Ból jest bardzo nieprzyjemnym doznanie zmysłowe i emocjonalne związane z aktualnie występującym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek. Pełni on w organizmie rolę zarówno ostrzegawczą jak i obronną. W przypadku braku naszej reakcji lub terapii przeciwbólowej powoduje on w naszym organizmie zmian patofizjologicznych w ośrodkowym układzie nerwowym.
Ze względu na kryteria czasowe dokonano podziału bólu. I tak, wyróżniamy ból ostry oraz ból przewlekły. Czas trwania pierwszego z nich nie przekracza 3 miesięcy, zaś drugiego trwa dłużej niż 3 miesiące. W oczywistych przypadkach w związku z wydłużającym się czasem trwania ból oceniony jako ostry zostaje następnie przekwalifikowany do kategorii bólu przewlekłego.
Ból ostry
Zakładając, że ostry ból jest jedynie sygnałem ostrzegającym o potencjalnym niebezpieczeństwie mogącym pojawić się w naszym organizmie, zawsze konieczna jest szczegółowa analiza przyczyny jego pojawienia się. Daje nam to możliwość na odpowiednio wczesną reakcję i zastosowanie adekwatnych środków działania. Mimo że odczuwanie bólu ostrego jest mało komfortowe to jego nieodczuwanie może mieć bardzo poważne konsekwencje. Może to być tylko chwilowe obniżenie sprawności i niedyspozycja, ale również, rozwój choroby przewlekłej, trwałe kalectwo a nawet śmierć.
Osoby cierpiące na wrodzoną całkowitą niewrażliwość, w bardzo wielu przypadkach ponoszą poważne tego konsekwencje. Poczynając od uszkodzeń, oparzeń i złamań począwszy, zaś na hospitalizacji z powodu ostrych stanów zapalnych kończąc.
Często przytaczanym przykładem takiej niewrażliwości jest autyzm, w którym to jednym z objawów może być właśnie zmniejszona u dziecka wrażliwość na bodźce bólowe. Dlatego właśnie, dziecko chorujące na autyzm podejmuje szereg czynności w sposób poważny zagrażających jego zdrowiu. Ponieważ nie ma miejsca faza odczucia bólu dziecko nie może zrozumieć, że tego rodzaju działania są niebezpieczne dla jego zdrowia.
Ból przewlekły
Ból przewlekły, podobnie jak każdy ostry ból, jest objawem, który po ustąpieniu przyczyny staje się chorobą, której leczenie polega jedynie na jego usunięciu. Rozpowszechnienie bólu przewlekłego jest duże. Częstość występowania tego typu bólu, nasila się wraz ze starzeniem i u pacjentów którzy przekroczyli 65 rok życia dotyczy już 80%, podczas gdy po 80 roku życia może osiągać nawet do 100%.
Ból towarzyszy większości znanych chorób a także każdemu urazowi. Każdy ból przewlekły, którego przyczyny nie udaje się ustalić, większość lekarzy uważa za ból pochodzenia od nerwowego i do tej opinii skłonna jest się przychylić większość chorych. Jednak ból przewlekły w chorobach układu nerwowego to przede wszystkim bóle głowy. Nie można zapomnieć, że dodatkowo są to bóle pierwotne oraz nerwobóle, bóle pochodzenia kręgosłupowego i bóle krzyża.
Najczęstsze przyczyny bólu przewlekłego
Za najczęstsze przyczyny bólu przewlekłego uważa się przewlekłe stany zapalne narządów, choroby reumatyczne, nowotworowe, przewlekłe skutki urazów, niedokrwienie kończyn dolnych na tle miażdżycy a także migreny.
Po pewnym czasie bólowi przewlekłemu zaczynają towarzyszyć zaburzenia nastroju, snu, apetytu, koncentracji, czy nawet obniżenie libido. W przypadkach kiedy ból utrzymuje się długo, a działania podjęte przez lekarzy próby są nieskuteczne może to zachwiać wiarę cierpiącej osoby w to, że kiedykolwiek przestanie ona odczuwać ból. W następstwie może dojść do sytuacji kiedy u chorego pojawią się pytania pytanie o sens życia z bólem czy też o sens życia w ogóle.
Przeciwdziałanie bólowi
Istnieje bardzo wiele metod przeciwdziałania bólowi. Oczywiście w pierwszej kolejności sięgamy po środki farmakologiczne. Stosujemy więc niesteroidowe leki przeciwzapalne, paracetamol, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwpadaczkowe, kortykosteroidy, ketamina. Ponadto istnieje cały wachlarz metod nieinwazyjnych którymi możemy walczyć z bólem, również nie wychodząc z domu, należą do nich:
– techniki relaksacyjne – Stosowanie technik relaksacyjnych skutkuje obniżeniem napięcia mięśniowego w ciele. Zmniejszeniem poziomu pobudzenia układu nerwowego oraz poprawą samopoczucia poprzez uwolnienie w organizmie endorfin. Konieczne jest stosowanie ich codziennie przez 20 min.
– zdrowe odżywianie – funkcjonowanie większości naszych narządów wewnętrznych zależy od tego jakie składniki znajdują się w naszym jadłospisie. Dobrze jest jeść jak najwięcej warzyw, dużo owoców, unikać czerwonych mięs i kofeiny a także produktów przetworzonych, w tym cukru i soli. Uzupełniać dietę możemy poprzez picie dużej ilości wody mineralnej a także soków ze świeżo wyciskanych owoców.
– aktywność fizyczna – wprowadzenie do naszego planu zajęć regularnych ćwiczeń znacznie poprawi naszą odporność, może przyczynić się do zwalczenia konkretnego bólu a także zmniejszyć oznaki chorób przewlekłych.
– masaż – zmniejsza poziom odczuwanego bólu w wielu schorzeniach, takich jak choroba Parkinsona, zapalenie stawów, udar. Ponadto poprawia usuwanie produktów ubocznych przemiany materii, zwiększa dopływ składników odżywczych do tkanek ciała i poprawia krążenie w całym organizmie.
– sen – Aby walczyć z bólem musimy być wypoczęci. Zaleca się nawet Kika drzemek
w ciągu dnia. Przed snem dobrze jest wywietrzyć pokój.
– aromaterapia – składniki zawarte w olejkach aromaterapeutycznych znacznie zwiększają przepływ tlenu do mózgu, który z kolei zwiększa poziom energii, poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego, koncentrację, uwagę i zwiększa poziom pozytywnych emocji.
