Chirurgia prenatalna w ostatnim czasie zdobywa na popularności. Rozwój chirurgii prenatalnej jest dokładnie połączony z rozwojem diagnostyki prenatalnej. Jest techniką niekonwencjonalną, teraz brak jest określonych odpowiednich zaleceń do leczenia tymże rodzajem. Chirurgia prenatalna więc chirurgia płodu to relatywnie młoda branża medycyny. Pierwsze zabiegi chirurgii prenatalnej wykonywano na płodach zwierzęcych. Pozwalały one na wstępny rozwój metod chirurgicznych, jakie potem odnalazłyśmy wykorzystanie w leczeniu embrionów ludzkich. Pierwsza udana operacja wewnątrzmaciczna została wykonana poprzez lekarza Michaela Harrisona w 1981 w Kalifornii. Zabieg polegał na wszczepieniu profesjonalnego drenu (tzw. shunt pęcherzowo-owodniowy) zapewniającego odpływ moczu u płodu z wrodzonym wodonerczem.
Operacje w łonie mamy to możliwość na wyleczenie chorób rozwojowych
Operacje płodu w okresie ciąży dają nadzieję. Leczenie prenatalne obejmuje już dzieci z chorobami serca, rozszczepem kręgosłupa, chorobami układu moczowego, przepukliną przeponową oraz chorobami układu oddechowego. Operuje się także wypadki powikłania ciąż bliźniaczych. Częste są transfuzje krwi, np. w wypadku konfliktu serologicznego. To wszystko są kłopoty, jakie identyfikuje się podczas tradycyjnych badań ultrasonograficznych, zazwyczaj podczas tzw. USG połówkowego. Bardziej interwencyjne badania prenatalne polegające na uzyskaniu roztworu owodniowego robi się jedynie w sytuacji, kiedy jest potencjalne zagrożenie wystąpienia choroby wrodzonej. Choć operacje w łonie mamy połączone są z ogromnym zagrożeniem, to jednakże natychmiastowa odpowiedź oraz decyzja o operacji może w wielu wypadkach uratować życie dziecka, zapobiec jego kalectwu, i chociaż zdecydowanie polepszyć jego komfort życia po narodzeniu.
Operacje prenatalne – jakie zabiegi się robi?
Początkowymi wykonywanymi zabiegami wewnątrzmacicznymi były transfuzje dopłodowe. Robi się je, kiedy u dziecka zostanie zauważona niedokrwistość bądź dojdzie do konfliktu płytkowego, gdy jest niezbędna transfuzja za pomocą igły wkłuwanej do żyły pępowinowej. Do przeważnie robionych zabiegów prenatalnych należą punkcje odbarczające, amnioredukcje, amnioinfuzje, zakładanie shuntów (cewników) do jam ciała zarodka (w wypadku rozbudowanego pęcherza moczowego, wodonercza lub wysięku w jamach opłucnowych). W ostatnich latach robi się także mnóstwo zabiegów na sercach płodów, w wypadkach takich jak: krytyczne zwężenie zastawki aortalnej, płucnej lub prenatalna restrykcja otworu owalnego. Operacje chorób serca robi się pod kontrolą ultrasonografu. Pozostałe częste operacje prenatalne dotyczą przepukliny oponowo-rdzeniowej, własnej choroby cewy nerwowej.
Operacje płodu
Operację można wykonać między 22 natomiast 27 tygodniem ciąży. Najwięcej zabiegów ma miejsce pomiędzy 24 natomiast 26 tygodniem. Chociaż jeśli dało się wcześniej, rezultaty byłyby zapewne jeszcze skuteczniejsze. Do powstawania rozszczepu kręgosłupa dochodzi w 4 tygodniu ciąży. Rdzeń kręgowy nie zamyka się wówczas, tak jak winien, nie jest pokryty mięśniami oraz skórą. Jest odkryty. Poprzez cały czas ciąży zakończenia nerwowe są narażone zarówno na automatyczne, jak również chemiczne naruszenia. Opływający rdzeń płyn owodniowy, niszczy go. Kiedy dziecko przychodzi na świat (zawsze drogą cesarskiego cięcia) musi borykać się z wieloma kalectwami. Pojawia się wodogłowie, jakie zagraża kalectwem psychicznym. Występuje ono w efekcie ucisku, jaki oddziałuje na tkankę mózgową, składający się płyn rdzeniowo-mózgowy.
Jak wygląda operacja prenatalna?
Prenatalną operację przepukliny oponowo rdzeniowej przeprowadza zespół specjalistów ginekologów, chirurgów dziecięcych i anestezjologów. Operacja obejmuje dwa etapy. Pierwszy prowadzą ginekolodzy. Polega on na przeprowadzeniu nacięcia pionowego (blisko 20cm) powłok brzusznych. Macica jest wyciągnięta na zewnątrz (jest pokryta ciepłymi oraz wilgotnymi chustami- ma to na celu utrzymanie właściwej temperatury oraz wilgoci macicy). Następny etap to odessanie roztworu owodniowego do specjalistycznych zbiorników oraz wcięcie w macicy, jakie pozwoli na dostęp do płodu. Potem ginekolodzy wdrażają płyn owodniowy do macicy. Zaszywają nacięcie w macicy oraz warstwy brzuszne. Operacja jest finansowana poprzez NFZ. Dzięki temu może być zrobiona u każdej kobiety ciężarnej, jaka wyraża zgodę na operację.
Tak, jest zagrożenie
Niewątpliwie owego rodzaju operacje niosą ze sobą zagrożenie, o jakim mama zawsze zostaje poinformowana poprzez doktora. Zagrożenie to połączone jest przede wszystkim ze znieczuleniem. Wykorzystane środki anestezjologiczne, jakie niestety są potrzebą, mogą mieć niekorzystny wpływ na dziecko ponieważ przechodzą poprzez łożysko. Jednakże kiedy operacja jest potrzebna, specjalista dobiera je tak, żeby zmniejszyć zagrożenie. Stres, jaki odczuwa mama przed operacją również nie jest bez wpływu na dziecko. Istotnym niebezpieczeństwem jest również wczesny poród. Dzieci, jakie przeszły operację wewnątrzmaciczną niejednokrotnie rodzą się przed czasem.
