Nie ma powodów do zmartwień, gdyż są to naturalne reakcje organizmu człowieka na wskazany pierwiastek.
Przy zażywaniu preparatów z żelazem warto popijać środki sokiem owocowym bądź warzywnym. Najlepszym rozwiązaniem jest sok z pomidora. Takie działanie przyczyni się do zwiększenia przyswajania żelaza przez organizm.