Cholestaza ciążowa, to dolegliwość wątroby okazująca się swędzeniem rąk oraz stóp, i chociażby całego tułowia. Cholestazie towarzyszy także żółtaczka. Dolegliwość rozwija się pod koniec ciąży oraz trwa aż do rozwiązania, lubi powracać również w następnych ciążach. Cholestaza jest rzadką, lecz groźną dla zarodka chorobą, jakiej symptomów nie można ignorować. Cholestaza to dolegliwość obejmująca wątrobę oraz drogi żółciowe. Jest u ok. 4 proc. ciężarnych w Polsce.
Jest dolegliwością relatywnie rzadką, lecz niebezpieczną dla płodu. Lekceważona może spowodować wczesny poród, i chociażby obumarcie płodu. Cholestaza nie eliminuje naturalnego rozwiązania ciąży. Kobieta może narodzić siłami natury, gdy jest pod opieką specjalistów oraz wyniki badań są właściwe. Tymczasem kiedy istnieje przypuszczenie niedotlenienia dziecka, żółtaczka lub znaczne pogorszenie rezultatów badań, specjaliści decydują o rozwiązaniu ciąży przez cesarskie cięcie.
Cholestaza ciążowa – co to jest za dolegliwość?
Cholestaza ciążowa to wewnątrzwątrobowy zastój żółci, utrudniający właściwe działanie wątroby. Okazuje się, że cholestaza jest ciągłym swędzeniem skóry oraz podniesieniem natężenia kwasów żółciowych, bilirubiny i aminotransferaz w surowicy krwi. Przeważnie dolegliwość ta pojawia się w ostatnim trymestrze ciąży, kiedy natężenie hormonów jest niezwykle duże. Po narodzeniu dziecka instynktownie przechodzi, nie wywołując efektów ubocznych w formie nieodwracalnego naruszenia wątroby. Istotne jest, aby przyszła matka jak najszybciej zaczęła leczenie. Dolegliwości nie należy lekceważyć, gdyż zignorowana może spowodować wczesny poród, przyczynić się krwotoku porodowego.
Podstawy cholestazy ciążowej
Cholestaza ciążowa (pełna nazwa: wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych, WCC) jest rzadką przypadłością. W Polsce dotyka blisko 4 procent pań w ciąży. Jest rodzinna tendencja do jej występowania, lecz bezpośrednia przyczyna dolegliwości połączona jest z oddziaływaniem hormonów płciowych: estrogenów oraz progesteronu. Ich natężenie jest największe w III trymestrze ciąży (blisko 30. tygodnia) – wówczas właśnie może wykazać się, iż wątroba jest za słaba, aby poradzić sobie z tak ogromną ilością hormonów. Dochodzi wtedy do wewnątrzwątrobowego zastoju żółci.
Cholestaza ciążowa – symptomy
Podstawowym symptomem cholestazy jest dokuczliwy świąd skóry, jaki czasem pojawia się już w 25. tygodniu ciąży. Natężenie przypadłości występuje wieczorem oraz w nocy, jest niejednokrotnie podstawą bezsenności. 20 proc. chorych pań skarży się także na nudności, mdłości oraz stratę łaknienia. Nie każde świerzbienie jest niebezpieczne, lecz kiedy utrzymuje się poprzez parę dni oraz jest uciążliwe, należy zgłosić się do specjalisty. Dopiero po badaniach krwi i wyeliminowaniu pozostałych podstaw świądu może on określić wystąpienie dolegliwości. U blisko 20 proc. pacjentów pań jest żółtaczka o nieznacznym natężeniu, jaka pojawia się zazwyczaj w przeciągu 1–4 tygodni od wystąpienia świądu. Poniektóre chore mogą czuć także nudności, nudności lub stratę łaknienia. W wyjątkowych wypadkach występuje powiększenie wątroby (hepatomegalia). Należałoby to wiedzieć, ponieważ w ok. 10 proc. wypadków cholestaza ciążowa przebiega bez świądu skóry, co zdecydowanie komplikuje jej zidentyfikowanie.
Leczenie cholestazy ciążowej
Za żółtaczkę mogą odpowiadać różnorodne elementy, więc do prawidłowego wykrycia cholestazy niezbędne jest wyeliminowanie pozostałych podstaw wywołujących zażółcenie powłok ciała, takich jak wirusowe zapalenie wątroby lub wpływ poszczególnych środków stosowanych w ciąży. Rozpoznanie cholestazy u ciężarnej skutkuje potrzebą umieszczenia jej na oddziale patologii ciąży, gdzie zostaje poddana leczeniu farmakologicznemu. Zadanie farmakoterapii polega zwłaszcza na uśmierzaniu symptomów dolegliwości. W wypadku uporczywego świądu skóry wykorzystuje się cholestyraminę oraz środki antyhistaminowe. Cholestaza ciążowa może wywoływać zakłócenia pracy wątroby oraz doprowadzać do uszkodzenia produkcji elementów krzepnięcia krwi – stąd wzmożona tendencja do krwawienia. Żeby zmniejszyć zagrożenie krwawień w okresie ciąży, wykorzystuje się witaminę K. Jednocześnie z farmakoterapią prowadzi się leczenie z pomocą diety. Gdyż wątroba jest osłabiona, należy unikać posiłków mogących ją obciążać, i zatem zawierających ogromną ilość tłuszczów.
Jakie są konsekwencje występowania cholestazy?
Chociaż cholestaza nie stanowi ryzyka dla kobiety, to zauważono, iż podnosi zagrożenie występowania kamicy pęcherzyka żółciowego i zakłóca przyswajanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Poza tymże, jest podstawą naprawdę nieprzyjemnego swędzenia, jakie może spowodować do złego stanu skóry pochodzącego z ciągłego oraz intensywnego drapania się poprzez przyszłą matkę. Na całe szczęście symptomy owe przechodzą już parę dni po porodzie. Prawdziwy kłopot połączony jest z bezpieczeństwem oraz odpowiednim rozwojem dziecka. Ze względu na poważne ryzyko życia dziecka, u kobiety z cholestazą polecana jest indukcja porodu bądź cesarskie cięcie pomiędzy 36. natomiast 38. tygodniem ciąży. Kluczowa decyzja podejmowana jest poprzez specjalistę na podstawie indywidualnego wypadku, we współzależności od stanu zdrowia oraz rozwoju płuc dziecka i parametrów badań u ciężarnej.